Meryem AYDIN, Ebru ÖZEN BEKAR, Şerife YILMAZ GÖREN, Mehmet Ali SUNGUR

HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİNE İLİŞKİN TUTUMLARI

Toplumsal cinsiyet rolleri; geleneksel olarak kadınlarla ve erkeklerle ilişkili olduğu kabul edilen rolleri ifade etmekte ve toplumda kültürel olarak kadına ve erkeğe uygun görülen kişilik özellikleri ve davranışları içermektedir. Toplumsal cinsiyet rolleri, toplumsal cinsiyet algısına paralel olarak toplumun tüm değerlerinden etkilenmektedir. Geleneksel-ataerkil bakış açıları toplumda kadınların statüsünü olumsuz yönde etkilemekte ve kadınların toplum içerisinde istenilen statüye ulaşmasını engelleyerek erkeklerin gerisinde kalmasına neden olmaktadır. Çoğunluğunu kadınların oluşturduğu ve insanlara yaşamlarının bir döneminde etkisi olan hemşirelik mesleğinin toplumsal cinsiyet rollerine bakışı önemlidir. Bu araştırma, bir sağlık yüksekokulunda öğrenim gören hemşirelik öğrencilerinin lisans eğitimi sürecinde toplumsal cinsiyet konusundaki tutumları ile bununla ilişkili olabilecek faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma, tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini bir sağlık yüksekokulunda öğrenim gören, araştırmanın yapıldığı dönem olan 01 Eylül-01 Aralık 2015 tarihleri arasında okula devam eden ve araştırmaya katılmayı kabul eden 217 öğrenci oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak, öğrencilerin sosyo- demografik özellikleri ve araştırma kullanımında etkili olabileceği düşünülen faktörleri belirlemek amacıyla hazırlanan, 12 sorudan oluşan “Tanıtıcı Bilgi Formu” ile “Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği” ölçeği kullanılmıştır.Çalışmadaki tüm verilerin tanımlayıcı istatistikleri hesaplanmıştır. Öğrencilerin toplumsal cinsiyet rolleri ölçeğinden aldıkları toplam puan ortalaması 104,76±12,67 olup öğrencilerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının eşitlikçi yönde olduğu ve hemşirelik eğitiminin eşitlikçi tutuma olumlu etkisinin olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Toplumsal cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet Rolleri, Hemşirelik Öğrencileri

PDF

___

Akın, Ayşe ve Simge Demirel (2003). "Toplumsal Cinsiyet Kavramı ve Sağlığa Etkileri". C.Ü Tıp Fakültesi Dergisi 25(4): 73-82. Atış, Filiz (2010). “Ebelik/ Hemşirelik 1. ve 4. Sınıf Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi”. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Aylaz R, Güneş G, Uzun Ö, Ünal S (2014). “Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rolüne Yönelik Görüşleri”. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 23(5): 183-190. Balkır, Zehra Gönül (2012). "Toplumsal Cinsiyet ve Toplumsal Cinsiyet Ayrımcılığı". TÜBAKKOM 1. Kadın Avukatlar Kurultayı. Ankara: Aydın Barosu Kadın Hukuku Komisyonu. 68-94. Çıtak, Aylin (2008). "Kadınların Çalışmasına Yönelik Tutum: Cinsiyet, Cinsiyet Rolü ve Sosyo-Ekonomik Düzeye Göre Bir Karşılaştırma". Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji (Sosyal Psikoloji) Anabilim Dalı . Dökmen, Zehra Yaşın (2010). Toplumsal Cinsiyet, Sosyal Psikolojik Açıklamalar. İstanbul: Remzi Kitapevi. Giddens, Anthony (2008). Sosyoloji. Çev. H. Özel vd. İstanbul: Kırmızı Yayınları. Ivechukwu, Wictoria (2013). “Gender Role Attitudes Among Nigerian Students: Egalitarian or Traditional?”. Yayımlanmamış Lisans Tezi. Dublin: Submitted in partial fulfilment of the requirements of the Bachelor of Arts degree (Social Science specialization) at Dublin Business School : of Arts. Kurt, Abdurrahman (2016). "Dünden Bugüne Türkiye’nin Toplumsal Yapısı". Dünden Bugüne Türk Ailesi. Ed. M. Zencirkıran. Ankara: Dora Yayıncılık. 338. McHale, Susan. vd. (2003). "The family contexts Of Gender development İn Childhood and adolescence". Social Development 12(1): 125- 148. Önder, Ömer R vd. (2013). “Bayram Sağlık Kurumları Yöneticiliği Bölümü Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları”. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi 2 (123): 55-78. Öngen, Burcu ve Serpil Aytaç. "Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları ve Yaşam Değerleri İlişkisi". Sosyoloji Konferansları 48 (2013): 1-18. Kaya, F. Şule ve Veysel Uysal (2015). "Günümüzde Dindarlık ve Toplumsal Cinsiyet Rolü Algıları Üstüne Bir Araştırma". Journal of International Social Research 8(36): 646-662.
Pınar, Gül vd. (2008). "Başkent Üniversitesi Öğrenci Yurdunda Kalan Gençlerin Toplumsal Cinsiyet Rol Kalıplarına İlişkin Tutumları". Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 15(1): 47-57. Seçgin, Fadime ve Ayşegül Tural (2011). "Attıtudes on Gender Roles of Prımary School Teacher Candıdates". Education Sciences 6(4): 2446-2458. T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (2008). “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ulusal Eylem Planı 2008-2013” Ankara. Türmen, Tomris (2003). "Toplumsal cinsiyet ve kadın sağlığı." Toplumsal Cinsiyet, Sağlık ve Kadın. Ed. A. Akın. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi (HÜKSAM)Yayınları. Vefikuluçay, Duygu vd. (2007). "Kafkas Üniversitesi Son Sınıf Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Bakış Açıları". Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 14(2): 26-38. Vefikuluçay Yılmaz, Duygu vd. (2009). "Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Görüşleri". Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 6(1): 775-792. World Health Organization. 1998. Gender and health, Technical paper. Switzerland, pp. 5-20. Zeyneloğlu, Simge (2008). “Ankara’da Hemşirelik Öğrenimi Gören Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları”. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.