H. 1246/M. 1831 TARİHLİ VE 6150-6151 NUMARALI NÜFUS DEFTERLERİNE GÖRE SAMAKOV’DA MÜSLÜMAN NÜFUS VE YERLEŞİM YERLERİ

Osmanlı Devleti’nde daha ziyade vergi mükellefi olan kimseler ile askerlik çağında bulunan kimseleri tespit etmek amacıyla yapılan nüfus sayımları, toplumların sosyal ve ekonomik yapısı başta olmak üzere idarî, askerî, dinî ve kültürel alanlarında bilgi edinilmesine olanak sağlamaktadır. Bu gerçeklikten hareketle, H. 1246/M. 1831 tarihli ve 6150-6151 numaralı Samakov Kazasının nüfus defterlerinin incelendiği bu çalışmada, kazada bulunan Müslüman Mahalleleri ve karyeleri ile kazada bulunan Müslüman erkek nüfus sayısı, isimleri, lakapları ve kişisel özellikleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışma bu özelliği ile Samakov Kazasında bulunan Müslüman nüfusun demografik yapısı hakkında bir çıkarım oluşturmayı hedeflenmektedir. Çalışmada, 1831 yılında Samakov Kazasında bulunan Müslüman erkek nüfus sayısının 1.907 olduğu tespit edilmiş olup bunların büyük çoğunluğunun, merkez kazaya bağlı mahallelerde ikamet ettiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Samakov, Nüfus, 1831, Mahalle, Karye

THE MUSLIM POPULATION AND SETTLEMENTS IN SAMAKOV ACCORDING TO THE DATE BC. 1246/AD. 1831 and NUMBERED 6150-6151 POPULATION REGISTERS

The population censuses, which are carried out to determine mostly taxpayers and those who are in military service age in the Ottoman Empire, provide opportunity to obtain information in administrative, military, religious and cultural fields; especially social and economic structure of the societies. Based on this reality, in this study, in which population registers of the Samakov district dated BC. 1246/AD. 1831 and numbered 6150-6151, were examined, the Muslim quarters and townships in the district and the number of Muslim male population in the district, their names, nicknames and personal characteristics were tried to be determined. It is aimed to make inference about demographic structure of the Muslim population in Samakov district, with this feature of the study. In this study, it was determined that number of the Muslim male population in Samakov district in 1831 was 1,907 and majority of them resided in the neighbourhoods of the central district.

___

  • Aydın, M. (2016), Avarız Defterlerine Göre XVII. Yüzyılda Kütahya, Sosyal Bilimler Dergisi, 48, s.199-232.
  • Barkan, Ö. L. (1988), Hüdavendigâr Livası Tahrir Defterleri I, Ankara: TTK Yayınları.
  • Başaran, M. (2017), 1830-1842 Yılları Arasında Nüfus Defterleri Kapsamında Ödemiş ve Örneği, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (3), s. 307-321.
  • Bozkurt, N. (2007), Nüfus, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. 33, s. 293-294, İstanbul.
  • Canova, F. (2019), Temettuât Defterlerine Göre Samakov Kazasının Sosyal ve İktisâdi Tarihi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırklareli: Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Çadırcı, M. (2013), Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinde Sosyal ve Ekonomik Hayat, Ankara: TTK Yayınları.
  • Çelebi, E. (2010), Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi, C. 6, (Haz. S. A. Kahraman), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Doğan, A. (2014), Osmanlı İmparatorluğu’nda Modern Anlamda Yapılan İlk Nüfus Sayımı Verilerine Göre Antalya Kaleiçi Nüfusu Üzerine Demografik Bir İnceleme, Mediterranean Journal of Humanities, 4(2), s. 71-88.
  • Giz, A. (1970), Samako Demir Madeni, İstanbul Sanayi Odası Dergisi, S. 51, s. 15-16.
  • Güneş, M. (2014), Osmanlı Dönemi Nüfus Sayımları ve Bu Sayımları İçeren Kayıtlarının Tahlili, Gazi Akademik Bakış, 8(15), s. 221-240.
  • Hammer, J. V. (2010), Büyük Osmanlı Tarihi, C.1, (Haz. M. Çevik), İstanbul: Üçdal Neşriyat.
  • Hürol, E. (2017), 1831 Nüfus Sayımına Göre Pazarsuyu ve Akköy Kazaları Nüfusu Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ordu: Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Karal, E. Z. (1997), Osmanlı İmparatorluğu’nda İlk Nüfus Sayımı 1831, Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası.
  • Karpat, H. K. (2010), Osmanlı Nüfusu 1830-1914, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Kaya, D. S. (2020), 1834 Tarihli Burdur Kazası Nüfus Defterlerine Göre Burdur Şehrinin Nüfusu, Uluslararası Sosyal Araştırmacılar Dergisi, 13(71), s. 231-244.
  • Kiel, M. (2009), Samakov, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. 36, s. 62-64, İstanbul.
  • Öz, M. (2010), Tahrir, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. 39, s. 425-429, İstanbul.
  • Özekmekçi, M. M. (2020), Bazı Osmanlı Nüfus Defterlerinde Mim ( م )ve Çeşitli Harfler ile Özel İşaretlerin Kullanımına Dair, History Studies, 12(6), s. 3057-3072.
  • Öztürk, M. (1997), 1616 Tarihli Halep Avarız-Hane Defteri, OTAM, 8, s. 249-293.
  • Özekmekçi, M. M. (2020), Bazı Osmanlı Nüfus Defterlerinde Mim ( م )ve Çeşitli Harfler ile Özel İşaretlerin Kullanımına Dair, History Studies, 12(6), s. 3057-3072.
  • Öztürk, M. (1997), 1616 Tarihli Halep Avarız-Hane Defteri, OTAM, 8, s. 249-293.