Irak'ta Aşiretler Arası İhtilaflara Yol Açan Olaylarla İlgili Halk Anlatılarının Tespit Edilmesi ve Halk Edebiyatı Çerçevesinde İncelenmesi
Öz:Halk edebiyatı ürünlerinin ortak özelliklerinin başında toplumsal hayatı yansıtması ve günümüzde bile üretilmeye devam etmesi yer almaktadır. Halk edebiyatı ürünlerinin metinleri incelenirken, bu metinlerin yaratıldığı kültür ortamlarının özellikleri göz önünde bulundurulması gerekir. Bu çalışmada Türk kültürvarlığı açısından çok önemli bir yere sahip olan Irak coğrafyasında aşiretler arasıihtilaflara yol açan olaylarla ilgili halk anlatıları ele alınmış, sözlü kaynaklardanmetinleri Arapça olarak derlenmiş ve daha sonra Türkçeye tercüme edilmiştir.Aşiret kavramı hakkında ve bu kavramın tanımlanması üzerinde bilgi verildiktensonra Irak coğrafyasında tespit edilen 30 anlatının içerik ve mahiyeti üzerinde durulmuş, daha sonra anlatılan yapı ve muhteva özellikleri incelenmiş ve tespit edilen30 anlatı metni Türkçe ile verilmiştir. İncelmenin sonunda genel bir değerlendirmeve varılan sonuçlar sergilenmiştir.Anahtar Kelimeler: Irak, Sözlü Anlatı, Aşiret, Halk edebiyatı Abstract:One of the most common properties of folk literature productions is that itreflects the social life of communities and produces a new patterns constantly .When we try to study texts of folk literature productions we must consider thecultural environment in which these texts came from . In this study , we tackle thepopular folktales among people about the situations that lead to impose fines(fassl ) between clans in Iraq . Folk literature productions in Iraq have an importantposition for the Turkish cultural presence. Tese literary texts were collected fromArabic oral sources and translated to Turkish language and we gave informationabout " clan" and explained the meaning of it . Ten , we discussed thirty texts offolktales about the situations that lead to impose fines ( fassl ) between clans,examined and analyzed the formal structure and content of these folktales withinthe field of folk literature. In the conclusion, we showed and analyzed the resultsthat we have reached in this study .Keywords: Iraq, oral literature, clan, folk literature
Anahtar Kelimeler:
Irak, Sözlü Anlatı, Aşiret, Halk edebiyatı
___
- ABDULMUHSİN(1995), Tamir, Mavsuat el-Aşair El-İrakiye, Bağdat: El-Safa ve el-Merva Matbaası,. AKTAY, Ferhat (2005), Hakkari Örneğinde Aşiret, Cemaat ve Akrabalık Örüntülerinin Modernleşme ve Kırsal Çözülme Sürecindeki Siyasal ve Toplumsal Sonuç- ları, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya. ARTUN, Erman (2014), Ansiklopedik Halkbilimi/ Halk Edebiyatı Sözlüğü Terimler- Motifler-Kavramlar,: 1. baskı, Karahan Kitabevi, İstanbul. ATEŞ DURÇ, Safiye (2009), Türkiye’de Aşiret ve Siyaset İlişkisi: Metinan Aşireti Örneği,: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara. EL-AZZAVİ, Abbas (2014), El-Aşair el-İrakiye. Bağdat. Irak'ta Aşiretler Arası İhtilaflara Yol Açan Olaylarla İlgili Halk Anlatılarının Tespit Edilmesi ve Halk Edebiyatı Çerçevesinde İncelenmesiDoç. Dr. Necdet Yaşar BAYATLI El-Tahir, Abdulcelil, El-Aşair El-İrakiye (1972), Beyrut: Dar lüban Matbaası,. BATUR, Suat (1998), Açıklamalı Örnekli Türk Halk Edebiyatı, Altın Kitaplar, İstanbul. EBİNÇ, Sait (2008), Doğu Anadolu Düzeninde Aşiret, Cemaat, Devlet (1839- 1950), Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara. EMİROĞLU, Kudret, AYDIN, Suavi (2003), Antropoloji Sözlüğü,: Bilim ve Sanat, Ankara. HAMZA, Abdullatif, Hukum Karakuş (1982),: Dar el-Hilal Kurumu Yayınları, Beyrut. KÜÇÜK, Abanoz (2015), “Giresun Yöresi Kemençecilik Geleneği ve Bu Bağ- lamda Ortaya Çıkan Türkülerin İşlevleri”, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 4/3, s.1149-1165,. ÖZER, Ahmet (1998), Modernleşme ve Güneydoğu,: İmge Kitabevi Yayınları,. Ankara TAHİR, Hüseyin Adnan (10 Haziran 2015), “Davrül Aşire fi Tesis el-devle el-irakiye el-hadise”, http://mcsr.net/news13, Komisyon, Türkçe Sözlük (2005),: Türk Dili Kurumu Yayınları, Ankara. Kaynak Kişiler Lamya İyal, 1979 Divaniye doğumlu, yüksek lisanslı öğretim üyesi İptisam İraybi, 1980 Bağdat doğumlu, yüksek lisanslı öğretim üyesi Ali Sabır, 1972 Bağdat doğumlu, fakülte mezunu Ekrem Macit, 1966 Bağdat doğumlu, lise mezunu Abbas Taki Musa, 1976 Bağdat doğumlu. Lokantacı Ziya Kamil ALi, 1968 Bağdat doğumlu, taksi şoförü Ala Aziz Ali, 1984 Bağdat doğumlu, taksi şoförü Haydar Sabir, 1987 Bağdat doğumlu polis Hudayyır Akil, 1958 Bağdat doğumlu, belediye memuru
- ISSN: 2147-0928
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2012
- Yayıncı: Türk Eğitim-Sen