YÜKSEKÖĞRETİMİN GETİRİLERİ VE ETKİNLİK SORUNU

Öz Eğitimin faydalarının bilinmesi eğitim harcamalarının finansmanı açısından oldukça önemlidir. Çünkü, eğitim hizmetleri, bireylere ve topluma parasal ya da parasal olmayan çeşitli faydalar sağlamaktadır. Bu durum, eğitim yatırımlarının bazıları için ek kazançlar sağladığı anlamını taşımaktadır. Eğitim hizmetlerinin kimlere ne kadar kazanç sağladığının bilinmesi, yükseköğretim finansmanında etkinlik sorunun çözümü açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı, yükseköğretim finansmanında etkinliği sağlayacak finansman politikası için teknik çerçeve önermektir. Çalışmada önce, yükseköğretimin getirileri ve etkinlik kavramları ele alındı, daha sonra literatür taraması yapılarak eğitimin getirileri etkinlik açısından değerlendirildi. Çalışmanın sonucunda, birey ve toplum arasında eğitimin faydalarına paralel olacak şekilde eğitim maliyetlerinin paylaşımını sağlayacak yaklaşım önerildi.

___

Akalın, G. (1980). Yükseköğretim Karma Malına Maliyet-Fayda Analizi’nin Uygulanması, Ankara Ün. Siyasal Bil. Fak. Yayınları No: 444, Ankara.

Aslan, M.H. (1998). Hizmet Ekonomisi, Alfa Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti.,Bursa.

Aslan, M.H. (2002), “Eğitim Finansmanının Ekonomi Politiği ve Yükseköğretimde Adil ve Etkin Finansman Politikaları”, Liberal Düşünce, 28 (7), ss. 225-46

Aslan, M.H. (2003). Türkiye’de Yükseköğretimin Finansmanının Ekonomi Politiği. Liberal Düşünce, 7(29), ss.189-220

Berger, M. C. and Kostal, T. (2002), “ Financial Resources, Regulation and Enrollment in US Public Higher Education.” Economics of Education Review 21(2), April, pp. 101-10.

Cohn, E. (1979), The Economics of Education, Cambridge: Ballinger Publishing

Corat, S.G. (2005), Women, Gender Equality, Education and Sustainable Growth, UNESCO; Brureau of Strategic Planning Dalton, J. ve Makepeace (1990), “Graduate Earnings After Six Years: Who Are The Winners?”, Studies in Higher Education, March, 15(1), pp. 125- 32

DİE (2002), Hane Halkı Gelir ve Tüketim Harcamaları Anketi Verileri, 5 Mayıs 2004. http://www.tek.org.tr/dosyalar/

Duncan, T. (1996), “Education Returns Across Quantiles of the Wage Function: Alternative Explanations for Returns to Education by Race in South Africa”, American Economic Rewiev 86(2), May, pp.330-334

Dunne, M.-Sayed, Y. (2002), “Transformation and Equity: Women and Higher Education in Sub-sharan Africa”, Istudies in Educational Administration, 30(1), pp. 50-65

Fernandez, R. and Rogerson, R. (1995), “On the Political Economy of Education Subsidies,” Review of Economic Studies 62, April, pp. 249- 62.

Gölpek, F. (2008). Adalet ve Etkinlik Amaçları Bakımından Yükseköğretimde Finansman Politikası: Türkiye Örneği. Yayınlanmamış doktora tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa

Hans, W.(2005), Internationalization of Higher Education in Argentina, USA:World Bank Hertz, T. (2003), “Upward Bias in the Estimated Returns to Education : Evidence from South Africa”, American Economic Rewiev 93(3), June, pp. 1354-68

Heath, J. A. (1998), “The Financing and Provisioning of Education and Health Services in Developing Countries: Review Article.” Economics of Education Review 17(3), June, pp. 359-62.

Hicks, N.L. (1994), “Eğitim ve Ekonomik Büyüme”, Eğitim Ekonomisi: Seçilmiş Yazılar, Çev.Yüksel Kavak ve Berrin Burgaz, Ankara: Pegem Yayınları, ss. 47-62.

Kesik, A. (2005), Yükseköğrenimde Yeni Bir Finansman Modeli Önerisi: Bütünsel Model, Maliye Bakanlığı, Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı Yayın No:2003/362, Ankara Le Grand, J. and Robinson, R. (1984), “The Economics of Social Problems, London: McMillan Press.

McMahon (1994), Eğitim Ekonomisi: Seçilmiş Yazılar, Çev, Yüksel Kavak ve Berrin Burgaz,, PEGEM Yayınları No.14, Ankara Mumper, M.,(1996), Removing College Price Barries, New York: State University of New York Press

OECD (2010), Education at a Glanca: Indicators, 8 mart 2011 http://www.oecd.org/bookshop/, Psacharopoulos, G- Woodhall, M. (1985), Education for Development: An Analysis of Investment Choices, Oxford: Oxford University Press

Psacharopoulos, G. (1985), “Returns to Educatıon: A further Update Internatıonal and Implıcatıons”, The Journal of Human Resources 20 (4), pp. 117-28

Psacharopoulos, G, ve Ying Chu Ng,. (1994), “Earnings and Education in Latin America”, Education Economics, 2(2), pp. 328-51

Psacharopoulos, G. ve Patrinos, H.A (2004), “Returns to Investment in Education: A Further Update”, Education Economics, August, 12(2), pp.113-18

Rozada, M.G. ve Menendez, A. (2002), “Public University in Arjantina: Subsidizing The Rich?”, Economics of Education Review 21, pp. 341- 351

Saxton, J. (2000), Investment ın Education: Private and Public Returns, Joint Economic Committee United States Congress, January

Sheehan, J. (1973), “The Economics of Education, London: George Allen and Unwin.

Siphambe, H.K. (2000), “Rates of Return to Education in Bostwana”, Economics of Education Review 19(3), June, pp. 291-300

Stiglitz, Joseph E. (1994), “Kamu Kesimi Ekonomisi, 2. Baskı, (Çev. Ömer Faruk Batırel), İstanbul: Marmara Üniv. İ.İ.B.F. Yay. No: 396

The World Bank (1980), World Development Repory TÜİK (2011). İşsizlik Rakamları. Haber Bülteni. Sayı:79 [Online] Retrieved on, 17-March-2011), at URL: http://www.tuik.gov.tr

Türkmen, F.(2002), Eğitimin Ekonomik ve Sosyal Faydaları ve Türkiye’de Eğitim Ekonomik Büyüme İlişkisinin Araştırması, DPT: Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü Yayın No:2655, Ankara

Vawda,A, (2001), Human Development Network, Education Team, and, East Asia and Pacific Regio: Human Development Sector Unit, The World Bank, Washington, DC, 28-34

Vedder, R. (2004), “Private vs. Social Returns to Higher Education: Some New Cross-Secional Evidence”, Journal of Labor Research, Fall, 25(4), pp. 677-86

Wabu, G. ve Schultz, T. (1996), “Education Returns Acroos Quantiles of the Wage Function: Alternative Explanations for Returns to Education by Race in South Africa“, American Economic Rewiev 86(3), June, pp. 584- 609

Weinberg, B. A. (2001), “An Incentive Model of the Effect of Parental Income on Children”, Journal of Political Economy 109(2), April, pp. 267- 281

Woodhall,M. (1994), Eğitim Ekonomisi: Seçilmiş Yazılar, Çev, Yüksel Kavak ve Berrin Burgaz, Ankara: PEGEM Yayınları No.14 YÖK (2006), Türk Yükseköğretiminin Bugünkü Durumu: Kasım, 9 Ocak 2007,

http://www.yok.gov.tr/egitim/raporlar/aralık006/b3.html