ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK DAVRANIŞI ÖLÇEĞİ UYARLAMA VE KARŞILAŞTIRMA ÇALIŞMASI

Örgütsel vatandaşlık davranışları "herhangi bir emre dayalı olmayan ve örgüt için fayda sağlayan davranışlar" olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışmada örgütsel vatandaşlık olgusu öncelikle kuramsal yönleriyle açıklanmış; müteakiben iki ayrı çalışmanın birleştirilmesi ile oluşturulan yeni bir örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeğinin Türkçe'ye çeviri, uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışmalarına yönelik olarak bir metodoloji sunularak elde edilen bulgular tartışılmıştır. Daha sonra elde edilen bulgular bu konuda Türkiye'de yapılmış diğer çalışmalarla verilerin kaynağı bakımından karşılaştırılmıştır. Ölçeğin tümü için Cronbach alfa katsayısı birinci örneklem grubunda .89, ikinci grubunda .94 olarak hesaplanmış; faktör analizi sonuçları ise Türkçe ölçeğin orijinal ölçekle benzer bir yapıda olduğunu ve yakınsama geçerliğine sahip olduğunu göstermiştir. Sonuçlar, oluşturulan örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeğinin geçerlik ve güvenirliğinin yüksek olduğunu ve Türkiye'de yapılacak araştırmalarda başarı ile kullanılabileceğini göstermekte; verilerin kaynağı bakımından amir değerlendirmeleri ile kişisel yargıların birbirinden farklı olmadığını ve yapılacak çalışmanın özelliği göz önüne alınarak iki veri kaynağından birisinin seçilerek kullanılabileceğini ortaya koymaktadır.

___

  • ALLEN, T. D./BARDARD, S./RUSH, M. C/RUSSELL, J. E. A. (2000), "Ratings of Organizational Citizenship Behavior: Does The Source Make A Difference?," Human Resource Management Review, 10: 395-400.
  • BARKSDALE, K./WERNER, J. M. (2001 l, "Managerial Ratings of In-Role Behaviors, Organizational Citizenship Behaviors and Overall Performance: Testing Different Models of Their Relationship," Journal of Business Research, 51: 145-155.
  • BARON, J. (2000), Thinking and Deciding (Cambridge: Cambridge University Press, 3th Ed.,).
  • BiNGÖL, D./NAKTiYOK, A.lişCAN, Ö. F. (2003), "Dönüştürücü Liderliğin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerine Etkisi," 11 nci Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 22.24 Mayıs: 491-508 (Afyon).
  • BOLlNO, M. C (1999), "Citizenship and Impression Management: Good Soldiers or Good Actors?," Academy of Management Review, January: 82-98.
  • BORMAN, W. C.lMOTOWIDlO, S. J. (1997), "Introduction: Organizational Citizenship Behavior and Contextual Performance," Human Performance, 10: 67-69.
  • BRISLlN, R. W./LONNER, W. J.lTHORNDIKE, R. M. (1973), Cross-Cultural Research Methods (New York: John Wiley&Sons Pub.).
  • BURNS, B. M./COLLlNS, R. W. (2000), "Organizational Citizenship Behaviour in the US Context," httpllhsb.baylor.edu/ramsower/acis/papers/burns.htm
  • CARDONA, P.lESPEJO, A. (2002), "The Effect Of The Rating Source in Organizational Citizenship Behavior: A Multitrait-Multimethod Analysis," University of Navarra, Research Paper No 474: 1-16.
  • CHEN, X. P./LAM, S. K./SCHAUBROECK, J./NAUMANN, S. (2002), "Group Organization al Citizenship Behavior: A Conceptualization and Preliminary Test of Its Antecedents and Consequences," Academy of Management Proceedings, 10: 1-6.
  • COHEN, A./VIGODA, E. (2000). "Do Good Citizen Make Good Organizational Citizens? An Empirical Examination of The Relationship Between General Citizenship and Organizational Citizenship," Administration and Society, 32 (5): 596-625.
  • DELUGA, R. J. (1995), "The Relation Between Trust in The Supervisor and Subordinate Organization al Citizenship Behavior," Mititary Psychology, 7/1: 1-16.
  • EHRHART, M. G. (2004), "Leadership and Procedural Justice Climate as Antecedents of Unit.Level Organizational Citizenship Behavior," Personnel Psychology, 57: 61-94.
  • FARH, J. L./PODSAKOFF, P. M.IORGAN, D. W. (1990), "Accounting for Organizational Citizenship Behavior: Leader Fairness and Task Scope Versus Satisfaction, " Journal of Management, 16: 705.721.
  • FOK, L. Y.lHARTMAN, S. J./PATII, A. L./RAZEK, J. R. (1999), "The Relationship Between Equity Sensitivity, Growth Need Strength, Organizational Citizenship Behavior and Perceived Outcomes in The Quality Environment: A Study of Accounting Profesionals," Journal of Social and Personality, 15/1: 99-120.
  • GEORGE, J. M. iJONES, G. R. (1997), "Organizational Spontaneity in Context," Human Performance, 10: 153-170
  • GRAHAM, J. W. (1989), "Organizational Citizenship Behavior: Construct Redefinition, Operationalization and Validation," Loyola University of Chicago.
  • IŞBAŞı, J. Ö. (2000), "Örgütsel Vatandaşlık Davranışı: Farklı Ölçeklerin Uygulanabilirliğine ilişkin Bir Çalışma," 8 nci Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi: 359-372 (Muğla).
  • KIDDER, D. L. (2002), "The Influence of Gender on The Performance of Organizational Citizenship Behaviors," Journal of Management, 28 (5): 629-648.
  • KÖSE, S./KARTAL, B./KAYALI, N. (2003), "Örgütsel Vatandaşlık Kavramı ve Tutuma ilişkin Faktörlerle ilişkisi Üzerine Bir Araştırma," Erciyes Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bitimler Fakültesi Dergisi (Sayı 20): 1-19
  • LEPINE, J./EREZ, A./JOHNSON, D. E. (2002), "The Nature and Dimensionality of Organization al Citizenship Behavior: A Critica i Reviewand Meta-Analysis," Journal of Applied Psychology, 8711: 52-65
  • MACKENZIE, S.lPODSAKOFF, P./FETIER, R. (1991), "Organizational Citizenship Behavior and Objective Productivity as Determinants of Managerial Evaluations of Salespersons' Performance," Organizational Behavior and Human Decision Process, 50: 123-150.
  • MOORMAN, R. H. (1991), "Relationship Between Organizational Justice and Organizational Citizenship Behaviors: Do Fairness Perceptions Influence Employee Citizenship?," Journal of Applied Psychology, 76: 845-855.
  • MOORMAN, R. H. (1993), "The Influence of Cognitive and Affective Based Job Satisfaction Measures on the Relationship Between Satisfaction and Organizational Citizenship Behavior," Human Relations, 46: 759-776.
  • MOORMAN, R. H. IBLAKEL Y, G. L. (1995), "Individualism - Collectivism as an Individual Difference Predictor of Organizational Citizenship Behavior," Journal of Organizational Behavior, 16: 127-142
  • MOORMAN, R. H./NIEHOFF, B. P./ORGAN, D. W. (1993), "Treating Employees Fairly and Organizational Citizenship Behavior: Sorting The Effects of Job Satisfaction, Organizational Commitment and Procedural Justice," Employee Responsibitities and Rights Journal, 6: 209-225.
  • MORRISON, E. (1994), "Role Definitions and Organizational Citizenship Behavior: The Importance of The Employee's Perspective," Academy of Management Journal, 37/6: 1543-1567.
  • NETEMEYER, R./MC KEE, D. O./MC MURRAN, R. (1997), "An Investigation Into The Antecedents of Organizational Citizenship Behavior in a Personnel Selling Context," Journal of Marketing, 61/3: 85-98.
  • NIEHOFF, B. P.lMOORMAN, R. H. (1993), "Justice as a Mediator of the Relationship Between Methods of Monitoring and Organizational Citizenship Behavior," Academy of Management Journal, 36: 527.556.
  • ORGAN, D. W. (1988), Organizational Citizenship Behavior : The Good Soldier Syndrome (Lexington, England: Lexington Books).
  • ORGAN, D. W. (1997), "Organizational Citizenship Behavior: It's Construct Clean.Up Time," Human Performance, 10(2): 85-97.
  • ORGAN, D. W.lKONOVSKY, M. (1989), "Cognitive Versus Affective Determinants of Organization al Citizenship Behavior," Journal of Applied Psychology, 74/1: 157-164
  • ORGAN, D. W./LlNGL, A. (1995), "Personality, Satisfaction and Organizational Citizenship Bahavior," Journal of Social Psychology, 135(3): 339-350.
  • ÖZDEVECiOGLU, M. (2003), "Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ile Üniversite Öğrencilerinin Bazı Demografik Özellikleri ve Akademik Başanlan Arasındaki ilişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma," Erciyes Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakültesi Dergisi (Sayı 20): 117-135.
  • PODSAKOFF, P. M./MACKENZIE, S. B. (1994), "Organizational Citizenship Behaviors and Sales Unit Effectiveness," Journal of Marketing Researh, 31(3): 351-364.
  • PODSAKOFF, P. M.lAHEARNE, M./MACKENZIE, S. B. (1997), "Organizational Citizenship Behavior and the Quantity and Quality of Work Group Performance," Journal of Applied Psychology, 82: 262-270.
  • PODSAKOFF, P. M.lMACKENZIE, S. B./MOORMAN, R. H./FmER, R. (1990), "Transformational Leader Behaviors and Their Effeets on Followers Trust in Leader, Satisfaction and Organizational Citizenship Behaviors," Leadership Quarterly, 1: 107-142.
  • PODSAKOFF, P. M./MACKENZiE, S. B./PAINE, J. B./BACHRACH, D. G. (2000), "Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoritical and Empirical Literature and Suggestions for Future Research," Journal of Management, 26/3: 513-563.
  • SCHAPPE, P./ROGOVSKY, N. (1998), "Employee Involvement and Organizational Citizenship Behavior Implications for Labor Law Reform and Lean Production," /ndustrial and Labor Relations Review, 51/4: 633-654.
  • SCHAPPE, S. (1998), "The Influence of Job Satisfaction, Organizational Commitment and Fairness Perceptions on Ocb," Journal of Psychology Interdisciplinary&Applied, 32/3: 277291.
  • SCHNAKE, M./DUMLER, M. P. (1993), "The Relationship Between Traditional Leadership, Super Leadership and Organizational Citizenship Behavior," Group and Organizational Management, 18/3: 352-366.
  • SMITH, C. A.IORGAN, D. W./NEAR, Y. (1983), "Organizational Citizenship Behavior: Its Nature and Antecedents," Journal of Applied Psychology, 68: 653-663.
  • TANG, T. L. p./iBRAHiM, A. H. S. (1998), "Antecedents of Organization al Citizenship Behavior Revisited: Public Personnet in the United States and in the Middle East," Public Personnel Management, 27: 529-551.
  • THOMPSON, H. B./WERNER, J. M. (1997), "The Impact of Role Conflict i Facilitation on Core and Discretionary Behaviors: Testing a Mediated Model," Journal of Management, 23/4: 583-601.
  • TURNIPSEED, D./MURKI50N, G. (1996), "Organizational Citizenship Behavior an Examination of Influence the Workplace," Leadership and Organizational Development Journal, 17: 42-47
  • VAN DYNE, L./GRAHAM, J. W./DIENESCH, R. M. (1994), "Organization Citizenship Behavior: Construct, Redefinition, Measurement and Validation," Academy of Management Jaurnal, 37/4: 765-802
  • VAN sconER, J. R./MOTOWIDlO, S. J. (1996), "Interpersonal Facilitation and Job Dedication as Seperate Facets of Contextual Performance," Journal of Applied Psychology, 81: 525531.
  • VEY, M. A. /CAMPBElL, J. P. (2004), "ln.Role or Extra.Role Organization al Citizenship Behavior: Which Are We Measuring?," Human Performance, 17(1): 119-135.
  • WILLIAMS, S./SHIAW, W. T. (1999), "Mood and Organizational Citizenship Behavior: The Effects of Positive Affect on Employee OCB Intentions," The Journal of Psychology, 133(6): 656668.
Ankara Üniversitesi SBF Dergisi-Cover
  • ISSN: 0378-2921
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1943
  • Yayıncı: AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK DAVRANIŞI ÖLÇEĞİ UYARLAMA VE KARŞILAŞTIRMA ÇALIŞMASI

H. BASIM, Harun ŞEŞEN

FİNANSAL PİYASA VOLATİLİTESİ VE EKONOMİ

Hülya KANALICI AKAY, Mehmet NARGELEÇEKENLER

AVRUPA BİRLİĞİ GENELLEŞTİRİLMİŞ TERCİHLER SİSTEMİ'NİN AZ GELİŞMİŞ VE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE İHRACATLARI ÜZERİNE ETKİLERİ

Elif UÇKAN DAĞDEMİR

"Kıbrıs Türkü" ve "Türkiyeli" Ayırımı Bağlamında İşyerinde Yıldırma ""KKTC'deki Sağlık Sektöründe Çalışanlara Yönelik Bir Araştırma"

Metin REYHANOĞLU, Korhan KARACAOĞLU

"KIBRIS TÜRKÜ" VE "TÜRKİYELİ" AYRIMI BAĞLAMINDA İŞYERİNDE YILDIRMA "KKTC'deki Sağlık Sektöründe Çalışanlara Yönelik Bir Araştırma"

Korhan KARACAOĞLU, Metin REYHANOĞLU

Prof.Dr.Sait Kemal Mimaroğlu Hocamın Ardından

Celal GÖLE

DAĞITIM KANALLARINDA SUNULAN KANAL DESTEK FAALİYETLERİ: BEYAZ EŞYA VE GIDA ÜRÜNLERİ DAĞITIM KANALLARI ÜZERİNE BİR SAHA ARAŞTIRMASI

Şükrü YAPRAKLI, M. YILMAZ

E-TİCARET ENGELLERİNİN E-TİCARET KULLANMA EĞİLİMİNE ETKİSİ: TÜRKİYE'DEKİ İHRACATÇI KOBİ'LER ÜZERİNDE AMPİRİK BİR ARAŞTIRMA

Murat ALTINTAŞ, Füsun ÇINAR ALTINTAŞ, Tuncer TOKOL

YOĞUN REKABET ORTAMINDA PAZARLAMA STRATEJİLERİ: DETERJAN SEKTÖRÜNDE BİR ÖRNEK OLAY ÇALIŞMASI

Cihat POLAT, Reşit AVŞAR

İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Getiri Volatilitesinin Modellenmesi ve Önraporlanması

Mustafa SEVÜKTEKİN, Mehmet NARGELEÇEKENLER