Doğa Koruma Alanlarında İmar Hakkı Aktarımı Uygulamaları Üzerine Bir Değerlendirme

Doğal değerlerin korunması amacıyla özel mülkiyetten kaynaklanan haklar, Türkiye de dahil birçok ülkede kanunlarla kısıtlanmaktadır. Bu kapsamda, yapılaşmanın tamamen yasaklandığı ya da sınırlandırıldığı alanlarda mülkiyet sahibinin mağduriyetini telafi etmek ve imar haklarının satışından elde edilen gelirle doğal alanların korunmasını sağlamak üzere dünyada “imar hakkı aktarımı” (İHA) aracının sıklıkla kullanıldığı görülmektedir. Bu çalışma da öncelikle mülkiyet hakkı bağlamında Türkiye doğa koruma alanları politikaları, İHA yönteminin, tanımlanması, işleyişi ve uygulanışı, Türkiye mevzuatı ve yurtdışı uygulama örnekleri ile birlikte incelenmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise İHA yönteminin Türkiye doğa koruma alanlarında uygulanabilirliği değerlendirilmiştir. Sonuç olarak İHA yöntemine ilişkin tüm değerlendirmeler doğrultusunda; Türkiye’nin mevcut yasal ve sosyo-ekonomik koşullarında yöntemin uygulanmasının, ancak uzun vadede gerçekleşebileceği sonucuna ulaşılmıştır.

An Evaluation on The Implementations of The Transfer of Development Rights in Nature Conservation Areas

With the purpose of protecting conservation areas, development rights derived from private properties have been restricted by law in many countries including Turkey. In this context, “transfer ofdevelopment rights” tool is frequently used in the world to compensate property owners for their loss of property and to protect the nature conservation areas using the proceeds from the sale of development rights in such areas where development is completely prohibited or restricted. In this study, firstly, Turkey’s nature conservation areas’ policies in relation to the private property rights were examined. Next, TDR methods are defined and detailed with regard to their operation and implementation in relation to the Turkish legislation and sample project implementations in other countries. In the last section of the study, the applicability of transfer of development rights methods was evaluated in the Turkey’s nature conservation areas. In line with all the reviews regarding the TDR method, it was concluded that implementation of the TDR method under Turkey’s current legislative, and socio-economic conditions is only possible in the long term.

___

  • Referans 1 Aliefendioğlu, Yeşim (2011), Türkiye’de Koruma Alanlarındaki Taşınmazların Kullanımı ve Koruma Statülerinin Taşınmaz Piyasaları ve Değerlerine Etkileri: Muğla İli Örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi (Ankara: Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü).