KADIN CİNAYETLERİNİN HABER SÖYLEMİ: MÜNEVVER KARABULUT VE ÖZGECAN ASLAN HABERLERİ ÜZERİNE ELEŞTİREL BİR DEĞERLENDİRME

Bu çalışma, Türkiye"de kadına yönelik şiddetin basında yer alan söylem biçimlerini incelemeye çalışmıştır. Bu amaçla, kamuoyunun gündeminde ön sıralarda yer almış ve toplumda tepkilere neden olan, kadına yönelik şiddet haberleri içinden seçilen Münevver Karabulut (2009) ve Özgecan Aslan (2015) cinayetlerinin söylem analizini yapmıştır. Bu iki haberin seçilme nedenleri; mağdurların benzer yaşlarda, lise ve üniversite çağında genç kızlar olması, en uç boyutlarda şiddete maruz kalması, olayın kamuoyunda tepkilere neden olmasıdır. Ataerkil söylem biçimlerinin haberlere nasıl yansıdığını ortaya çıkarmak bu çalışmanın temel hedefidir. Çalışmanın ilk bölümünde toplumsal cinsiyet, temsil, şiddet, "watchdog ve sansasyonel gazetecilik", söylem ve söylem analizi kavramları açıklanmış ve kadına yönelik şiddet, yazılı basın ve haber ilişkisi incelenmiştir. İkinci bölümde, yaygın basından seçilen üç örneklemdeki çalışmanın konusunu oluşturan haberler, söylem çözümlemesi tekniğiyle analiz edilmiştir. Çalışma inceleme konusu haberleri, gazetecilik pratikleri, toplumsal cinsiyet ve söylem bağlamında değerlendirmiş ve basının, ataerkil egemen ideolojinin yeniden üretildiği metinler olarak haber söylemlerini oluşturduğu sonucuna ulaşmıştır.

News Discourse of Women Femicides: A Critical Assessment about News of Münevver Karabulut and Özgecan Aslan

This study tries to analyze types of discourse in the press regarding violence against women in Turkey. For this purpose, discourse analysis of Münevver Karabulut (2009) and Özgecan Aslan (2015) murders was made, which were selected from news regarding violence against women and it took place at the forefront of the public agenda and caused the reaction in the community.The reasons for the selection of these two news are as follows: Being in a similar age of the victims, that is to say they are young girls in high school and college-age, exposed to a violence in the most extreme size, and the event causing a public response. As the major objective, this study reveals how the news formats reflect the patriarchal discourse.In the first part of the study, following concepts such as social gender, representation, violence, patriarchy, journalism, "watchdog and sensational journalism", discourse and discourse analysis were described, and the relation between violence against women, printed press and news was analyzed. In the second part, three samples of news selected from the common press that consist the subject of the study were analyzed by the means of discourse analysis technique. The study evaluated the news in the context of journalism practices, social gender and discourse, and reached the conclusion that the press created news discourse as a text which rebuilt the dominant patriarchal ideology.

PDF

___

Altun, Abdülrezak, Mine Gencel Bek ve Emel Esen Altun (2007), "Aile İçi Şiddet Haberlerinin Üretim Süreci ve Medya Profesyonelleri", İletişim Araştırmaları, 5 (2): 9-61.
Anıl, Ela, Pınar İlkkaracan, Zülal Kılıç, Karin Ronge, Gülşah Seral ve Tuluğ Ülgen (2001), Pekin +5: Birleşmiş Milletlerde Kadının İnsan Hakları ve Türkiye'nin Taahhütleri, Kadının İnsan Hakları Projesi (Kihp) (Uluslararası Kadın Sağlık Örgütü ve İsviçre Kalkınma ve İşbirliği Kurumu).
Ankara İli Kadına Yönelik Şiddetle Mücdale Eylem Planı (2011-2015) (2011), http://www2.bayar.edu.tr/cbukam/docs/ankaraky_eylem_plani.pdf (24.07. 2015).
Ayhan, Ahmet ve Özlem Kükrer Aydın (2015), "İnternet Gazetelerindeki Okur Yorumlarına Yönelik Bir Analiz (Özgecan Aslan Cinayeti Örneği)", Global Media Journal TR Edition, 6 (11): 75- 89.
Birgün (12.08.2007), "Medya, Şiddet Mağduru Kadınları Rencide Ediyor", http://www.birgun.net/haber-detay/medya-siddet-magduru-kadinlari-rencide-ediyor- 37641.Html (24.07.2015).
Doğanay, Ülkü ve İlkay Kara (2011), "Tecavüzün Münferit Bir Olay Olarak Çerçevelenmesi: Yazılı Basında Pippa Bacca Haberleri", İletişim Araştırmaları Dergisi, 9 (1-2): 73-97.
Halimi, Serge (1999), "Burada Apolet Orada Para ve İktidar", Duran, Ragıp, Düzenin Yeni Bekçileri (İstanbul: Evrensel Basım Yayın): 9-25.
Dursun, Çiler (2010), "Kadına Yönelik Şiddet Karşısında Haber Etiği", Fe Dergi , 2 (1):19-32.
Etienne, G. Krug, Linda L. Dahlberg, James A. Mercy, Anthony B. Zwi And Rafael Lozano (2002),
World Report on Violence and Health, Geneva, World Health Organization, http://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/world_report/en/summary_en.pdf (02.08.2015).
Geçikli, Fatma ve Merve Geçikli (2012), "İşyerlerinde Mobbing (Psikolojik Şiddet) Sarmalında Kadın: Kamu Üniversitesinde Bir Uygulama", Uluslararası Katılımlı Kadına ve Çocuğa Karşı Şiddet Sempozyumu, 27-28 Nisan 2012: 54-74.
Gökulu, Gökhan ve Nilay Hosta (2013), "Basında Kadına Yönelik Şiddet Haberlerinin Analizi Hürriyeti: Sabah ve Posta Gazeteleri Örneği (2005-2008)", The Journal of Academic Social Science Studies (JASSS), 6 (2): 1829-1850.
Halimi, Serge (1999), Düzenin Yeni Bekçileri (İstanbul: Evrensel Basım Yayın) (Çev. Y. Aksu ve F. Eryılmaz).
Kaplan, Richard (tarih yok), "Yellow Journalism", Donsbach, Wolfgang (Der.), The International Encyclopedia of Communication XI (University of California): 5369-5371.
Köker, Eser (2012), "Kadınların Medyadaki Hak İhlalleriyle Baş Etme Stratejileri", Alankuş, Sevda (Haz.), Kadın Odaklı Habercilik (İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları: 10 Hak Haberciliği Dizisi: 2): 119-150.
Mora, Necla (2008a), Medya Çalışmaları Medya Pedagojisi ve Küresel İletişim (Altkitap).
Mora, Necla (2008b), "Üçüncü Sayfada Türk Toplumu", Uluslarası İnsan Bilimleri Dergisi, 5 (2):1- 15, http://www.J-Humansciences.Com/Ojs/İndex.Php/Ijhs/Article/View/488/313 (25.07.2015).
Odyakmaz, Necla (2005), "Watchdog Gazetecilik", İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi (22): 85-89.
Öztürk, Meral (2015), "Medya ve Suç Korkusu Arasındaki İlişki", The Journal of Academic Social Science Studies (JASS), 2 (36): 251-263, http://www.jasstudies.com/Makaleler/ 230299080_18-Yrd.%20Do%C3%A7.%20Dr.%20Meral%20%C3%96ZT%C3%9CRK.pdf (23.09.2016)
Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu (15 Eylül 1995), Https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/ kefe/docs/pekin.pdf (23.07.2015).
"Sendeanlat" (Tarih Yok), http://sendeanlat.com/ (17.08.2015).
Subaşı, Nüket ve Ayşe Akın (2003), "Kadına Yönelik Şiddet: Nedenleri ve Sonuçları", Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi, http://www.huksam.hacettepe.edu.tr/turkce/sayfadosya/kadina_yon_siddet.pdf (23.07.2015).
Tanrıöver, Hülya Uğur (2012), "Medyada Kadınların Temsil Biçimleri ve Kadın Hak İhlalleri", Alankuş, Sevda (Haz.), Kadın Odaklı Habercilik, 10 Hak Haberciliği Dizisi: 2 (İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları): 150-169.
Tekeli, Esra Serdar (2016), "Kadın Cinayetlerinin Haberleştirilmesi Bağlamında Medya Etiğini Yeniden Tartışmak", Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi (AKAR) 1 (1): 129-142.
Tunç, Aslı (2005), Sivil Toplum Endeksi Projesi Yan Raporları: Sivil Toplumun Türk Medyasındaki Yansıması (İstanbul: Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı).
Tunçdemir, Cemal (11.05.2014,), "Pultizer"in ABD Başkanına Karşı ,,Basın Özgürlüğü" Savaşı", Amerika Bülteni, http://amerikabulteni.com/2014/11/05/pulitzerin-abd-baskanina-karsibasin-ozgurlugu-savasi/ (22.01.2015).
Uğur, Gökhan (2009), Anarşist Dergilerde Değişen Söylem: Erken 20.Yüzyıl ve 21. Yüzyıl Anarşist Dergileri Arasında Karşılaştırmalı Söylem Analizi, Yayımlanmamış Doktora Tezi (İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü). Vaughn, Stephen (2008), Encyclopedia of American Journalism (New York: Routledge): 135-136; 452.
Van Dijk, Teun A. (1985), "Structures Of News In The Press", Van Dijk, T. A., Discourse and Communication (Berlin: De Gruyter): 69-93, http://www.discourses.org/oldarticles/ structures%20of%20news% 20in%20the %20press.pdf (02.08.2015).
Van Dijk, Teun A. (1986), "News Schemata", Cooper, Charles R. ve Sidney Greenbaum (Der.), Studying Writing, Linguistic Approaches (Beverly Hills, CA: Sage): 155-186.
Van Dijk, Teun A. (1991), Racism and the Press (London: Routledge).
Van Dijk, Teun A. (2003), "Söylem ve İdeoloji, Çok Alanlı Bir Yaklaşım", Çoban, Barış ve Zeynep Özarslan (Der.), Söylem ve İdeoloji, Mitoloji, Din, İdeoloji (Çev. Nurcan Ateş) (İstanbul: Su Yayınları): 14-113.