Bu çalışma, Türk gemi inşa sanayi işletmelerinde muhasebe bilgi sistemini, nesnel açıdan muhasebe örgütlemesinin unsurları olan belge, defter ve hesap planı çerçevesinde incelemek ve Türkiye'deki mevcut durum eşliğinde özellik arz eden faaliyetlerin muhasebeleştirilmesini ortaya koymak amacıyla ele alınmıştır. Gemi inşa sanayi, yeni teknolojilerin transferi ve üretimi, istihdam, döviz getirisi ve ayrıca ülke savunma ihtiyaçlarına katkı sağlaması gibi birçok katma değer yaratmaktadır. Dünya deniz ticaretinin vazgeçilmezi gemilerin inşası; çelik, makine üretim, elektrik-elektronik, boya ve lastik-plastik sanayi gibi çok sayıda endüstri kolunu ilgilendirmektedir. Mevcut durumuyla 66'sı faal tersane ve 21'i gemi söküm tesisi olmak üzere toplam 87 işletme ile yürütülen Türkiye'deki gemi inşa işletmeciliğinde mali nitelikli bilgiler kuşkusuz muhasebe bilgi sistemi aracılığıyla üretilmektedir. Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmelerin de katkısıyla bilginin güç, bilgilinin güçlü olduğu çağımızda muhasebe bilgi sistemi tarafından üretilen bilginin önemi sürekli artmaktadır. Gemi inşa sanayi işletmeleri için de geçerli olan bu durum kapsamında muhasebe bilgi sistemi tarafından üretilen bilgilerin tam, açık, anlaşılır, zamanlı, doğru, tarafsız ve güvenilir olması son derece önemli hale gelmektedir.
This study is considered in an effort to analyze the accounting information system in Turkish shipbuilding industry enterprises objectively accompanied by the elements of the accounting organization which are the document, the book and the chart of accounts and to demonstrate the accounting activities which are in existence under the present circumstances in Turkey. Shipbuilding industry creates a lot of added value such as the transfer and production of new technologies, employment and foreign exchange return. It contributes to national defense needs as well. The construction of ships, dispensable to the world maritime trade, concerns many industrial fields such as steel, machinery manufacturing, electric-electronics, paint and rubber-plastic industry. The financial information is, by all means, developed through the medium of accounting information system in Turkey's shipbuilding industry which is carried out with 87 business enterprises in the aggregate and the current state of this number consists of 66 active shipyards and 21 ship dismantling institutions. With the assistance of the developments in formation and communication technologies, in our period, information is considered power and wellinformed is considered powerful, and thus, the importance of information produced by the accounting information system has been increasing constantly. Within the context of this situation which also applies to the shipbuilding industry, it is becoming extremely important for the information produced by the accounting information system to be full, clear, understandable, timely, accurate, unbiased and reliable.
Kaynakça
Bakırcı, E. A. ve Özcan, E. 2005. Türkiye’de gemi inşa sanayinin genel
yapısı, sorunları ve bu sorunların çözümüne yönelik öneriler. II. Mühendislik
Bilimleri Genç Araştırmacılar Kongresi, (17-19 Kasım), İstanbul
Benligiray, Y. 2008. Uzmanlık Muhasebesi. Eskişehir: Gazi Kitabevi
Daştan, A. 2009. Ekonomik kriz dönemlerinde muhasebe bilgi sisteminin
işletmelerdeki rolü ve kriz yönetimine katkısı. Muhasebe ve Denetime Bakış
Dergisi, 28: 57-72
DDK, 2008. Araştırma ve inceleme raporu: Tersanecilik Sektörü ile İş
Sağlığı ve Güvenliği Açısından Tuzla Tersaneler Bölgesinin İncelenmesi ve
Değerlendirilmesi, Ankara
Doğanay, İ. 2004. Türk ticaret kanunu şehri: İstanbul: Beta Yayınevi. 3
Cilt
Durmuş, A. H. ve Arat M. E. 2004. İşletmelerde muhasebe örgütlenmesi,
İstanbul, Marmara Üniversitesi Nihad Sayar Eğitim Vakfı, Nr: 528/762
Erişti, M. ve Deliceoğlu A. 2004. Gemilerin vergi usul kanunu, sermaye
piyasası kanunu ve IAS'e göre değerlemesi ve gemilerde enflasyon düzeltmesi,
Vergi Dünyası, 275: 65-78, www.hud.org.tr (20.07.2010)
Gebiç, H. 2010. Yatırım projesi değerlendirmesi: Tanker gemisi
Yayınlanmamış Lisans Bitirme Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi. Gemi İnşaatı
ve Gemi Makineleri Mühendisliği Bölümü. Trabzon
GİSBİR, 2008. Türkiye gemi inşa sanayi sektör raporu. İstanbul
Günay, D. 2002. Gemi inşa sanayi sektör araştırması, Ankara: Türkiye
Kalkınma Bankası AŞ. SA-02-3-7
Haftacı, V. 2006. Maliyet muhasebesi. İstanbul: Avcı Ofset.5. Baskı
Karacaer, S. ve İbrahimoğlu, N. 2003. İşletme yönetiminde muhasebe bilgi
sistemi, iç kontrol, verimlilik ilişkisi ve önemi. Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve
İdari Bilimle Fakültesi Dergisi, 1: 211-228
Odabaşı, Y. 2010. http://www.gidb.itu.edu.tr/staff/odabasi/gmg/week
11.pdf, (06.07.2010)
Örten, R. ve diğ. 2008. Türkiye muhasebe – finansal raporlama
standartları uygulama ve yorumlar. Ankara: Gazi Kitabevi. Gözden Geçirilmiş 2
Baskı
Sürmen, Y. 2010. Muhasebe – I. Trabzon: Celepler Matbaacılık
Sürmen, Y. ve Daştan, A. 2004. Sürmene – Yeniay ve Çamburnu yöresinde
gemi yapım potansiyeli. Trabzon: Karadeniz Genç İşadamları Derneği. Nr: 5
TÜRMOB 1993. Muhasebenin temel kavramları ve tekdüzen hesap planı,
Ankara: Yayın Nr: 6
Resmi Gazete. 2005. TMS-11: İnşaat sözleşmelerine ilişkin Türkiye
muhasebe standardı hakkında tebliğ, Ankara: Başbakanlık Basımevi. 25978
Resmi Gazete. 1956. Türk Ticaret Kanunu, Ankara: Başbakanlık Basımevi
9353
Resmi Gazete. 2011. Türk Ticaret Kanunu, Ankara: Başbakanlık Basımevi
27846
Resmi Gazete. 1961. Vergi Usul Kanunu, Ankara: Başbakanlık Basımevi
10703 – 10705
Resmi Gazete. 1978. Denizde çatışmayı önleme tüzüğü, Ankara:
Başbakanlık Basımevi. 16273
Resmi Gazete. 2006. Yatırımlarda devlet yardımları hakkında kararın
uygulanmasına ilişkin tebliğ, Ankara: Başbakanlık Basımevi. 2006/3
Resmi Gazete. 2007. Yatırımlarda devlet yardımları hakkında kararın
uygulanmasına ilişkin 2006/3 sayılı tebliğ’de değişiklik yapılmasına ilişkin tebliğ
Ankara: Başbakanlık Basımevi. Tebliğ No: 2007/1
http://www.denizcilik.gov.tr (03.05.2010)
http://www.gisbir.com.tr ( 20.05.2010)
http://www.serki.com/index.php?bolumsec=terimler&id=a90rra
(06.09.2010)
http://www.tuik.gov.tr (27.06.2010)
