Öz
Bir
milletin yaşadığı coğrafyayı ve tarihini bilmesi gereklidir. Bu bilgiler ise
çoğunlukla kütüphane ve arşiv kaynaklarında yer almaktadır. Bir bölgenin ya da
şehrin tarihinden ya da eğitiminden bahsedilecekse bir kültür ve eğitim kurumu
olarak kabul edilen kütüphanelerinden de bahsetmek önemlidir. Malatya tarihini
konu alan çok sayıda yayın olmasına karşın, Malatya kütüphanelerinin tarihini geçmişten
günümüze inceleyen yayınların az olduğu görülmektedir. Nitekim bazı
çalışmalarda, Malatya kütüphanelerinin tarihi çok kısa şekilde ele alınmıştır.
Bu durum Malatya kütüphanelerinin çalışılması gerektiğini ortaya koymuştur. Çalışmanın
konusunu Malatya’nın tarih boyunca sahip olduğu kütüphaneler oluşturmaktadır.
Anadolu’nun kavşak noktasında olmasından ötürü tarihi süreçte sürekli kendini
savunmak zorunda kalan ve savaş halinde olan bir şehir olarak Malatya’nın
tarihi eserlerinin ve kütüphanelerinin birçoğu, ne yazık ki günümüze kadar
ulaşamamıştır. Bu durum Osmanlı Devleti’nden önceki dönemlere ait medeniyetlerin
kütüphanelerinin de içinde olduğu tarihi eserlerin günümüze ulaşmamasına neden
olmuştur. Dolayısıyla Osmanlı Devleti’nden itibaren günümüze kadar var olan
Malatya’daki tüm kütüphaneler çalışmada yer almaktadır. Bununla birlikte Malatya’da
Cumhuriyet döneminde kurulan kütüphaneler de incelenmiştir.
___
Akgündüz, A., Öztürk, S. ve Baş Y. (2002). Darende Tarihi. İstanbul: Somuncu Baba Araştırma ve Kültür Merkezi Yayınları.
Arapgir (2018) Malatya: Türkiye Cumhuriyeti Malatya Valiliği. Erişim tarihi: 17 Aralık 2018.
http://www.malatya.gov.tr/kurumlar/malatya.gov.tr/Dosyalar/Menuler/Kultur%20Turizm/K%C3%BClt%C3%BCr%20Varliklar%C4%B1/Arapgir.pdf
Aras, N. (2006). Ondokuzuncu Yüzyılda Malatya Sancağı Besni Kazası’nın Tarihi Sosyo- Kültürel ve Ekonomik Yapısı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş: Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Aytaç, İ. (2013). Malatya Türk İslam Dönemi Mimari Eserleri 2. Malatya: Malatya Kitaplığı Yayınları.
Balık, İ. (2001). “Anadolu Selçuklu Medreselerinin İdareci ve Hizmetli Kadrosu”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (2) 1-11.
Cumhuriyet Dönemi (2015) Malatya: Türkiye Cumhuriyeti Malatya Valiliği. Erişim tarihi: 18 Aralık 2018.
http://www.malatya.gov.tr/cumhuriyet-donemi
Darende (2018) Malatya: Türkiye Cumhuriyeti Malatya Valiliği. Erişim tarihi: 17 Aralık 2018.
http://www.malatya.gov.tr/kurumlar/malatya.gov.tr/Dosyalar/Menuler/Kultur%20Turizm/K%C3%BClt%C3%BCr%20Varliklar%C4%B1/Darende.pdf
Es-Seyyid Osman Hulusi Efendi (2018) Malatya: Es-Seyyid Osman Hulusi Efendi Vakfı. Erişim tarihi: 18 Aralık 2018.
https://hulusiefendivakfi.org.tr/es-seyyid-osman-hulusi-efendi/
Gülseren, C. (1994), “Darendenin Kütüphaneleri (II): Sadrazam Mehmet Paşa Kütüphanesi”. Somuncubaba Kültür-Edebiyat-Araştırma Dergisi, 1 (2), 26-30.
Gülseren, C. (1995), “Darende Kütüphaneleri (V): Balaban Şeyh Abdurrahman-i Erzincani Kitaplığı”. Somuncu Baba Kültür-Edebiyat-Araştırma Dergisi, 2 (5), 29-31.
Hakkımızda (2014) Ankara: T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. Erişim tarihi: 18 Aralık 2018.
http://www.malatyakutup.gov.tr/TR-108463/hakkimizda.html4
Kesenceli, R. (2018). “Abdurrahman Erzincani Hazretleri (K.S)”. Somuncubaba Aylık İlim Kültür ve Edebiyat Dergisi, 25 (214), 46-50.
Kütüphane (2018) Malatya: Es-Seyyid Osman Hulusi Efendi Vakfı. Erişim tarihi: 18 Aralık 2018.
https://hulusiefendivakfi.org.tr/hizmetlerimiz-2/kulturel-faaliyetler/kutuphane/
Erünsal İ. E. (2008). Osmanlı Vakıf Kütüphaneleri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Eroğlu, B. (1990). Bazı Örnekleri ile Anadolu’da Tarihi Türk Kütüphane Mimarlığı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
İpşirli, M. (1992), “Buk’a”. İslam Ansiklopedisi, (VI, 386- 387). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
Karakuş, R. İ. (2001). “Sadrazam Mehmed Paşa”. Somuncu Baba Dergisi, 7 (30 ): 36-38.
Medeniyetin Beşiği Malatya. (2013). Çetin Şişman (Ed.). Malatya: Malatya Kitaplığı Yayınları.
Soysal, Ö. (1999). Türk kütüphaneciliği: Belgeler: Yazıtlar/yapı 5. Ankara: Kültür Bakanlığı Kütüphaneler Genel Müdürlüğü Yayınları.
Şahin, H. (2009). “Somuncu Baba”. İslam Ansiklopedisi (XXXVII, 377-378). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
Şancı, F. (2013). Malatya Türk İslam Dönemi Mimari Eserleri 3. Malatya: Malatya Kitaplığı Yayınları.
Şehsuvaroğlu, B. N. (1978). “Tarihte ve bizde kütüphane”. Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, 27 (1), 1- 9.
Tarihçe (2018) Malatya: İnönü Üniversitesi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2018.
http://inonu.edu.tr/tr/kutuphane/1842/menu?m=1845
Taş, E. (2009). Malatya Müzesi’nde Bulunan Düz Dokumalar (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Tektaş, M. (2012). Kırk Yıl Önceki Bir Gazete Manşeti “Yirminci Asrın Filozofu. Erişim tarihi: 17 Aralık 2018
http://www.darendehaber.com/kose-yazilari/-342.html
Ünalan, H. S. (2012). Anadolu’daki Türk Kütüphaneleri. İstanbul: İSAM.
Yapıcı, S. (2014). Osmanlı Vilayet Salnamelerinde Malatya (1869- 1908.) Malatya: Malatya Kitaplığı Yayınları.