KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞINDA YAŞAM KALİTESİ VE FONKSİYONEL DURUM

Öz Sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi ölçümleri hastalığın, kişinin günlük yaşamı üzerindeki etkisinin ve iyilik halinin standart bir şekilde değerlendirilmesidir. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) kronik, geri dönüşümsüz ve ilerleyici özelliğinden dolayı tamamen iyileşmesi mümkün olmayan bir hastalıktır. KOAH’lı hastalarda tedavinin amacı, semptomların azaltılması, atakların ve solunum fonksiyonlarındaki kaybın önlenmesi, yaşam kalitesinin arttırılmasıdır. KOAH’lı hastalarda solunum fonksiyonlarındaki azalma ve sınırlı egzersiz kapasitesi yaşam kalitesini azaltmaktadır. Solunum fonksiyonlarındaki kayıp ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki zayıf olduğundan, solunum fonksiyon testi ve egzersiz kapasitesinin ölçümleri yanı sıra yaşam kalitesinin değerlendirilmesi de önemlidir. Bu derlemede KOAH’lı hastalarda sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi ve fonksiyonel durum değerlendirmesi literatür bilgileri eşliğinde irdelenmiştir.

___

……….(2001). Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD), Global Strategy for the Diagnosis, Management, And Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease NHLBI/WHO Workshop Report, 6-8.

Atasever A, Erdinç E (2003). KOAH’ta Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 51(4): 446-455.

Bames PJ (2000). Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığına Yaklaşım, Glaxo Wellcome. Turgut Yayıncılık ve Ticaret A.Ş.; 1-4.

Demir G, Akkoca Ö, Doğan R ve ark. (2003). KOAH’ta Dispne ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi, Tüberküloz ve Toraks Dergisi 51(4):365-372.

Gezgen A, Erk M, Müsellim B ve ark. (2001). KOAH’da Üst Ekstremite Egzersizlerinin Yaşam Kalitesine ve Solunum Fonksiyonlarına Etkisi, Solunum Dergisi 3;60-65.

İzmiroğulları G (2002). Hafif-orta-ağır KOAH’lı olgularda yaşam kalitesi, solunum fonksiyonları ve fonksiyonellik değerlendirme sonuçları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İ.Ü Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul

Kohlman VC, Gormley JM, Eiser S et al. (2000). Dyspnea and the affective response during exercise training in obstructive pulmonary disease. Nursing Research 50(3): 136-146.

Larson LJ, Leidy NK (1998). Chronic obstructive pulmonary disease: Strategies to ımprove functional status. Annual Revıew of Nursing Research 16: 253-287.

Leidy NK (1994). Functional status and forward progress of merry-go-runds: Toward a coherent analytical framework. Nursing Research 196-202.

Leidy NK (1995). State of the science: Functional performance in people with chronic obstructive pulmonary disease. Image: Journal of Nursing Scholarship 27(1).23-24.

Leidy NK (1999). Psychometric properties of the Functional Performance Inventory in patients with chronic obstructive pulmonary disease. Nursing Research 48 (1).20-28.

Leidy NK, Haase JE (1996). Functional performance in people with chronic obstructive pulmonary disease: A quality analysis. Advances in Nursing Science 18 (3); 77-89.

Leidy NK, Traver G (1995). Psychophysiologic factors contributing to functional performance in people with COPD: Are there gender differences? Research in Nursing and Health 18, 535-546.

Leidy NK, Traver G (1996). Adjustment and social behavior in older adults with chronic obstructive pulmonary disease: The family’s perspective. Journal of Advanced Nursing 23: 252-259.

Richards JM, Hemstreet MP (1994). Measures of life quality, role performance, and functional status in asthma research. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine 149:S31-39.

Weaver TE, Richmond TS, Narsavage GL (1997). An explanatory model of functional status in chronic obstructive pulmonary disease. Nursing Research 46 (1): 26-31.