KRONİK OBSTRUKTİF AKCİĞER HASTALIĞI OLAN BİREYLERİN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN ETKİLENME DURUMUNUN İNCELENMESİ

Öz Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) olan bireylerin günlük yaşam aktivitelerini (GYA) sürdürmedeki yeteneklerinin zamanla azaldığı bilinmektedir. Bu nedenle bu hastalar profesyonel bakım, destek bakım içerisinde yer alan evde bakım ve özbakım kapsamında nitelikli bir hemşirelik bakımına sürekli gereksinim duyarlar. Tanımlayıcı nitelikte olan bu çalışma, 09.10-21.11.2000 tarihleri arasında KOAH’lı bireylerin GYA’nin etkilenme durumunu belirlemek amacı ile yapıldı. Erzurum Göğüs Hastalıkları Hastanesi’nde, olasılıksız örneklem yöntemi ile seçilen 250 gönüllü poliklinik hastası örneklem olarak alındı. Veriler soru formu ile yüz yüze görüşülerek toplandı, yüzdelik hesabı ve kikare testi ile değerlendirildi. KOAH’lı hastaların tümü GYA’nin olumsuz bir şekilde etkilendiğini (%36.8’i az, %63.2’si çok) ifade etmiştir. KOAH’lı hastaların en çok etkilenen GYA’nin sırası ile solunum (%100), güvenli çevrenin sürdürülmesi (%96.4), beden ısısının kontrolü (%96.0), çalışma ve uğraş (%95.6), hareket (%95.2) ve uyku (%80.4) olduğu belirlendi. En çok kalabalık ailelerdeki KOAH’lı hastaların GYA’nin sınırlandığı (p < 0.05), diğer sosyo-demografik özelliklerin GYA üzerine önemli bir etkisinin olmadığı görüldü.

Anahtar Kelimeler:

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), günlük yaşam aktiviteleri (GYA), poliklinik hastaları

PDF

___

Andreoli C, Plum S (1991), Obstruktif Akciğer Hastalığı. Çev. Savaş A., Yüce Yayınları, 193-200, İstanbul.

Atagöz K (1998). Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan hastaların yaşam kalitelerinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniv. Sağlık Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, İzmir.

Balcı K (1993). Göğüs Hastalıkları. Nobel Tıp Kitapevi, 315-349, İstanbul.

Barnes JP, Godfrey S, Yılmaz KG (1998). Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı. Martin Dunitz Ltd., İstanbul.

Barnes JP, Holgate TS, Wouters EFM (2000). Göğüs Hastalıkları. Çev. Müftüoğlu E., Hekimler Yayın Birliği 2(1): 12-13, Ankara.

Biçer S (1996). 60 yaş ve üzeri kronik hastalığı olan ve taburcu olmasına karar verilmiş hastaların günlük yaşam aktivitelerinin etkilenme durumları. Cumhuriyet Üniv. Sağlık Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, Sivas. Birol L, Akdemir N, Bedük T (1993). İç Hastalıkları Hemşireliği. Vehbi Koç Vakfı Yayınları No. 6, 229-231.

Büyükcoşkun A (1990). Yaşlı bireylerin sorunları ve bakım gereksinimlerinin saptanması. Hacettepe Üniv. Sağlık Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

Esen A (1992). Yaşlılıkta görülen sağlık sorunları. Ege Üniv. HYO Dergisi, 8 (3): 97101.

Eşer İ (1991). Yaşlılıkta meydana gelen fizyolojik değişiklikler . Ege Üniv. HYO Dergisi, 7(1); 54-55.

Davies AM. (1985). Epidemiology and the Challenge of Aging. International Journal of Epidemiology, 14(1) ‘Alınmıştır’ Biçer S (1996). 60 yaş ve üzeri kronik hastalığı olan ve taburcu olmasına karar verilmiş hastaların günlük yaşam aktivitelerinin etkilenme durumları. Cumhuriyet Üniv. Sağlık Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, Sivas.

Gazioğlu K (1991). Akciğer Hastalıkları. İstanbul Üniv. Basımevi 1-7, İstanbul.

Gökmen G (1992). Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan hastalarda eğitimin anksiyete düzeyine etkisi. İstanbul Üniv. Sağlık Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.

Kocabaş A, Hastürk S (1996). Temel İç Hastalıkları. Güneş Kitapevi, 496-510, Ankara.

Roper N, Logan WW, Tierney AJ (1990). The Elements of Nursing. Churchill Livingstone, Newyork.

Siela D (2000). Taking a breather from COPD. Nursing, 30(4):1-4.

Small S, Lamb M (1999). Fatigue in chronic illness: The experience of individuals with chronic obstructive pulmonary disease and with asthma. Journal of Advanced Nursing, 30(2): 469-478.

Snider GL, Faling LS, Rennard SL (1994). Care of patients with chronic bronchitis and emphysema. Journal of Respiratory Disease. 17:350-352

Şanlı T (1989). Emosyonel durumlar ve hemşirelik yaklaşımı. Hemşirelik Bülteni, 3(4): 67-68.

Taşcı S (1991). Hastaların günlük yaşam aktivitelerini olumsuz etkileyen faktörler. Hacettepe Üniv. Sağlık Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

Tel H, Akdemir N (1998). KOAH’lı hastalara uygulanan planlı hasta öğretiminin ve hasta izleminin hastaların hastalıkla baş etme durumlarına etkisi. Cumhuriyet Üniv. HYO Dergisi, 2(2):44-51.

Uçan SE, Kocabaş A (2000). KOAH tanı ve tedavi rehberi. Toraks Dergisi, Cilt: 1, Ek:2, 1-8.

Velioğlu P (1999). Hemşirelikte Kavram ve Kuramlar. Alaş Ofset, 180-202, İstanbul.

Vural TG (1992). Yaşlılık ve seksüel sorunlar. Türk Hemşireler Dergisi, 42(2): 910.

Wong CH, Morice AH (1999). Cough threshold in patients with chronic obstructive pulmonary disease. Thorax, 54:62-64.

Yazıcı R (1994). Yaşlı bireylerin ölüm kaygısı ve bunun günlük yaşam aktivitelerine olan etkisinin araştırılması. İstanbul Üniv. Sağlık Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.

Yenel F, Sözer K, Erk M (1987). Akciğer Hastalıkları Ders Kitabı. İstanbul Üniv. Basımevi, İstanbul.