2011

Neo-liberal dönüşümün yaşandığı ülkelerde yerelleşme ve okul özerkliği uygulamaları

Neo-liberal politikaların devletin yeniden yapılandırılması ve onun kamusal yönünün tasfiye edilmesi bağlamında ele aldıkları argümanlardan biri de yerelleşme politikasıdır. Yerelleşme her biri farklı özelliklere ve politika uygulamalarına ve başarı koşullarına sahip geniş bir kavramlar dizinini kapsamakla birlikte, bir kamu hizmeti olan eğitimin yeniden yapılandırılmasında da önemli bir yer tutmaktadır. Eğitimde yerelleşme birçok dış görünüşe sahip olmasına karşın, “okul özerkliği” eğitim yönetiminde yerelleşmenin en güçlü yapılarından biri olarak ortaya çıkmaktadır. Okul özerkliğinin, neo-liberal dönüşümün yaşandığı ülkelerde çeşitli programlar yoluyla uygulamaya konulduğu görülmektedir. Bununla birlikte, yapılan araştırmalar okul özerliğinin beklenilenden öte, karışık ve eşitsizlik üreten bir süreç olduğunu ortaya koymaktadır.

Decentralization and school autonomy practices in countries experiencing neo-liberal transformation

One of the arguments that neo-liberal policies discuss within the context of re-structuring the state and eliminating its public side is decentralization policy. Decentralization occupies an important area in re-structuring the education, a public service, besides covering a broad list of concepts, each of which has differed features, political applications and conditions of success. Although decentralization in education seems to have lots of outer appearances, “school autonomy” appears as one of the strongest structures of decentralization in education administration. School autonomy is practiced by various programs in countries experiencing neoliberal transformation. Along with this fact, studies conducted put forth that school autonomy is a process producing complexity and inequality beyond the limits of expectations.

PDF

___

Akça, Şafak (2002), Ailelerin İlköğretim Kademesine Yaptıkları Eğitim Harcamaları (Ankara İli Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Anderson, Gary, L. ve A. Dixon (1983), “Paradigm Shifts and Site-based Managements in the United States: Toward a Pradigm of Social Empowerment”, A Socially Critical View of the Self-Management School, Falmer Press, London.
Atasayar, H. Hüseyin (2005), Milli Eğitim Bakanlığı Taşra Örgütü Yöneticilerinin Yerelleşme Konusundaki Görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
Aytaç, Tufan (2000), “Eğitim Yönetiminde Yeni Bir Paradigma Okul Merkezli Yönetim”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Cilt 6, Sayı 21, ss. 55-81
Behreman, R. Jere, Anil B. Deolalikar ve Ying L. Soon, (2002), Conceptual Issues in the Role of Education Decentralization in Promoting Efecctive Schooling in Asian Developing Countries, Asian Develpment Bank: Economıcs and Research Depepartmant Workink Paper Series No:22.
Caldwell, Brian J. (2005), School-Based Managemen UNESCO: International Education Polies, Printed by: Stedi Média, Belgium.
Cranston, C., Neil (2007), “Collaborative Decision-Making and School-Based Management: Challenges, Rhetroric and Reality”, Journal of education Enquiry, Vol. 2, No. 2, pp. 1-24.
Çamurcu, Kenan (2005), “AKP’nin Eğitimle İmtihanı: Milli Eğitimde “İyi Yönetişim” Dönemi (Dosya: Çocuk(luk)la Yüzleşmek)”, Birikim Aylık Sosyalist Kültür Dergisi, Sayı 192, ss. 164-170.
De Grauwe, Anton (2005), “Improving the Quality of Education Through School- Based Management: Learning From International Experiences”, Riview of Education, Vol. 51, No. 4, pp. 269-287.
Demirtaş, Hasan ve Güneş, Hasan (2002), Eğitim Yönetimi ve Denetimi Sözlüğü, Anı Yayıncılık, Ankara.
Derqui, Jorge M. Grostiaga (2001), “Educational Decentiralization Policies in Argentina and Brazil: Exploring the New Trends”, Journal of Educational Policy, Vol. 16, No. 6, pp. 561-583.
Di Gropello, Emanuela (2006), A Compartive Analysis of Schoobased Management in Central America, World Bank Working Paper, No:72, Washington.
Eğitim Sen (1998), Demokratik Eğitim Kurultayı (2-6 Şubat 1998). Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
Eurydice (2007), School Autonomy in Europe policies and Measures, Printed in Belgium.
Gershberg, Alec Ian ve Donalt R. Winkler, (2003), Education Decentralization ın Africa: A Review of Recent Policy and Practice, http://www.equip123.net/archive/e2-002.pdf (Erişim Tarihi: 16.06. 2007).
Gunnarsson, Victoria., Peter F Orazem, Mario Sánchez ve Aimme Verdisco (2004), “Does School Decentralization Raise Student Outcomes?: Theory and Evidence on the Roles of School Autonomy and Community Participation”, http://www.econ.iastate.edu/faculty/orazem/School%20Autonomy%20final.pdf (Erişim Tarihi: 12.12. 2008).
Güler, B. Ayman (2005), Devlette Reform Yazıları. Dünya’da ve Türkiye’de Ekonomik Liberalizasyondan Siyasi- İdari Liberalizasyona, Paragraf Yayınevi, Ankara.
Kavak, Yüksel, Ergin Ekinci ve Feyyat Gökçe (1997), İlköğretimde Kaynak Arayışları, Şafak Matbaacılık, Ankara.
King, Elizabeth M. ve Berk Özler (1998), What’s Decentralization Got To Do With Learning? The Case of Nicaragua’s School Autonomy Reform, The World Bank Working Paper, No: 9.
Kukwana, Joy (2008), “Micropolitics of School Governing Bodies: Transformative for Deep Democracy”, International Conference of Education, Research and Innovation, Madrid (Spain).
Lai-ngok, J, Wong (2004), “School Autonomy in China: A Comparison Between Government and Private Schools Within the Context of Decentralization”, International Studies of Educational Administration. Vol. 32, No. 3, pp. 54-73.
MacDonald, Barry (1999), “How Education Became Nobody’s Business”, Participation Beyond the Ballot Box: European Case Studies in State-Citizen Political Dialogue (Edit: Usman Khan), UCL Pres, London, pp.20-36.
Mkrtchyan, Satenik ve Ruzanna Tsaturyan (2008), School Management Reforms in Armenia: New Reality, Former Beliefs. Web: http://www.crrc.am/store/files/fellows07/CRRCPaperFinalDraft_SatenikMkrtch yan_25.03.08_draft.pdf (Erişim Tarihi: 20 Aralık 2008).
Naıdoo, Jordan ve Peggy Kong (2003), Improving Education Management in the Context of Decentralization in Africa. Association for the Development of Education in Africa ADEA Biennial Meeting 2003 (Grand Baie, Mauritius, December 3-6, 2003).
Nobbs, Cameron John, Stuart (2005), The Relationship Between School-Based Management, Student Outcomes and School Performance. Faculty of Education Griffth University, Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Education.
Oğuzhan, Ferhan (1993), Eğitim Terimleri Sözlüğü, Gözden geçirilmiş ve Genişletilmiş Üçüncü Baskı, Emel Matbaacılık ve San. Tic. Ltd. Şti., Ankara.
Özdemir, Servet (1996), “Okula Dayalı Yönetim”, Eğitim Yönetimi, Cilt 2, Sayı 3, ss. 421-426.
Özden, Yüksel (1996), “Okullara Katılmalı Yönetim”, Eğitim Yönetimi, Cilt 2, Sayı 3, ss. 427-438.
Öztürk, Şermin (2002), İlköğretim Okullarının Finansman Kaynakları (Ankara İli Polatlı İlçesi Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Schugurensky, D. ve Harden, A. Davıdson. (2003), “From C´ordoba to Washington: WTO/GATS and Latin American Education Globalisation”, Societies and Education, Vol. 1, No. 3, pp. 321-357.
Shoraku, Ai (2008), Educational Movement toward School-Based Management in East Asia: Cambodia, Indonesia and Thailand. UNESCO: Bacgraound paper prepared for the Educational for All Global Monitoring Report 2009.
Sørensen, Eva (1999), “Emprowering the Parents: User Influence in the Danish Primary”, Participation Beyond the Ballot Box: European Case Studies in State- Citizen Political Dialogue (Edit: U. Khan), UCL Pres, London.
Süzük, İbrahim (2002), İlköğretim Okul Harcamalarında Genel Bütçe Dışındaki Kaynakların Yerine İlişkin Okul Yöneticileri Ve Öğretmenlerin Görüşleri (Ankara İli Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Tural, N. Kurul (2006), “Okul Kültürü İçinde Şiddet”, Toplumsal Bir Sorun Olarak Eğitimde Şiddet Sempozyumu. Eğitim Sen Yayınları, Ankara, 237-249.
UNESCO (2005), Decentralization in Education National Policies and Practices. Education Policies and Strategies 7, Published by the United Nations Educational Scientific and Cultural Organization, Paris.
UNESCO (2007), Educational Governance at local level. Published by the United Nations Educational Scientific and Cultural Organization, Paris.
Usluel, K. Yasemin (1997), “Milli Eğitim Bakanlığı Merkez Örgütü Yöneticilerinin Yerelleşme Konusundaki Görüşleri”, Eğitim ve Bilim, Cilt 21, Sayı 103, ss. 25- 36.
Van Zantén, Agnés (2002), Educational Change and New Cleavages Between Head Teachers, Teachers and Parents: Global and Local Perspectives on the French Case. Journal of Education Polıcy, Vol. 17, No. 3, pp. 289-304.
Walsberg, J. Herbert, Susan J. Paik, Atsuko Komukai, ve Karen Freeman (2000), Decentralization: An International Perspective. Educational Horizons, pp. 155- 166.
Web: http://www.haberler.com/mili-egitim-bakani-huseyin-celik-okullar-e-butcehaberi, (Erişim tarihi: 20. 05. 2009).
Winkler, Donalt R. ve Alec Ian Gershberg (2000), Education in Latin America: The Effects on the Quality of Schooling. The World Bank Latin America and the Caribbean Regional Office.
World Bank (1995), Development in Practice Priorities and Strategies for Education a World Bank Review. First Printing, A World Bank Publication, USA.
Yalçınkaya, Münevver (2005), “Okul Merkezli Yönetim”, Ege Eğitim Dergisi, Cilt 5, Sayı 2, ss. 21-34.
Yemenici, Hüseyin ve Coşkun Bayrak (2001), “Okula Dayalı Yönetim”, Eurasian Journal of Educational Research.
Yolcu, Hüseyin (2007), Türkiye’de İlköğretim Finansmanının Değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora tezi), Ankara.