İstanbul'da kentsel farklılaşmalar ve mekansal yansımaları

İstanbul, Osmanlı’nın son döneminden Cumhuriyet’e çok yönlü kentsel, sosyal, ekonomik ve kültürel dönüşümlerin yaşandığı bir şehir oldu. Bugün, bir metropolitan alan olarak İstanbul’un sosyal tabakalaşma açısından ayrıştığını ve bunun kentsel farklılaşmalarla mekândaki ayrışmayı da beraberinde getirdiğini görüyoruz. Üst ve alt sınıflar, farklı yollardan da olsa “merkez”den “çevre”ye doğru uzaklaşmaktadır ve bu süreç toplumu bir arada tutan dengelerin ve normların krize girmesine neden olmaktadır. Kentsel alandaki krizin giderilmesi için toplumsal gerilim dinamiklerinin sosyolojik bir temelde bilince çıkarılması ve aşılması gerekmektedir.

Urban differentiations in Istanbul and space reflexion

İstanbul has been a city where multidimensional urban, social, economic and cultural transformations happened since the Late Ottoman period towards the Republic. Today we see that Istanbul is disintegrated as a metropolitan area through social stratification and this creates urban differentiations and disintegrations in space as well. Higher and lower classes are moving away of the “center” to the “periphery”, although from different ways and this process drives the balances and norms that combine the society altogether into a crisis. The dynamics of social tension should be taken into consciousness on sociological basis and eliminated to overcome the crisis in urban area.

___

  • Bali, Rifat (1999), “Çılgın Kalabalıktan Uzak...”, Birikim Dergisi, Sayı 123, ss. 35–45.
  • Çıracı, Hande ve Gamze Mert (2004), “İstanbul Bölgesi Büyük Sanayinin Mal ve Hizmet Üretimi Mekansal Dağılımı”, İTÜ Dergisi/a, Sayı 3(1), ss. 80–88.
  • Erder, Sema (1996), İstanbul’a Bir Kent Kondu: Ümraniye, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Erder, Sema (1999), “Kentsel Gelişme ve Kentsel Hareketler: Gecekondu Hareketi”, Sivil Toplum İçin “Kent, Yerel Siyaset ve Demokrasi” Seminerleri, WALD, İstanbul.
  • Işık, Oğuz (1999), “1980’lerden 2000’lere Türkiye’de Kentsel Gelişme: Yeni Dengeler-Yeni Sorunlar”, Sivil Toplum İçin Kent, Yerel Siyaset ve Demokrasi”, Seminerleri, WALD, İstanbul.
  • Öncü, Ayşe (1999), “İdealinizdeki Ev Mitolojisi Kültürel Sınırları Aşarak İstanbul’a Ulaştı, Birikim Dergisi, Sayı 123, ss. 26–34
  • TOKİ (2008), Teslim Edilen Ve Teslim Aşamasındaki Konut Projeleri,2008, http://www.toki.gov.tr/programlar/uygulamatakip/ilharita.asp, (Erişim Tarihi: 02.01.2009)
  • Yeldan, Erinç (2002), “Neoliberal Küreselleşme İdeolojisinin Kalkınma Söylemi Üzerine Değerlendirmeler”, Praksis, Sayı 7, ss. 19–34
  • Wallerstein, Immanuel (2004), World-Systems Analysis: An Introduction, Duke University Press, Durham, North Carolina, USA.