Farklı NPK Dozlarıyla Birlikte Uygulanan Kompost ve Vermikompostun Buğdayın Gelişimi ve Mineral Beslenmesine Etkisi

Araştırmada farklı NPK dozlarıyla birlikte uygulanan kompost ve vermikompostun buğdayın gelişimi ve mineral beslenmesi üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, tesadüf parselleri deneme desenine göre 3 tekrarlı olarak planlanmış ve sera koşullarında saksı denemesi şeklinde yürütülmüştür. Araştırmada, kompost ve vermikompostun iki dozu (0 ve 1.5 t/da), NPK’nın ise üç dozu (NPK0, NPK1: 150, 100, 100 mg/kg ve NPK2: 300, 200, 200 mg/kg) kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara bakıldığında kompost ve vermikompostun benzer etkilere sahip olduğu görülmüş, tek başına uygulanmalarının incelenen parametreler üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Buna karşılık, her iki kompost materyalinin de NPK ile birlikte uygulanması bitkinin mineral beslenmesini olumlu etkilemiştir. Buğdayın gelişimi ve mineral beslenmesi üzerine en etkili uygulamaların NPK uygulamaları olduğu görülürken, kimyasal gübre uygulaması olmadan organik gübre uygulamalarının, buğdayın gelişimi ve mineral beslenmesi üzerine olumlu bir katkısının olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Bitki besleme, bitki gelişimi, kimyasal gübreleme, kompost, vermikompost, Plant nutrition, plant growth, chemical fertilization, compost, vermicompost

Effect of Compost and Vermicompost Applied with Different NPK Doses on Growth and Mineral Nutrition of Wheat

In this study, it was aimed to examine the effects of compost and vermicompost applied with different NPK doses on the growth and mineral nutrition of wheat. Study was planned according to randomized parcels experimental design and conducted as a pot experiment with three replications under greenhouse condition. Two dosages (0 and 1.5 t/da) of compost and vermicompost and three dosages of NPK (NPK0, NPK1: 150, 100, 100 mg/kg ve NPK2: 300, 200, 200 mg/kg) were used in the experiment. Looking at the results obtained, it was seen that compost and vermicompost had similar effects and their application alone did not have a significant effect on the parameters examined. On the other hand, applications of both compost materials together with NPK, positively affected the mineral nutrition of the plant. While it was seen that the most effective applications on the growth and mineral nutrition of wheat were NPK applications, organic fertilizer applications without chemical fertilizer did not have a positive contribution on the growth and mineral nutrition of wheat.

Keywords:

Plant nutrition, plant growth, chemical fertilization, compost, vermicompost,

PDF

___

Aggelides, S. M., & Londra, P. A. (2000). Effects of compost produced from town wastes and sewage sludge on the physical properties of a loamy and a clay soil. Bioresource Technology, 71(3), 253-259.
Alpaslan, M., Güneş, A., & İnal, A. (1998). Deneme tekniği. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın, 1501, Türkiye.
Anyanwu, C. F., Ngohayon, S. L., Ildefonso, R. L., & Ngohayon, J. L. (2015). Application of Indigenous Microorganisms (IMO) for Bio-Conversion of Agricultural Waste. International Journal of Science and Research, 4(5), 778-784.
Ateş, N., & Çoşkan A. (2016). Toprak solucanı, organik ve mineral gübreli koşullarda mısır bitkisi performansını artırdı. Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 31(3), 39-49.
Bouyoucous, G. J. (1936). Directions for making mechanical analyses of soils by the hydrometer method. Soil Science, 42(3), 225-230.
Bremner, J. M. (1982). Total nitrogen. Methods of soil analysis. American Society of Agronomy Mongrn, 10(2), 594-624.
Carson, P. L. (1980). Recommended chemical soil test procedures for the North Central Region. Regional Publication, United States of America.
Cheraghi, Y., Mohyedi, F. A., & Kalhor, M. (2016). Effects of organic and chemical fertilizers on yield components of common wheat (Triticum aestivum L.). Islamic Azad University, Cheraghi IIOABJ, 7(8), 82-86.
Coşkan, A., & Yılmaz, K. (2015). Effects of vermicompost extract tea on tomato seedling production. In The Proceedings of the International Congress on Soil Science in International Year of Soil,. pp 19-23, Russia.
Edwards, C. A. (1998). The use of earthworm in the breakdown and management of organic waste. ACA Press LLC, Boca Raton, United States of America.
Erdal, I., Dogan, A., Yaylaci, C., & Alaboz, P. (2018). Comparing the effects of compost and vermicompost on corn growth, nutrient concentration and uptake during the different growth periods. Scientific Papers-Series A-Agronomy, 61, 77-83.
Erdal, İ., & Ekinci, K. (2020). Effects of composts and vermicomposts obtained from forced aerated and mechanically turned composting method on growth, mineral nutrition and nutrient uptake of wheat. Journal of Plant Nutrition, 43(9), 1343-1355.
Günhan, T. (2020). Azaltılmış azot gübresi uygulamaları ve solucan gübresi kombinasyonlarının pehlivan ekmeklik buğday çeşidinde (Triticum aestivum L.) verim ve verim ögeleri üzerine etkilerinin belirlenmesi. Doktora tezi, Uludag Universitesi, Bursa, Türkiye.
Havlin, J. L., Tisdale, S. L., Nelson, W. L., & Beaton, J. D. (2016). Soil fertility and fertilizers. Pearson Education, India.
Kacar, B., & İnal, A. (2010). Bitki analizleri. Nobel Akademik yayıncılık, Türkiye.
Kacar, B. (2013). Temel gübre bilgisi. Nobel Yayın, Türkiye.
Kiliç, B., & Sönmez, İ. (2019). Determination of the effects of different organic fertilizers and doses on soil properties. Mediterranean Agricultural Sciences, 32, 91-96
Kuzucu, C. O., & Dumlupınar, B. B. (2017). Farklı organik bitki besin maddelerinin Çengelköy Hıyarının (Cucumis sativus L) tohum verim ve kalitesi üzerine etkilerinin belirlenmesi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(1), 59-67.
Lindsay, W. L., & Norvell, W. A. (1978). Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese, and copper 1. Soil science society of America journal, 42(3), 421-428.
Loeppert, R. H., & Suarez, D. L. (1996). Carbonate and gypsum, in: Sparks, D. L. (eds.), Methods of Soil Analysis Part 3 Chemical Methods (pp 437-474). Soil Science Society of America Inc.
Maltaş, A. Ş., Tavalı, İ. E., Uz, İ., & Kaplan, M. (2017). Kırmızı baş lahana (Brassica oleracea var. capitata f. rubra) yetiştiriciliğinde vermikompost uygulaması. Mediterranean Agricultural Sciences, 30(2), 155-161.
Montagu, K. D., & Goh, K. M. (1990). Effects of form and rates of organic and inorganic nitrogen fertilisers on the yield and some quality indices of tomatoes (Lycopersicon esculentum Mill.). New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 18(1), 31-37.
Marschner, H. (2011). Marschner's mineral nutrition of higher plants (3nd. ed.). Academic press, Massachusetts, United States of America.
Mengel, K., & Kirkby, E. A. (2012). Principles of plant nutrition. Springer Science & Business Media, Berlin, Germany.
Olsen, S. R., Cole, C. V., Watanabe, F. S., & Dean, L. A. (1954). Estimation of available phosphorus in soils by extraction with sodium bicarbonate. Agricultural Research Service, Washington, United States of America.
Özkan, N., Dağlıoğlu, M., Ünser, E., & Müftüoğlu, N. M. (2016). Vermikompostun ıspanak (Spinacia oleracea L.) verimi ve bazı toprak özellikleri üzerine etkisi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(1), 1-5.
Pimpini, F., Giardini, L., Borin, M., & Gianquinto, G. (1992). Effects of poultry manure and mineral fertiliser on the quality of crops. Journal of Agricultural Sciences, 118(2), 215-221.
Rhoades, J.R. (1996). Salinity: electrical conductivity and total dissolved solids, in: Sparks, D. L. (eds.), Methods of Soil Analysis Part 3 Chemical Methods (pp 417-435). Soil Science Society of America, Inc.
Ritz, K., Mchugh, M., & Harris, J. (2003) Biological diversity and function ineffective indicators. Proceedings OECD Expert Meeting on Soil Erosion And Soil Biodiversity Indicators, 25-28.
Shen, W., & Yang, H. (2008). Effects of earthworm and microbe on soil nutrients and heavy metals. Agricultural Sciences in China, 7(5), 599–605.
Sönmez, S., Çıtak S., Koçak, F., & Yaşin, S. (2011). Vermikompost ve ahır gübresi uygulamalarının ıspanak (Spinacia oleracea var. L.) bitkisinin gelişimi ve toprak verimliliği üzerine etkileri. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Derim Dergisi, 28(1), 56-69.
Üçok, Z., Demir, H., Sönmez, İ., & Polat, E. (2019). Farklı organik gübre uygulamalarının kıvırcık salatada (Lactuca sativa L. var. crispa) verim, kalite ve bitki besin elementi içeriklerine etkileri. Mediterranean Agricultural Sciences, 32, 63-68.
Taban, S., Turan, M. A., & Katkat, A. V. (2013). Tarımda organik madde ve tavuk gübresi. Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 10(1), 9-13.
Thomas, G.W. (1996). Soil pH and soil acidity, in: Sparks, D. L. (eds.), Methods of Soil Analysis Part 3 Chemical Methods (pp 475-490). Soil Science Society of America Inc.
Walkley, A., & Black, L. A. (1934). An examination of the Degtjareff method for determining soil organic matter, and a proposed modification of the chromic acid titration method. Soil Science, 37(1), 29-38.
Wang, X. X., Zhao, F., Zhang, G., Zhang, Y., & Yang, L. (2017). Vermicompost improves tomato yield and quality and the biochemical properties of soils with different tomato planting history in a greenhouse study. Frontiers in Plant Science, 8, 1978.