Aynur FEYZİOĞLU, Seyyide Şifa GÖKTAŞ, Lütfiye SÖĞÜTLÜ

Erken Dönem Ruhsal Travma, Siber Zorbalık ve Aleksitimi İlişkisi- Relationship Between Early Period Psychic Trauma, Cyber Bullying and Alexithymia

ÖZET Amaç: Çocukluk çağı ruhsal travmaları yetişkinlik dönemi psikopatolojileri için ciddi bir risk etmeni olarak görülmektedir. Siber zorbalık yeni bir çalışma alanı olup ciddiyeti gün geçtikçe artmaktadır. Bu çalışmanın amacı çocukluk çağı ruhsal travmalar siber zorbalık ve aleksitimi arasındaki ilişkiyi incelemektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 20-50 yaş arası 524 genç yetişkin alınmıştır. Katılımcılara internet ortamında Sosyodemografik Veri Formu, Çocukluk Çağı Ruhsal Travmalar Ölçeği (ÇÇRTÖ), Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ) ve Yenilenmiş Siber Zorbalık Ölçeği (YSZÖ) uygulanmıştır. Bulgular: Erken dönem ruhsal travması olan bireylerin siber zorbalığa uğratma ve uğrama puanları ile aleksitimi puanları anlamlı olarak yüksektir. Erken dönem ruhsal travması olan bireylerin siber zorbalığa uğrama puanları uğratma puanlarından anlamlı olarak yüksektir. Siber zorbalığa uğratan ve uğrayan bireylerin aleksitimi puanları anlamlı olarak yüksektir. Aleksitimi, erken dönem ruhsal travmayı ve siber zorbalık aleksitimiyi yordamaktadır. Sonuç: Çalışmamız psikopatoloji gelişiminde önemli bir faktör olan erken dönem ruhsal travma ile siber zorbalık ve aleksitimi ilişkisini genç yetişkin grupta açıkça göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Çocukluk çağı ruhsal travma, genç yetişkin, siber zorbalık, aleksitimi

Anahtar Kelimeler:

Çocukluk çağı ruhsal travma, genç yetişkin, siber zorbalık

PDF

___

1. World Health Organization. Child Maltreatment. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs150/en/. Erişim Tarihi: 20.07.2020.
2. Feldman-Summers, S., & Pope, K. S. (1994). The experience of" forgetting" childhood abuse: A national survey of psychologists. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 62(3), 636.
3. Mitchell, K. J., Wolak, J., & Finkelhor, D. (2008). Are blogs putting youth at risk for online sexual solicitation or harassment?. Child abuse & neglect, 32(2), 277-294.
4. Slonje, R., & Smith, P. K. (2008). Cyberbullying: Another main type of bullying?. Scandinavian journal of psychology, 49(2), 147-154.
5. Litwiller, B. J., & Brausch, A. M. (2013). Cyber bullying and physical bullying in adolescent suicide: the role of violent behavior and substance use. Journal of youth and adolescence, 42(5), 675-684.
6. Ybarra, M. L., & Mitchell, K. J. (2004). Youth engaging in online harassment: Associations with caregiver–child relationships, Internet use, and personal characteristics. Journal of adolescence, 27(3), 319-336.
7. Tanrikulu, I., & Campbell, M. (2015). Correlates of traditional bullying and cyberbullying perpetration among Australian students. Children and youth services review, 55, 138-146.
8. Gökalp, M. F. (2017). Siber Zorbalık ve Siber Mağduriyet ile Çocukluk Çağı Travmaları ve Algılanan Sosyal Destek Arasındaki İlişki (Master’sThesis, İstanbul Üniversitesi, Adli Tıp Enstitüsü).
9. Grabe, H. J., Frommer, J., Ankerhold, A., Ulrich, C., Gröger, R., Franke, G. H., ... & Spitzer, C. (2008). Alexithymia and outcome in psychotherapy. Psychotherapy and psychosomatics, 77(3), 189-194.
10. Krystal, H. (1982). Alexithymia and the effectiveness of psychoanalytic treatment. International Journal of Psychoanalytic Psychotherapy.
11. Aust, S., Härtwig, E. A., Heuser, I., & Bajbouj, M. (2013). The role of early emotional neglect in alexithymia. Psychological trauma: theory, research, practice, and policy, 5(3), 225.
12. Smith, A. M., & Flannery-Schroeder, E. C. (2013). Childhood emotional maltreatment and somatic complaints: the mediating role of alexithymia. Journal of Child & Adolescent Trauma, 6(3), 157-172.
13. Özbay, A. (2013). Ergenlerde siber zorbalık, siber mağduriyet, aleksitimi ve öfke ifade etme biçimleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fatih Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
14. Teo, S. H. E. (2010). Exploring factors influencing cyberbullying in secondary schools (Doctoral dissertation).
15. Verlinden, S., Hersen, M., & Thomas, J. (2000). Risk factors in school shootings. Clinical psychology review, 20(1), 3-56.
16. Yazıcıoğlu, E., & Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Detay Anatolia Akademik Yayıncılık. 1. Baskı. Ankara.
17. Şar V, Öztürk PE, İkikardeş E. (2012) Çocukluk çağı ruhsal travma ölçeğinin Türkçe uyarlamasının geçerlilik ve güvenilirliği. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 32(4): 1054-1063.
18. Gülec H, Kose S, Citak S,Yazici, M. (2009).The Turkish version of the 20-Item Toronto Alexithymia Scale (TAS-20): Reliability, validity, and factorial structure. Bulletin of Clinical Psychopharmacology, 19(3): 214-220.
19. Topcu Ç, Erdur-Baker Ö. (2010).The revised cyber bullying inventory (RCBI): Validity and reliability studies. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5: 660-664.
20. Oflaz,F. (2015). Travma yaşamış çocuk ve gençlerin ele alınmasında çocuk-ergen ruh sağlığı ve psikiyatri hemşireliği uygulamaları. Turkiye Klinikleri Dergisi, 1(2): 46-51.
21. Perry, B.D. (2006). The neurosequential model of therapeutics: Applying principles of neuroscience to clinical work with traumatized and maltreated children. Working with traumatized youth in child welfare, 27-52.
22. Evren C, Evren B, Dalbudak E, Ozcelik B, Oncu F. (2009). Child abuse and neglect as a risk factor for alexithymia in adult male substance dependent inpatients. J Psychoactive Drugs, 41:85-92.
23. Özdemir M, Akar F. (2011). Lise öğrencilerinin siberzorbalığa ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler bakımından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(4):605-626.
24. Arıcak T, Siyahhan S, Uzunhasanoğlu A, Sarıbeyoğlu S, Cıplak S, Yılmaz N, et al. (2008). Cyberbullying among Turkish adolescents. Cyberpsychol Behav Soc Netw, 11(3):253-261.
25. Wachs, S., & Wright, M. F. (2018). Bullying and alexithymia: Are there differences between traditional, cyber, combined bullies, and nonbullies in reading their own emotions?. Criminal behaviour and mental health, 28(5), 409-413.