Van kenti ve çevresindeki geleneksel konut bahçelerinde kullanılan bitki materyalinin belirlenmesi

Van Gölü ve çevresindeki bahçe kültürünün geçmişi Urartululara kadar dayanmaktadır. Bu bahçelerde, kent dokusuna uyum sağlamış, çok sayıda yerli ve yabancı bitki türü yetişmektedir. Bu araştırmanın amacı, Van ve çevresindeki eski yerleşim birimlerinde bulunun şahıslara ait bahçelerde, kent halkı tarafından uzun yıllardan beri süs bitkisi olarak kullanılan bitkilerin tespit ve teşhis edilmesidir. Eski Van kent alanında bulunan özel bahçelerde yetişen bitkiler çeşitlilik göstermektedir. Araştırmanın sonucunda; mevsimlik olarak dört adet tür bulunurken, geofitlerden dokuz adet, çalılardan 13 adet tür, ağaçlardan 10 adet ve iki adedi de sarılıcı– tırmanıcı tür olmak üzere toplam 38 adet bitki tespit edilmiştir. Van kenti eski yerleşim birimlerinde kullanılan bitki türlerinin geleceğe aktarılması yönünden önerilere yer verilmiştir. Bu türlerinin kullanımının devamı kentli ile süs bitkileri arasında var olan kullanımının devamı sağlanmış olacaktır.

The determination of ornamental plants that can be used in traditional gardening in Van city and ıt is environs

Gardening activities in Van Lake and it is environs extend back to Urartians. In these gardens, various kinds of domestic and exotic plants that adapted to the city structure have grown up. The purpose of this study is the determination and diagnosis of the plants that have been used for ornamental purposes in the personally-owned gardens of Van Region. There are various kinds of plants that grow up in the private gardens of Van’s ancient city area. While there are four kinds of seasonal plants, 9 kinds of geophytes, 13 kinds of bushes, 10 kinds of trees, and 2 kinds of twinning and climbing plants, totally 38 kinds of plants, are determined. Recommendations have been given as to the transfer of various plant species used in antique locations in Van region. In addition, by using traditional plants the implicit familiarity between the city residents and the indoor plants can be sustained and developed.

___

  • Alp, Ş., 1999. Van Kent Yeşil Dokusuna Yönelik Bazı Ağaç ve Çalıların Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Van. 116 s. Aslanboğa, İ., Özkan, B., Güney, A., 1992. İzmir Kentinde Peyzaj Mimarlığı Etkileyen Fenolojik Özellikleri Üzerine Bir Araştırmalar. Ege Üniv. Araştırma Fonu Raporu Proje No: 89 2RF 001, İzmir. 68 s. Baytop, T., 2001, Türkiye’de Eski Bahçe Gülleri, T.C. Kültür Bakanlığı, ISNB 975-17-2712-X, Ankara. 149 s. Davis, P. H., 1965-1988, Flora of Turkey and East Aegean Islands, I–XI volumes, Edinburgh Un. Press, Edinburgh. Ferguson, N., 1992. Right Plant, Right Place. Published by Simon and Schuster. New York. Grimshaw J., 2002. The Gardener’s Atlas. Firefly Books Ltd. ISBN, 1552976734, New York Günel, F. M., 1993. Eski Van Kent Dokusu Üzerine Bir Deneme. Yüzüncü Yıl Ün. Sosyal Bilimler Enst. Yüksek Lisans Tezi. Van. Gürbüz, O., 1994. Van Çevresi Coğrafyası (Beşeri ve İktisadi Coğrafya Açısından). İstanbul Ün. Basılmamış Doktora Tezi. İstanbul. Hatipoğlu, A., Gülgin, B., 2000. Tek ve Çok Yıllık Mevsimlik Çiçekler. Kent Matbaası, İzmir. 208 s. Hellyer, A., 1992. Climbing and Wall Plants. Harper Collins Publishers, Hong Kong. 48 s. Koyuncu. M., Demirkuş, N., Kaya, A., Aziret, A., 1998. Van Çevresi Geofitleri Üzerine Floristik Bir Araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Araştırma Fonu (EF 97030 Nolu Proje), Van. 173 s. Krussmann, G., 1984. Manual of Cultivated Broad– Leaved Trees & Shrubs. Volume I-III, Timber Press, Box 1631, Beaverton. Lanzara, P., Pizzetti, M., 1991. Guide To Trees. A Fireside Book, Published By Simon and Schuster Inc., New York. 204 s. Öztürk, Ş., 1997. Tarihi Van Evlerinin Günümüzdeki İzleri. İç Mimarlık-Dekorasyon ve Görsel Sanatlar Dergisi, 62; 54-60, İstanbul Pamay, B., 1993a. Bitki Materyali I. (Ağaç ve Çalılar). Orhan Ofset, İstanbul. 64 s. Pamay, B., 1993b. Bitki Materyali II. (Sarılıcı ve Tırmanıcı Bitkiler). Orhan Ofset, İstanbul. 186 s. Sevim, V., 2001. Urartu Bahçeleri. Türk Tarih Kurumu, Belleten, C. L. XIV, Ağustos 2000, Sayı 240, Ankara. Yaltırık. F., Efe, A., Uzun, A., 1993. İstanbul Adalarının Doğal ve Egzotik Bitkileri. İstanbul Adaları İmar ve Kültür Vakfı Yayınları No:1, S:1–229, İstanbul. 229 s. Yaltırık, T., Efe, A., Uzun A., 1997. Tarih Boyunca İstanbul’un Park Bahçe ve Koruları Egzotik Ağaç ve Çalıları. İSFALT yayınları, İstanbul. 244 s. Zielinski, J., 1994. Yellow-flowered Wild Roses in Turkey, The Karaca Arboretum Magazine, 2(3): 105, Yalova.