Tüketicilerin Gıda Güvenliğine Yönelik Tutumları

Tüketicilerin gıda güvenliğine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi amacı ile yapılan bu çalışmanın örneklemini Muğla ilinde ikamet eden, gıda alışverişi yapan 18 yaş ve üzerindeki 400 tüketici oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre tüketicileri en çok endişelendiren unsurlar; genetiği değiştirilmiş gıdalar, gıdalara ilave edilen yapay renk maddeleri, et, süt ve kümes hayvanlarındaki hormon ve antibiyotik kalıntıları, pestisit kalıntılı gıdalar ve gıda katkı maddeleridir. Tüketicilerin çoğunluğu genlerinin değiştirildiğini düşündükleri gıdaların, hormon ve antibiyotik verilmiş hayvanlardan elde edildiğini düşündükleri bazı gıdaların tüketimini azalttıklarını; ayrıca Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından güvenli olduğu onaylanırsa bu gıdaları tüketebileceklerini belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler:

Gıda güvenliği, Güvenli gıda, Tüketici, Tüketici tutumu.

Attitudes of Consumers towards Food Safety

The sample of this study carried out to analyze the attitudes of consumers towards food safety consisted of 400 consumers, at the age of 18 and above, living in Muğla and shopping for food. Questionary form was used as a data collection tool. According to research results, the factors for which consumers were concerned most were genetically modified food, artificial colorants, hormones and antibiotic residues in meat, milk and poultry, food with the pesticide residues and food additives. The most of the consumers explained that they reduced the consumption of food which they considered as genetically modified and of food about which they thought that it was obtained from the animals given hormones and antibiotics. Morever, consumers suggested that they could consume these products if they had been certified by the Ministry of Food, Agriculture and Livestock.

Keywords:

Food safety, Safe food, Consumer, Consumer attitude.,

PDF

___

Anonim (Tarım ve Köyişleri Bakanlığı-TKB); (2004). 5179 Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun. 002004 Tarih ve 25483 Sayılı Resmi Gazete.
Anonim (2010). İstatistiklerle Türkiye 2010. Türkiye İstatistik Kurumu. Ankara. www.tuik.gov.tr. (Erişim tarihi: 10.05.2012) .
Atasever M (2000). Besin İşyerlerinde: Hijyen, Besinlerin Hazırlanması ve Muhafazası. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 11(2): 117- 122.
Ayaz A, Yurttagül M (2008). Besinlerdeki Toksik Öğeler- II. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Ankara.
Aygen GF (2012). Tüketicilerin Besin Etiketi İncelenmesi Konusundaki Tutum ve Davranışları. İşletme Araştırmaları Dergisi, 4 (3): 28-54.
Bekar A, Kılıç B (2011). Tüketicilerin Alışverişten Sofraya Gıda Güvenliğine Yönelik Tutum ve Davranışları. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 48(562): 89-99.
Brewer MS, Rojas M (2008). Consumer Attitudes Toward Issues in Food Safety. Journal of Food Safety, 28: 1–22.
Brewer MS, Prestat CJ (2002). Consumer Attitudes Toward Food Safety Issues. Journal of Food Safety, 22: 67-83.
Briggs R (2000). Food Purchasing and Preperation, London: Chassel.
Bütün C, Beyaztaş FY, Engin Büyükkayhan AD, Can M (2009). Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı’na Başvuran Besin Zehirlenmesi Olgularının Değerlendirilmesi. Van Tıp Dergisi, 16 (1): 19-23.
Centers For Disease Control And Prevention (CDC) (2012). http://www.cdc.gov/foodborneburden/2011foodborne-estimates.html. (Erişim tarihi: 17 Aralık 2012).
Chen MF, Li HL (2007). The Consumer’s Attitude Toward Genetically Modified Foods in Taiwan. Food Quality and Preference, 18, 662–674.
Delen N, Durmuşoğlu E, Güncan A, Güngör N, Turgut C, Burçak A (2005). Türkiye’de Pestisit Kullanımı, Kalıntı ve Organizmalarda Duyarlılık Azalışı Sorunları. Türkiye Ziraat Mühendisliği 6. Teknik Kongre.
Demir A, Pala A (2007). Genetiği Değiştirilmiş Organizmalara Toplumun Bakış Açısı. Hayvansal Üretim 48(1): 33-43.
Demircioğlu Y (2004). Gıda Güvenliği Açısından Pestisit Kalıntıları. Mesleki Eğitim Dergisi, 6 (12): 101-1
Gül F, Önal AE (2008). Halk Sağlığı Açısından Gıda Analizlerinin Önemi. Nobel Med, 4(3): 07-14. Koçak N, Türker T, Kılıç S, Hasde M (2010). Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar Hakkındaki Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 52, 198-204.
Pereira De Abreu, DA, Villalba Rodriguez K, Schroeder M, De Mosqueda MB, Pérez E (2006). GMO Technology. Venezuelans’ Consumers Perceptıons: Situation In Caracas. Journal of Technogy Management Innovation, 1(5): 80- 86.
Rimall A, Fletcher SM, Mcwatters KH, Misra SK, Deothar S (2001). Perception of Food Safety and Changes in Food Consumption Habits: A Consumer Analysis. International Journal of Consumer Studies, 25:43-52.
Sorgo A, Ambrozic-Dolinsek J (2009). The Relationship Among Knowledge of, Attitudes Toward and Acceptance Of Genetically Modified Organisms (GMOs) Among Slovenian Teachers, Biotechnology Teaching, 12(3): 1-13.
Tiryaki O, Canhilal R, Horuz S (2010). Tarım İlaçları Kullanımı ve Riskleri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 26(2): 154-16.
Topuzoğlu A, Hıdıroğlu S, Ay P, Önsüz F, İkiışık H (2007). Tüketicilerin Gıda Ürünleri İle İlgili Bilgi Düzeyleri ve Sağlık Risklerine Karşı Tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4): 253-25
Uzogara S G (2000). The Impact of Genetic Modification of Human Foods In The 21st Century: A Review. Biotechnology Advances, 18: 179–206.
World Health Organizatıon (WHO) (2002). “WHO Global Strateg for Food Safety”. http://www.who.int/foodsafety/publications/general/en/strategy_en.pdf (Erişim tarihi: 17 Aralık 2012).
Yılmaz E, Oraman Y, İnan İ H (2009). “Gıda Ürünlerine İlişkin Tüketici Davranışı Dinamiklerinin Belirlenmesi: “Trakya örneği”. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(1): 1-10.
Yılmaz A, Kukul Güven F M, Korkmaz İ, Karabulut S (2006). Acil Serviste Akut Zehirlenmelerin Retrospektif Analizi. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 28 (1): 21 – 26.