Yeşil Dönüştürücü Liderlik Anlayışının İşletmelerin Yeşil Davranışlarına, Çevreye ve Yeşil Performanslarına Etkisi
Yönetim ve organizasyon alanında yeşile yani çevreye önem veren liderlik anlayışı, günümüzde yeşil dönüşümcü liderlik anlayışı olarak karşımıza çıkmaktadır. Yeşil dönüştürücü liderlik anlayışı, dönüştürücü liderlik anlayışının kapsadığı özelliklere ek olarak çevreyi koruma ve bunun doğrultusunda gerekli olan davranışları sağlamaya çalışan bir liderlik modelidir. Yeşil dönüşümcü liderler işletmenin çevresel değerlerini ön plana çıkarır, yeşil iş terimlerini açıklar ve üst düzey çevresel değerlere yoğunlaşmayı amaçlar. Bu çalışmada da yeşil dönüştürücü liderliğin ne anlama geldiği, işletmelerin yeşil davranışlarının çevreye ve performanslarına nasıl katkı sağladığının ve ne anlama geldiğinin açıklanması ve yazına katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Yeşil dönüşümcü liderlik, işletmelerin çevreyle ilişkisi ve etkileşimini ve ekonomik performansa etkisiyle ilgili problemlerin çözmesini sağlayan liderlik modelidir. Yani yeşil değerlere sahip olan bir dönüşümcü lider örgütsel çevreye faydalı olan hususlara yönelerek, izleyenleri motive eder ve örgütsel gelişimin sağlanmasını amaçlar. Yeşil liderlik ile ilgili kavramsal bir çerçeve çizilmeye ve literatüre katkı sağlamaya çalışılmıştır. Yeşil değerlerin ortaya çıkmasını sağlamak için katkıda bulunan yeşil dönüşümcü liderlik ile ilgili literatürde daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmakla birlikte literatüre teorik katkı sağlamayı amaçlayan bu çalışmanın ilgili amprik çalışmalara ışık tutabileceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler:
YEŞİL DÖNÜŞTÜRÜCÜ LİDERLİK, YEŞİL DAVRANIŞ, YEŞİL PERFORMANS
The Effects of Green Transformational Leadership on The Green Behaviour of Business,The Environment and The Green Performance
The understanding of leadership which gives importance to green, that is, to the environment, today emerges as a green transformational leadership approach in the field of management and organization. The green transformational leadership approach is defined as a leadership model trying to protect the environment and providing the necessary behaviors along with the features which are covered by the transformational leadership approach. Green transformational leaders highlight the environmental values of the business, explain terms related to green business and aim to focus upon high-level environmental values. In the present study, it is probed to explain the meaning of green transformational leadership and how green behaviors of businesses make contribution to the environment and their performance and to contribute to the literature. Green transformational leadership is a leadership model which provides businesses an opportunity to solve problems related to their relationship and interaction with the environment and their impact upon economic performance. Namely, a transformational leader with green values motivates the followers and aims to provide organizational development by focusing on the issues which are beneficial to the organizational environment. Through the present study, it has been tried to draw a conceptual framework about green leadership and in this way make a contribution to the present literature. Although further studies on green transformational leadership which contributes to the emergence of green values are needed in the literature, it is thought that the present study, which aims to make a contribution to the literature theoretically, can shed light on related empirical studies.
___
- Acar, S. (2022). Örgütlerde yeşil insan kaynakları yönetiminin önemi.İksad publishing house.
- Akandere, G. (2019). Çalışanların çevresel tutkusunun yeşil davranışları üzerindeki etkisi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(4),387-404.
- Bass, B.M. & Riggio, R. E. (2006). Transformational leadership, lawrence erlbaum associates.Second Edition, Mahwah.
- Bayrakçı, E. ve Dinç, M. (2020). Örgütsel yeşil davranışlara yönelten güdüler: Özel okul öğretmenleri üzerine nitel bir araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(1 ), 188-201.
- Beyazıt, E. ve Yarım, S. (2020).Kırılgan dünyanın küresel sorunu çöp. Ankara: Gece Kitaplığı.
- Chen, Y.S. (2011). Green organizational identity: sources and consequence, Management Decision. 49(3), 384-404.
- Chen, Y.S. & Chang, C.H. (2013). The determinants of green product development performance: green dynamic capabilities, green transformational leadership, and green creativity, J Bus Ethics, 116, 107–119.
- Chen, Y.S., Chang, C.H. & Lin, Y.H. (2014). Green transformational leadership and green performance: The mediation effects of green mindfulness and green self-Efficacy, Sustainability, 6, 6604-6621.
- Coşkun, Ö.F. (2022). Çevre tutkusunun, yeşil dönüştürücü liderliğin ve yeşil örgüt ikliminin çevreci çalışan davranışları üzerine etkisi, Journal of Politics, Economy and Management, 5( 1), 1-16.
- Dikme, H. ve Sucu, İ. (2019). Örgütsel davranış ve yeşil işgören davranışı, VIII. Umteb Internatıonal Congress On Vocatıonal & Technıcal Scıences, Ed.: Hasan Çiftçi ve Zhanuzak Alımgerey, Sivas.
- Erbaşı, A. (2019). Yeşil örgütsel davranış ölçeği: Bir ölçek geliştirme çalışması, İstanbul Management Journal, 86, 1–23.
- Eroymak, S., İzgüden, D. ve Erdem, R. (2018). Çalışanların yeşil davranışının kavramsal çerçevede incelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(3), 961-971.
- Farrukh, M., Ansari, A., Raza, A.,Wu, Y. & Wang, H. (2022).Fostering employee’s pro-environmental behavior through green transformational leadership, green human resource management and environmental knowledge, Technological Forecasting, Social Change, 179(121643), 1-9.
- Giderler Karavelioğlu, C. (2023). Yeşil örgütsel davranışın kavramsal çerçevesi, Toplum, Ekonomi ve Yönetim Dergisi, 4(1), 24-34.
- Graves, l.m., Sarkis, j. & Zhu, Q (2013).How transformational leadership and employee motivation combine to predict employee proenvironmental behaviors in China, Journal of Environmental Psychology, 35, 81-91.
- Hancıoğlu, Y., Gülençer, İ. ve Tünel, R.B. (2018). Yeşil yaklaşımlar ve sürdürülebilirliğin yükselişi: İşletmeler sürdürülebilirlik raporlarına neden önem veriyor?, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (17. UİK Özel Sayısı), 229-244.
- Karcıoğlı, F. ve Kaygın, E. (2013). Girişimcilik sürecinde dönüştürücü liderlik anlayışı: Otomotiv sektöründe bir Uygulama, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(3), 1-20.
- Kerse, G., Maden, Ş. ve Selçuk, T. (2021). Yeşil dönüştürücü liderlik, yeşil içsel motivasyon ve çalışanın yeşil davranışı: Ölçek uyarlama ve ilişki tespiti, İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(2), 1574-1591.
- Majali, Alkaraki, M., Asad, M., Aladwan, N. & Aledeinat, M, (2022). Green transformational leadership, green entrepreneurial orientation and performance of smes: The mediating role of green product ınnovation, J. open ınnov. technol. mark. complex, 8( 191), 2-14.
- Narmanlıoğlu, Ş.K. (2020). Etik liderlik algısı ile yeşil örgüt kültürü ilişkisi, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
- Ones, D.S. & Dılchert, S. (2012). Environmental sustainability at work: A call to action, ındustrial and organizational psychology, 5, 447–469.
- Önel, B. (2021). İşletmelerin yeşil yönetim algıları ve sürdürülebilirlik bilinci, Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 6(11), 21-33.
- Özgül, B. (2023). KOBİ’lerde yeşil süreç inovasyonunu teşvik etmek için yeşil dönüşümcü liderliğin ve yeşil temel yeteneklerin etkilerinin incelenmesi, BMİJ, 11(1), 48-65.
- Özgül, B. ve Zehir, C. (2021). The ınfluence of green-transformational leadership style on corporate sustainability: A systematic literature review and propositions for future studies, Istanbul Management Journal, 90, 1-30.
- Telli, E. (2022). İşletmelerin dijital dönüşüm yolculuğunda liderlik: Transformasyonel (dönüşümcü) liderlikten dijital liderliğe, Aksaray Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 307-318.
- Tepe Küçükoğlu, M. (2014). Sürdürülebilirlik ve yeşil yenilik perspektifinde Türk işletmelerinin incelenmesi, T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı İşletme Yönetimi ve Organizasyon Bilim Dalı, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul.
- Tuna, Ö. ve Yıldız. M. (2023). Çalışanın yeşil davranışı ve iş performansında yeşil dönüştürücü liderliğin rolü, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (C-iasoS 2022 Özel Sayısı), 61-80.
- Türköz, T. (2023). Yönetim alanındaki dönüşümcü liderlik kavramının son 35 yıllık gelişimi: Bibliyometrik bir analiz, Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 09(03), 87-106.
- Wang, X., Zhou, K. & Liu, W. (2018). Value congruence: A study of green transformational leadership and employee green behavior, Frontiers in Psychology, 9, 1946
- Yiğit, B. (2022). Yeşil örgütsel davranış: Tekstil sektöründen bir örnek, Journal Of Emergıng Economıes And Polıcy, 7(2), 186-192.
- Yücebalkan, B. (2020). Holistik perspektiften güncel liderliğe bir bakış: Dijital liderlik Yeşil transformasyonel liderlik, International Journal of Disciplines Economics & Administrative Sciences Studies, 6(18), 388-396.
- Yüksel, A., Uçkun, S. ve Uçkun, C.G. (2022). Çalışanların yeşil örgütsel davranışlarına ilişkin bir araştırma, Academic Social Resources Journal, 7(43), 1380-1387.
- ISSN: 1302-6879
- Başlangıç: 2000
- Yayıncı: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü