19951

Geçmişten Günümüze Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yerleşkesi ve Yapılarının Mimari Gelişimi

Van’da üniversite kurma çalışmaları cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren başlamıştır ve 55 yılın ardından 1982 yılında Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) adıyla resmi olarak kurulmuştur. Bu tarihten sonra da nitelikli akademik ve idari kadroların oluşturulması, yetenekli öğrencilerin alınması, uygun eğitim ve araştırma programlarının kurgulanması ve tüm bu faaliyetlerin verimli şekilde gerçekleştirilebileceği mekanların oluşturulması hedefleri ile üniversitenin gelişme çalışmaları devam etmektedir. Bu çalışmada, ilk kuruluşunda günümüze kadar 40 yılını tamamlayan Van YYÜ’nün, geçmişten günümüze kadar yerleşke ve yapılarını mimari açıdan incelenmesi hedeflemektedir. Çalışma, kuruluş öncesi hazırlık çalışmalarını ve sonrasındaki süreci 10’ar yıllık periyotlar halinde incelemektedir. Kuruluş öncesi ve kuruluş aşaması çalışmaları için literatürden Türkiye üniversiteler tarihini içeren yayınlar, Van ile ilgili kaynaklar, YYÜ katalogları ve ilgili mevzuatlar, yerleşke ve yapı odağında taranmıştır. 2000-2010 dönemindeki süreç ise, yazarın 2008 yılında ayrıntılı fotoğraflayarak yaptığı kampüs incelemesine, 2010-2015 arasındaki süreç Van Depremleri hakkındaki literatüre, 2015-2022 döneminde yazarın kampüsteki deneyimlerine ve 2022 yılında ayrıntılı fotoğraflayarak yaptığı kampüs incelemesine dayanmaktadır. Tüm süreç, fotoğraflarla beraber geçmiş tarihli uydu görüntüleri üzerinden karşılaştırılmaktadır. Çalışmanın, Van YYÜ’nün 40 yıllık yerleşke ve yapı gelişimini inceleyip kayıt altına alan bir çalışma olarak, hem üniversite tarihi hem de mimarlık tarihi açısından gelecek araştırmalara ışık tutması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Kampüs tasarımı, eğitim yapıları, üniversite yapıları, modern mimarlık, mimarlık tarihi, kent tarihi.

Architectural Analysis of Van Yüzüncü Yıl University Campus and Buildings from Past to Present

The efforts to establish a university in Van started from the early republican period and Yüzüncü Yıl University (YYU) established in 1982. The development continues to create qualified academic and administrative staff, recruit talented students, design appropriate education and research programs, and build qualified spaces where all these activities can be carried out efficiently. This study aims to examine the campus and buildings of Van YYU within its 40-year period, from an architectural point of view. For the first foundation period, publications about the history of Turkish universities and Van, YYU catalogs and relevant regulations were scanned in the focus of campus and buildings. In this research, the period between 2000-2010 is based on the author's site analysis on campus in 2008, the period between 2010 and 2015 is based on the literature about Van Earthquakes, and the period between 2015-2022 is based on the author's experiences in campus. The whole historical process is compared with photographs and past satellite images. As a study that examines and records the 40 years of campus and building development of Van YYU, it is expected to shed light on future research in terms of both university history and architectural history.

Keywords:

Campus design, educational buildings, university buildings, modern architecture, architectural history, urban history.,

PDF

___

Alp, Ş. (2022). Van YYÜ Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Şevket Alp’in 2022 Ağustos ayında yazar ile söyleşisi.
Atun, H. (1982). Rektör Prof. Dr. Hakkı Atun’un Üniversiteyi İlk Açış Konuşması ve Verdiği İlk Ders, 18 Ekim 1982. Yüzüncü Yıl Üniversitesi 1982-1985. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları, ss.35-40.
Atun, H. (1983). Rektör Prof. Dr. Hakkı Atun’un Eğitim Yüksekokulu İlk Mezuniyet Töreni Konuşması, 30 Temmuz 1983. Yüzüncü Yıl Üniversitesi 1982-1985. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları, ss.53-57.
Atun, H. (1984-a). Rektör Prof. Dr. Hakkı Atun’un Üniversite 1984-1985 Eğitim Yılı Açılış Konuşması, 1 Ekim 1984. Yüzüncü Yıl Üniversitesi 1982-1985. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları, ss.27-33.
Atun, H. (1984-b). Rektör Prof. Dr. Hakkı Atun’un Yeni Yerleşim Alanında (Kampüste) Temel Atma Töreni Konuşması, 1 Ekim 1984. Yüzüncü Yıl Üniversitesi 1982-1985. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları, ss.47-51.
Atun, H. (1985). Rektör Prof. Dr. Hakkı Atun’un Fen-Edebiyat Fakültesi İlk Mezuniyet Töreni Konuşması, 14 Haziran 1985. Yüzüncü Yıl Üniversitesi 1982-1985. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları, ss.59-63.
Atatürk Üniversitesi (2022). ATA Tarihçe. https://atauni.edu.tr/tr/ata-tarihce/kurumsal/ (Erişim tarihi: 27.08.2022).
Arkitekt (1971). Diyarbakır Üniversitesi Kampüs Planlama Yarışması. Arkitekt, no.1971-02(342), ss.67-80.
Battal, P (2014). Üniversite Arazi Sorunu Çözüldü. 2011-2014 Projeler Yatırımlar ve Faaliyetler. s.135.
Çamaş, H. (1990). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesinin Kuruluu e Gelişimi Hakkında Bilgi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, cilt.1, no.1, ss.1-10.
İTÜ (2012). Prof. Kemal Ahmet Aru 1912-2005: Doğumunun 100. Yılında Saygıyla Anıyoruz 2012. https://www.kemalahmetaru.itu.edu.tr/aru.pdf (Erişim tarihi: 27.08.2022).
MEB, (1952). Doğu Üniversitesi Hakkında Rapor. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Çinici, B. & Çinici A. (1967). Orta Doğu Teknik Üniversitesi. Mimarlık, no.1967-05, ss.14-18.
Özyıldıran, G. (2017). Moving Classrooms from a Disaster Relief Structure to a Permanent Faculty Building: Perceptions of Students of Architecture in Van. ARCHTHEO'17 XI. Theory and History of Architecture Conference, 3-4 Kasım 2017. İstanbul: DAKAM, ss.133-139.
Özyıldıran, G. (2018). Doğu Anadolu Bölgesinin İlk Mimarlık Okulu: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Mimarlık Bölümü. International Culture, Art and Society Symposium,18-21 Ekim 2018. Van: Van YYÜ Güzel Sanatlar Fakültesi, ss.666-675.
Özyıldıran, G. (2020). “Afet Yönetimi ve Üniversite Kampüsü: 2011 Van Depremleri ve Van YYÜ Kampüsü Örneği”. Resilience, cilt.4, no.1, ss.103-115. https://doi.org/10.32569/resilience.730791 (Erişim tarihi: 27.08.2022).
Prota Mühendislik (2022). Van 100. Yıl Üniversitesi Kampüs Binalarının Deprem Performansının Tespiti ve Güçlendirilmesi. http://www.protamuhendislik.com.tr/TR/Projeler/van-100-yil-universitesi-kampus-binalarinin-deprem-performansinin-tespiti-ve-guclendirilmesi (Erişim tarihi: 07.09.2022).
Sezen, L. (2008). Anılarıyla Bir Üniversitenin Kuruluş Sancıları. Ankara: Belen Ofset.
Tokay, E., Tabanlıoğlu, H., Tayman, A., Çinici, B. (1966). Erzurum Atatürk Üniversitesi. Arkitekt, no.1966-03(323), ss.109-115.
YÖK Atlas, (2022). Yükseköğretim Program Atlası. https://yokatlas.yok.gov.tr/ , (Erişim tarihi: 27.08.2022).
Van YYÜ Eğitim Fakültesi (2022). Van YYÜ Eğitim Fakültesi Tarihçesi. https://www.yyu.edu.tr/Birimler/egitim/sayfalar/174 (Erişim tarihi: 27.08.2022).
YYÜ (1985). Yüzüncü Yıl Üniversitesi 1982-1985. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları.
YYÜ (1993). Van Kütüğü. Ankara: Türk Hava Kurumu Matbaası.
YYÜ (1995). Yüzüncü Yıl Üniversitesi kataloğu 1995-1996.
Van Valiliği (1998). Cumhuriyetin 75. Yılında Van. Ankara: Erk Yayıncılık.
Van YYÜ (2020). Van YYÜ Master Planı Hazırlık Toplantısı Yapıldı. Haberler, 28 Temmuz 2020. https://www.yyu.edu.tr/haberler/van-yyu-master-plani-hazirlik-toplantisi-yapildi/7761 (Erişim tarihi: 07.09.2022).