Tuz Madenlerinin (Kaya tuzu) Sağlık Sektöründe ve Turizm Amaçlı Kullanımı; Sürkit Tuz İşletmesi (Tuzluca, Iğdır) ve Dünyadan Örnekler

Tuz tarih boyunca kullanılan, önemli potansiyele sahip besin kaynaklarından biridir. İlk başlarda sadece yiyeceklere lezzet kazandırması amacıyla kullanılan tuz, günümüzde neredeyse her alanda kullanılmaya başlanmış, ekonomik girdileri çeşitlenmiştir. Hızla gelişen tıp dünyası sayesinde artık güzel sanatlar da işin içine dahil ederek speleoterapi alanında kullanılmaya başlanmıştır.Tuz madenleri, günümüzde hammadde ihtiyacına yönelik yapılan tuz işletmelerinin dışında, turizmden hediyelik eşyaya kadar birçok farklı alanda ekonomiye katkı sunmaya başlamıştır. Bu çalışmada Iğdır İli, Tuzluca İlçesi sınırları içerisindeki Sürkit Tuz İşletmesine ait tuz mağaralarının hammadde olanağı dışındaki kullanılabilirliği araştırılmıştır. Bu bağlamda, işletme incelendiğinde, işletme içerisinde yeterli alan ve terk edilmiş odaların çokluğu, burada speleoterapi ve sadece turistik amaçlı gelecek ziyaretçilere geniş imkânlar sunabilecek düzeydedir. Gerekli çevre düzenlemeleri, yapılacak sağlık kompleksleri, ihtiyaç alanları ve tuzdan yapılacak eserlerin sergi - satışının yapılacağı bir müze ile buradaki işletme, bölgenin ekonomik gelişimi bakımından çok daha elverişli bir konuma gelecektir.

___

  • Aydilek, R., Bozkanat, E., 1997. Bronşial astmada alternatif tedaviler. Tıp Bilimleri Dergisi. 17: 362–364.
  • Ayyıldız, T., Varol, B., Karakaş, Z., Sözeri, K., 2018. Basic geochemical characteristics of lacustrine rocks in the Neogene Kağızman–Tuzluca Basin, Northeastern Turkey. Journal of Petroleum Exploration and Production Technology. https://doi.org/10.1007/s13202–018–0512-x
  • Dede, Z., 2011. Çankırı Tuz Mağaralarının Tıbbi Jeoloji Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Niğde.
  • Demir, B.M., 2009. Terapötik jeoloji (jeolojik malzeme, süreç ve mekânların insan sağlığında tedavi edici etkisi). Jeoloji Mühendisliği Dergisi. 33: 63–71.
  • Eşder, T., 1967. Orta Aras Depresyon Bölgesinin 1 / 25000 Ölçekli Etüd Raporu. MTA Yayın No: 42543, Ankara.
  • Halilova, H., Yusufov, Z., Ahundova, E., 2008. Türkiye ve Azerbaycan tuz mağaraları ve sağlık. Uluslararası Katılımlı Tıbbi Jeoloji Sempozyumu, 06–09 Şubat, MTA, Ankara.
  • Kayseri-Özer MS, Sancay RH, Şen Ş, Sözeri K, Métais G, Ayyıldız T, Varol B 2017. Paleoenvironment of the Late Oligocene from the Kağizman–Tuzluca Basin (northeastern Anatolia) based on the micro-and macrofloras. Turkish J Earth Sci. 26: 227–248.
  • Şen, Ş., Antoine P.O., Varol, B., Ayyıldız, T., Sözeri, K., 2011. Giant rhinoceros Paraceratherium and other vertebrates from Oligocene and Middle Miocene deposits of the Kağızman- Tuzluca Basin, Eastern Turkey. Naturwissenschaften. 98: 407- 423.
  • Timur, P.T., Orhan, M., Aksüt, A., 2014. Çankırı kayatuzu mağarasının ve yakın çevresinin turizm ve rekreasyonel amaçlı kullanımının irdelenmesi. Ormancılık Dergisi. 10: 97 – 113.
  • Varol, B., Şen, Ş., Ayyıldız, T, Sözeri K, Karakaş, Z., Métais, G., 2016. Sedimentology and stratigraphy of Cenozoic deposits in the Kağızman-Tuzluca Basin, northeastern Turkey. Int J Earth Sci. 105: 107–137.