Donatı Elemanlarının Kentsel Alanlara Etkisi: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Kampüsü Örneği

Hızlı ve yoğun yapılaşmaya maruz kalan kentlerde, kentlilerin sosyo-kültürel, psikolojik ve fiziksel gereksinimlerini karşılayacak kentsel mekanlara ve bu mekanlarda yer alacak donatılara gereksinim vardır. Tüm kentlilerin ortak kullanımına açık olan bu mekanlar dinlenme ve sosyalleşme imkanı sunan önemli kamusal alanlardır. Kamusal alanların ve kentsel donatıların niteliği ve tasarımı kent kimliğinin oluşmasında ve bireysel konforun sağlanmasında önemli bir etkiye sahiptir. Kentlerin önemli parçalarından biri olan üniversite kampüsleri de kent içi ve çeperlerinde konumlanarak rekreasyon ve sosyal etkileşim işlevlerini barındıran kamusal alanlara sahiptir. Bu çalışma, 2019-2020 bahar döneminde Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi mimarlık bölümünde açılan ‘kentsel donatılar’ dersi kapsamında gerçekleştirilmiştir. Kampüs alanı içerisinde yedi farklı kamusal alan seçilmiştir. Seçilen bu alanlarda yer alan donatı elemanlarının potansiyel kullanım özellikleri ve bu alanlarda mevcut sorunlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Donatı elemanlarının tasarımında ve konumlanmalarında sorunlar saptanmıştır. Bu bağlamda mekânsal düzenleme ve donatı niteliklerinin iyileştirilmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır.

The Effect of Equipment Elements on Urban Areas: The Case of Van Yüzüncü Yıl University Campus

In the cities subject to rapid and intense construction there is a need for urban spaces that meet the citizens’ socio-cultural, psychological and physical needs and equipment to be located in these spaces. These spaces that are open to all citizens’ use are the important public spaces that offer recreation and socialization. Quality and design of public spaces and urban equipment have important effects on the formation of urban identity and providing individual comfort. University campuses, which are one of the important parts of cities, also have public spaces that include recreation and social interaction functions by being located in and around the city. This study was carried out within the scope of the "urban equipment" course opened in the architecture department of Van Yüzüncü Yıl University in the spring term of 2019-2020. Seven different public spaces had been selected within the campus area. Potential usage characteristics of equipment elements located in these selected spaces and the existing problems had been tried to be determined. Problems were found in the design and positioning of the equipment. In this context, the need to improve the spatial arrangement and equipment qualities has emerged.

___

  • Arendt, H. (1994), İnsanlık Durumu. B. S. Şenel (Çev.). İstanbul, Türkiye: İletişim Yayınları.
  • Bakan, K. & Konuk, G. (1987). Türkiye’de kentsel dış mekânların düzenlenmesi. TÜBİTAK, Yapı Araştırma Enstitüsü Uygulama Kılavuzu, Ankara: TÜBİTAK Yapı Araştırma Enstitüsü.
  • Bayrakçı, O. (1991). Kent mobilyaları tasarımında kimlik sorunu ve kent kimliği içindeki yeri. Kamu Mekanları Tasarımı ve Kent Mobilyaları Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, İstanbul.
  • Cengiz, B., Karaelmas, D. (2019, Ağustos). Kamusal mekan tasarımında kentsel donatı elemanlarının kullanım özellikleri: Devrek (Zonguldak) Örneği. International Black Sea Coastline Countries Symposium, Samsun.
  • Güremen, L. (2010). Kent kimliği ve estetiği yönüyle kentsel donatı elemanlarının Amasya kenti özelinde araştırılması. e-Journal of New World Sciences Academy, 3C0073, 6, (2):254-291.
  • Habermas, J. (2004). Kamusal Alan. M. Özbek (Der. ve Çev.), Kamusal Alan (s. 95). İstanbul, Türkiye: Hil Yayın.
  • Hasol, D. (2008). Kentsel mekân ve kentlilik bilinci. http://www.doganhasol.net/kentsel-mekan-ve-kentlilik-bilinci-2.html. Erişim tarihi: 27.05.2019.
  • İnceoğlu, M. & Aytuğ, A. (2009). Kentsel mekânda kalite kavramı. Megaron, 4(3):131-146.
  • Kurdoğlu, B. Ç. & Çelik, K. T. (2016). Yerleşke donatı bilgi sistemi (YEDBIS) oluşturulması üzerine bir çalışma. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17, 11-20. doi: 10.17474/acuofd.92884
  • Akpınar Külekçi, E. (2018). Kent donatı elemanlarında özgün tasarımların peyzaj ergonomisi yaklaşımıyla irdelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi, 3(2):89-109. doi: 10.30785/mbud.419786
  • Seçal Sarıgül, S. & Canbay Türkyılmaz, Ç. (2019). Kentsel alanlarda ergonomi ölçütleri: Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Kampüsü örneği. Ergonomi, 2(2), 101-117. doi: 10.33439/ergonomi.481161
  • Soydan, O. & Benliay, A. (2016). Donatı elemanlarının fonksiyonel ve tasarım özelliklerinin değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 6(14), 1-18. doi: 10.16950/iüstd.38493.
  • Yücel, G. F. (2006). Kamusal açık alanlarda donatı elemanlarının kullanımı. Ege Mimarlık. 2006/4-59.