ROMANYA’DAKİ TÜRK-TATAR TOPLUMUNDA MECİDİYE MÜSLÜMAN SEMİNERİN YERİ (1880-1940)
1877-1878 Osmanlı-Rus savaşının neticesinde Dobruca bölgesinin Romanya sınırlarına dâhil edilmesiyle Bükreş’teki siyasetçiler önemli bir Türk-Tatar nüfüsünün entegrasyonunu düşünmeye mecbur olmuşlardır. Bu çerçevede eğitim en önemli konulardan birisi olmuştur. Nitekim, Romanya’daki Müslümanların din görevlisi ve Türkçe öğretmenlerini yetiştirmek için, Osmanlı döneminden kalan bir medresenin devamı olarak Müslüman Semineri açılmıştır. 1889’da Babadağ’da açılan Seminer, 1901’de Mecidiye’ye taşınmış ve 1967 yılında faaliyetine son verilene kadar Romanya’daki Türk ve Tatar entellektüellerin çoğunun yetiştikleri yer olmuştur. Seminerin toplum açısından öneminden dolayı Romanya’daki Müslümanların tarihi, yaşadıkları gelişmeler ve değişiklikler okulun durumunu doğrudan etkilemiş ve aynı zamanda Seminerdeki değişiklikler Dobruca’daki Türkler ve Tatarlar üzerinde kalıcı etkilere neden olmuştur. Dolayısıyla, Seminerin tarihini inceleyince aslında Romanya’daki Müslüman toplumu içerisindeki başlıca eğilimleri görüyoruz. Gördükleri dersler, öğrenci sayıları, Seminer binasının durumu; bütün bunlar toplum içerisinde cereyan eden fikirler veya gelişmesini etkileyen olaylarla ilgiliydi. Çalışmamızda birkaç örneklere değinerek Mecidiye Müslüman Seminerinin Romanya’daki Türk toplumundaki gelişmeler açısından önemini ortaya koymaya amaçladık. Arhivele Naționale ale României (Romanya Devlet Arşivleri), Arhivele Consiliului Național pentru Studierea Arhivelor Securității’nda (Securitate Arşivlerin Araştırılması İçin Ulusal Konsey) bulunan arşiv fonların yanısıra, dönemin basınından da faydalanarak konuya daha geniş bir perspektif kazandırdık.
Anahtar Kelimeler:
Romanya, Dobruca, eğitim, entegrasyon
___
- 1. Basılmamış belgelerArhivele Consiliului Național pentru Studierea Arhivelor Securității (A.C.N.S.A.S.) ((Securitate Arşivlerin Araştırılması İçin Ulusal Konsey))- fon Documentar, 14718Arhivele Naționale ale României (A.N.R.), - fon MCA, dosya 428/1893- fon MCA, dosya 450/1894- fon MCA, dosya 303/1896- fon MCA, dosya 326/1901- fon MCA, dosya 789/1902- fon MCA, dosya 245/1904- fon MCA, dosya 128/1907- fon MCA, dosya 1175/1908- fon MCA, dosya 2372/1911- fon MCA, dosya 107/1922- fon MCA, dosya 174/1923- fon MCA, dosya 177/1924- fon MCA, dosya 132/1929- fon MCA, dosya 133/1929- fon MCA, dosya 84/1932- fon MCA, dosya 111/1933- fon MCA, dosya 129/1937- fon MCA., dosya 102/1938- fon MCA, dosya 104 vol 1/1939
- 2. Yayımlanmış belgelerHamangiu, C. (1900-1942). Codul General al României (Romanya’nın kanunları), cilt XXIII, III, București: Leon Alcalay & Viața Românească.3. Gazeteler ve DergilerMonitorul Oficial, No. 65, 21 Mart 1928.4. Kitaplar, Kitap Bölümleri, Makaleler, BildirilerKarpat, K. (2010). Dağı Delen Irmak. İstanbul: Timaş Yayınları.Kemal, K. (2015). Bir Ömrün İnsanları. Türkiye’den ve Dünyadan Portreler. İstanbul: Timaș Yayınları.Marin, M. (2015). After the «Great War»: The Muslim Seminary in Medgidia in Greater Romania. Iona Bolovan, Gheorghe Cojocaru ve Oana Mihaela Tămaș (yay. haz.). World War I, A Historical and Historiographical Perspective içinde (s. 569-580). Cluj-Napoca: Presa Universitară Clujeană.Ülküsal, M. (1987). Dobruca ve Türkler. 2. baskı. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.Ülküsal, M. (1999). Kırım Yolunda Bir Ömür. Ankara: Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Merkez Yayınları.Yurtsever, M. V. (2013). Dobruca’nın Dawuşı, Köstence: Editura Ceconi.
- Başlangıç: 2013
- Yayıncı: Sakarya Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
KIRILGANLIĞA ESNEKLİK CEVABI “İNOVASYON” OLABİLİR Mİ? KIRILGAN BEŞLİ İNCELEMESİ
Umut Sanem ÇİTÇİ, Asli DOLU, Ramazan EKİNCİ
KUŞAK ÇALIŞMALARINDAKİ TARTIŞMALI KONULARA İLİŞKİN BİR DEĞERLENDİRME
ULUSLARARASI KARİYER NİYETİNDE SOSYAL SERMAYE ve ÖZYETERLİK ETKİSİ
Ali SHUİBU, Ahmet KARAKİRAZ, Umut Sanem ÇİTÇİ
ROMANYA’DAKİ TÜRK-TATAR TOPLUMUNDA MECİDİYE MÜSLÜMAN SEMİNERİN YERİ (1880-1940)