Veri Zarflama Analizi ile Göreli EtkinliklerinKarşılaştırılması : Türkiye'deki İllerin KültürelGöstergelerine İlişkin Bir Uygulama

Veri Zarflama Analizi (VZA), doğrusal programlama modeline dayalı parametrik olmayanbir analiz yöntemidir. Benzer girdileri kullanarak, aynı tür çıktıları üreten karar verme birimlerinin(KVB) göreli etkinliklerinin ölçülmesini amaç lamaktadır. VZA, kamudan özel sektöre kadar çokgeniş bir uygulama alanına sahiptir. Bu çalışmada, Türkiyenin 81 iline ait kültürel göstergelerkullanılarak, illerin kültürel ekonomilerinin VZA ile göreli etkinliklerinin değerlendirilmesiamaçlanmaktadır.Bu kapsamda, Türkiye İstatistik Kurumunun (TUİK) yayınladığı kültürelgöstergeler içerisinden on tanesi girdi, altı tanesi de çıktı değişkeni olarak VZAya da hil edilmiştir.Analiz sonucunda, etkin ve etkin olmayan iller belirlenerek, kültürel ekonomile riningeliştirilebilmesi için olası iyileştirme önerileri tartışılmıştır.

Comparison of the Relat ive Efficiencies by the Data EnvelopmentAnal ysis: An Appli cat ion in Turkey for the Provinces of Cultural Indicators

Data Envelopment Analysis (DEA) is a nonparametric method based on linearprogramming. DEA aims to measure relative efficiencies of decision making units (DMU) thatproduces same sort of outputs by using similar inputs. DEA has a wide range of application in theboth private and public sector.The purpose of this study is to evaluate relative efficiencies ofprovinces cultural economies by cultural indicators of provinces in Turkey. In this context, 10 ofthe cultural indicators were se lected as input variables and six of them were selected as outputvariable s from TUIK data sources. According to result of analysis , effective and non -effectiveprovinces were determined and possible suggestions were discussed to improve local culturaleco nomies.

___

  • ATAN, M., ÖZGÜR, E., GÜLER, H. (2004), “ Çok Değişkenli İstatistiksel Analizler ve VZA ile İllerin gelişmişlik Düzeylerinin Karşılaştırılması”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6/2, 25 -42.
  • BANKER, R.D., COOPER, W.W., SEIFORD, L.M., THRALL, R.M., ZHU, J. (2004), “Returns to Scale in Different DEA Models”, European Journal of Operational Research, Vol. 154, pp. 345 -362.
  • BINA, V., CHANTEPIE, P., DEROIN, V., FRANK, G., KOMMEL, K., KOTÝNEK, J., ROBIN, P. (2012), ESSnet-Culture Final Report, Luxembourg: EU.
  • CHANG, H.-C., TING, C.-T., LEE, M.-H. (2012). Evaluating the efficiency of cultural and creative ability of cities in Taiwan. 17th International Conference on Cultural Economics in Kyoto. Kyoto .
  • CHARNES, A., COOPER, W.W., LEWIN, A.Y., SEIFORD, L. M. (1994), Data Envelopment Analysis: Theory, Methodology and Application, Kluwer Academic Publisher, Boston, USA.
  • CHARNES, A., COOPER, W.W., RHODES, E. (1978), “Measuring The Efficiency of Decision Ma king Units”, European Journal of Operation Research, Vol. 2, pp. 429 -444.
  • COELLI, T. (1996), “A Guide to DEAP Version 2.1: A Data Envelopment Analysis (Computer) Program”, Centre for Efficiency and Productivity Analysis CEPA Working Paper, 08/1996.
  • COELLI, T.J., RAO D.S.P., O’DONNELL C.J., BATTESE G.E. (2005), An Introduction to Efficiency and Productivitiy Analysis, Springer, Second Edition, USA.
  • COOK, W.D., SEIFORD, L.M. (2009), “Data Envelopment Analysis (DEA) – Thirty Years On”, European Journal of Operational Research, 192, pp. 1 –17.
  • COOPER W.W., SEIFORD L.W., TONE K. (2000), Data Envelopment Analysis AComprehensive Text with Models, Application, References and DEA -Solver Software, Kluwer Academic Publishers, USA.
  • COOPER, W.W., SEIFORD, L.M., ZHU, J. (2 011), “Handbook on Data Envelopment Analysis History, Models And Interpretations”, International Series in Operations Research & Management Science, Vol. 164, pp. 1 -39.
  • COOPER; W.W., SHANLING, L., SEIFORD, L.M.; TONE, K.; THRALL, R.M.; ZHU, J. (2001), “Sen sitivity And Stability Analysis in DEA: Some Recent Developments”, Journal of Productivity Analysis, Vol. 15, N. 3.
  • DYSON, R.G., ALLEN, R., CAMANHO, A.S., PODINOVSKI, V.V., SARRICO, C.S., SHALE, E.A. (2001), “Pitfalls And Protocols in DEA”, European Journal of Operational Research, Vol: 132, I. 2, pp. 245 -259.
  • ERDEM, R., ADIGÜZEL, O., KAYA, A. (2010), "Akademik Personelin Kurumlarına İlişkin Algıladıkları ve Tercih Ettikleri Örgüt Kültürü Tipleri", Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi D ergisi(36), 73 -88.
  • ERTUĞRUL, İ., IŞIK, A.T. (2008), “İşletmelerin VZA İle Mali Tablolarına Dayalı Etkinlik Ölçümü: Metal Ana Sanayiinde Bir Uygulama”, Afyon Kocatepe Universitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C. X, S. I.
  • FANCHON, P. (2003), “Variable Selection For Dyn amic Measures of Efficiency in the Computer Industry”, IAER, Vol. 9, No. 3, pp. 175 -188.
  • FARRELL, M.J. (1957), “The Measurement of Productive Efficiency”, Journal of The Royal Statistical Society, Vol. 120, No :3, S. 253 -290.
  • GOLANY, B., ROLL, Y. (1989), “ An Application Procedure For DEA”, Omega, International Journal of Management Science, Vol. 17, N. 3, pp. 237 -250.
  • GOLDSTONE, L. (1999), Cultural statistics and poverty : Social dimensions of economic development and productivity : inequality and social performance, Santiago, Chile : United Nation.
  • GÖKGÖZ, F. (2009), Veri Zarflama Analizi Ve Finans Alanına Uygulanması, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Yayın No: 597, Ankara. HILL, C. (2002), International Business: Competing in the Global Mar ketplace, New York: McGraw -Hill.
  • KARAHAN, A., ÖZGÜR, E. (2009). Hastanelerde Performans Yönetim Sistemi Ve Veri Zarflama Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • KEA (2006). Economy of Culture in Europe, Brussels: European Affairs.
  • KIRAN, B. (2008), Kalkınma da Öncelikli İllerin Ekonomik Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi Yöntemi İle Değerlendirilmesi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • KÖK, R., DELİKTAŞ, E. (2003), Endüstri İktisadında Verimlilik Ölç me Ve Strateji Geliştirme Teknikleri, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları, İzmir.
  • KUAH, C.T., WONG, K.Y., BEHROUZI, F. (2010), “A Review On Data Envelopment Analysis (DEA)”, 2010 Fourth Asia International Conference On Mathematical/Analytical Modelling And Computer Simulation.
  • KUMAR, S., GULATI, R. (2008), “An Examination of Technical, Pure Technical and Scale Efficiencies in Indian Public Sector Bank Using Data Envelopment Analysis”, Eurasian Journal of Business and Econımics,1 (2), 33 -69.
  • MARCO-SERRANO, F. (2006). “Monitoring managerial efficiency in the performing arts: A regional theatres network perspective”, Annals of Operations Research, 145(1), 167 -181.
  • NORMAN M., STOKER, B. (1992), Data Envelopment Analysis The Assessment of Performance, John Wiley&Sons, England.
  • ÖZDEMİR, N. (2009), "Kültür Ekonomisi ve Endüstrileri İle Kültürel Miras Yönetimi İlişkisi", Milli Folklor, 21(84).
  • RAY, S.C. (2004), Data Envelopment Analysis Theory and Techniques for Economics and Operations Research, Cambridge University Press, UK.
  • REICHMANN, G. (2004). Measuring University Library Efficiency. International Journal of Libraries and Information Services Using Data Envelopment Analysis, 54, 136 -146.
  • RUGGIERO, J., BRETSCHNEIDER, S. (1998), “The Weighted Russell Measure of Technical Efficiency”, European Journal of Operational Research, 108,2, 438 -451.
  • TAHERI, H., & Ansari, S. (2013). Measuring the relative efficiency of cultural-historical museums in Tehran: DEA approach. Journal of Cultural Heritage, 14(5), 431 -438.
  • TALLURI, S. (2000). Data Envelopment Analysis: Models and Extensions, Production/Operations Management, May, 8 -11.
  • TARIM, A. (2001), Veri Zarflama Analizi: Matematiksel Tabanlı Göreli Etkinlik Ölçüm Yaklaşımı, Ankara: T.C. Sayıştay Başkanlığı, Araştırma Çeviri İnceleme Dizisi: 15.
  • TONE, K. (1996), “A Simple Characterization of Returns to Scale in DEA”, Journal of The Operations Research Society of Japan, Vol. 39, No. 4.
  • TUİK (2012), Kültü r İstatistikleri, Ankara: TUİK.
  • UN (2008), The Creative Economy Report, United Nations.
  • UNESCO (2001), Universal Declaration on Cultural Diversity, Paris: UNESCO.
  • UNESCO (2011, Februray), Culture forDevelopmentIndicator Suite: Analytical Framework,http://www.unesco.org/new/fileadmin/MULTIMEDIA/HQ/CLT/pdf/Conv200 5_CDindicators_Analytical_en.pdf adresinden alınmıştır (16.11.2013).
  • VINCOVA K.(2005), “Using DEA Models to Measure Efficiency”, BIATEC, Vol XIII, 8, 24 -28.
  • VERN, T., KENNETH, D. (1985). The Cultura l Environment of International Business, Cincinnati: South -Western Publishing.
  • WANG Qia, CUI Jin -Chuan, (2010), “A Resource Allocation Mode Based on DEA Models and Elasticity Analysis”, The Ninth International Symposium on Operations Research and Its Applications (ISORA’10) Chengdu -Jiuzhaigou, China, August 19 –23, 2010.
  • YUN, Y.B.; Nakayama H.; Tanıno, T. (2004), “Continuous Optimization A Generalized Model For Data Envelopment Analysis”, European Journal of Operational Research, Vol. 157.
  • ZHU Joe.( 2009), Quantitative Models for Performance Evaluation and Benchmarking Data Envelopment Analysis with Spreadsheets, Springer, Second Edition, USA.
Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-0064
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Manisa Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Analyzing The Relationship Among The GDP -Current Account Deficit and Short Term Capital Flows: The Case of Emerging Markets

Fuat LEBE, Osman ULUYOL, Yusuf Ekrem AKBAŞ

Temel Finansal Araçların KOBİ TFRS, Tam Set TFRS ve Türk Vergi Mevzuatı ile Karşılaştırmalı İncelenmesi ve Muhasebeleştirme Örnekleri 1

Burcu KILIÇ İŞGÜDEN, Hasan ABDİOĞLU, Serdar GÜNEŞ

Kurumsal Sosyal Sorumluluk Raporlaması ve Finansal Performans Arasındaki İlişki: Borsa İstanbul'da İşlem Gören Kimya-Petrol-Plastik Sektörü Şirketleri Üzerine Bir Araştırma

A. Banu BAŞAR

Kurumsal Sosyal Sorumluluk Raporlaması ve Finansal Performans Arasındaki İlişki: Borsa İstanbul’da İşlem Gören Kimya-Petrol-Plastik Sektörü Şirketleri Üzerine Bir Araştırma

Banu BAŞAR

Sosyal Bütçe Teorik Yapısı ve Türkiye’de Anayasal Temelleri

Güngör ÖZCAN

Ekonomik Büyüme ve Dış Ticaretin Çevre Kirliliği Üzerindeki Etkisi: Türkiye İçin Bir ARDL Sınır Testi Yaklaşımı

Murat , Fatih ÇETİN , ŞEKER

Bağlılık Boyutlarının Tükenmişlik Boyutları Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi

Seama , Kadir , Gülçin POLATÇI , ARDIÇ , TÜRKAN

Global Credit Crunch a nd Accounting

Kartal DEMİRGÜNEŞ, Haluk BENGÜ, Ahmet Vecdi CAN

Veri Zarflama Analizi ile Göreli EtkinliklerinKarşılaştırılması : Türkiye'deki İllerin KültürelGöstergelerine İlişkin Bir Uygulama

Algın OKURSOY, Didem TEZSÜRÜCÜ

Sosyal Bütçe Teorik Yapısı ve Türkiye'de AnayasalTemelleri

Güngör ÖZCAN