Harun CANSIZ

Defterdarlık Çalışanlarının Vergi Algıları: Afyonkarahisar Örneği

Öz Günümüzde kamu ihtiyaçlarının finansmanında kullanılan en önemli araç vergilerdir. Vergiler yeterince tahsil edebildikleri takdirde eğitim, sağlık, adalet, güvenlik, diplomasi, altyapı hizmetleri gibi kamu harcamaları rahatlıkla yapılabilir. Aksi halde kamu ihtiyaçlarının finansmanı borçlanma, vergi oranlarının artışı veya yeni vergilerin ihdası ile sağlanabilecektir. Bu seçenekler ise ekonomide bazı risklere sebep olabilir. Devletler riskli seçenekler yerine vergi idaresi ile vergi mükellefleri arasında vergi uyumunu sağlayarak vergi gelirlerini kolayca artırabilir. Vergi uyumunun sağlanmasında defterdarlık çalışanlarının fikirlerinin alınması bu konuda önem taşımaktadır. Bu çalışmada vergiye ilişkin genel algılar, vergi kaçıranlara ilişkin düşünceler, işlenen vergi suçlarının görünüşü, vergi bilincinin artırılması, vergi mevzuatının algılanışı ile, defterdarlığın etkinliğine ve çalışanların teşvik edilmesine yönelik yirmi üç soruya cevap aranmıştır. Türk Vergi Sistemine ilişkin ilk bulgu, mükellefler için vergi sistemimiz, anlaşılması zor, oranları yüksek ve adalet algısı oldukça düşük bulunmuştur. İkinci olarak temel vergileme ilkelerine ilişkin adalet algıları düşük olduğu için vergi mükellefleri değişik nedenler öne sürerek vergilerini ödemek istemedikleri gözlenmiştir. Üçüncü olarak, vergi idaresinde son yıllarda gerçekleştirilen bazı yapısal reformların çalışanlar üzerinde, özellikle belirsizlikten kaynaklanan, olumsuzluklar gözlenmiştir. Belirsizlik ortamının önlenerek defterdarlık çalışanlarının esas işlerine yoğunlaşması sağlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Vergi Algısı, Vergi İdaresi, Afyonkarahisar

PDF

___

Akdoğan, Abdurrahman (2006), Kamu Maliyesi, Genişletilmiş 11.Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.

Akbey, Ferhat (2014), “Türkiye’de Vergi Denetimi Ve Gelirleri Üzerine Bir İnceleme”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:29, Sayı:1, Ss. 63-103.

Akdoğan, Abdurrahman (2011), Kamu Maliyesi, Ankara: Gazi Kitabevi.

Altundiş, Mehmet (2007), “Vergi Usul Kanunu’nda Yer Alan Vergi Suç Ve Cezaları İle Cezaları İle Yeni Türk Ceza Kanunu’nun Bu Suçlara Etkisi”, Ankara Barosu Dergisi, Yıl: 65, Kış 2007, 168-179.

Bayraklı, H.Hüseyin (2008), Türk Hukukunun Temel Kavramları, Afyonkarahisar: Celepler Matbaacılık.

Bayraklı, Hasan Hüseyin (2012), Kpss-A İçin Ceza Muhakemesi Hukuku, Trabzon: Murathan Yayınevi.

Bilgiç, Reyha Ve Canan Sümer (2007), Türkiye’de Mükelleflerin Vergiye Bakışı, (Danışmanlar; Elif Tuay Ve İnci Güvenç), Ankara: Gelir İdaresi Başkanlığı, Yayın No: 51, <www.gib.gov.tr/sites/.../turkiyede_mukelleflerin_vergiye_bakisi.pdf>, (8.09.2015).

Bilici, Nurettin Ve Adem Bilici (2011), Kamu Maliyesi, Ankara: Seçkin Kitabevi.

Çelebi, K. Vdg. (2012), Kamu Maliyesi, Manisa: Emek Matbaası.

Çiçek, Halit, Mehmet Karakaş Ve Abdunnur Yıldız (2008), Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Vergi Yükümlülerinin Vergiyi Algılama Ve Tutum Analizi: Bir Alan Araştırması, Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Ankara: Ümit Oset Matbaacılık.

Demir, İhsan Cemil (2015),Kamu Maliyesi, Afyonkarahisar: Lmt Limit Yayınları.

Devrim,Fevzu (2002), Kamu Maliyesine Giriş, 4.Baskı, İzmir: İlkem Ofset.

Doğan, Zeki Ve Ramazan Besen (2008), Vergi Aflarının Mükellefler Üzerindeki Etkisinin Tespitine İlişkin Bir Araştırma, Ankara: Maliye Ve Hukuk Yayınları.

Dönmez, Recai (1992), Teoride Ve Uygulamada Vergi Afları, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 557, İibf Yayınları No: 92.

Dündar, Süleyman (2012), İstatistik 2, Ankara: Sage Matbaacılık.

Edizdoğan, Nihat Ve Ali Çelikkaya (2012), Vergilerin Ekonomik Analizi, Eskişehir: Dora Yayınları.

Gelir İdaresi Başkanlığı, (2015) http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/basinbultenleri/23022015basinbulteni.htm, (Erişim 08.05.2015).

Gelir İdaresi Başkanlığı (2015a), http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/basinbultenleri/23022015basinbulteni.htm,

(Erişim 08.05.2015).

Gelir İdaresi Başkanlığı (2015), http://www.vergihaftasi.gov.tr/ , ( Erişim 08.05.2015).

H. Cansız / Defterdarlık Çalışanlarının Vergi Algıları: Afyonkarahisar Örneği

Gökbunar, Ramazan Ve Güneş Çetin (2010), “Mükellef Haklarına Vergi İdaresi Çalışanlarının Bakışı”, Yönetim Ve Ekonomi Dergisi, Cilt:17 Sayı:1, Manisa.

İpek, Selçuk Ve İlknur Kaynar (2009), “Vergiye Gönüllü Uyum Konusunda Çanakkale İline Yönelik Ampirik Bir Çalışma”, Yönetim Ve Ekonomi Dergisi, Cilt:16 Sayı:1, Manisa.

Kuluçlu, Erdal (2008), “Türk Hukuk Sisteminde Normlar Hiyerarşisi Ve Sayıştay Denetimine Etkileri”, Sayıştay Dergisi, Sayı: 71.

Nadaroğlu, Halil (1998), Kamu Maliyesi Teorisi, İstanbul: Beta Yayıncılık.

Özer, Mehmet Akif (2012), “Bir Modern Yönetim Tekniği Olarak Algılama Yönetimi Ve İç Güvenlik Hizmetleri”, Karadeniz Araştırmaları Dergisi, Sayı 33, Ss. 147‐180.

Özer, Nur (2009), “Algılama Ve Pazarlama Uygulamaları”, Ekonomi, Sosyoloji Ve Politika Dergisi, Yıl:5 Sayı:1 , Ss-1-12. Http://Akademik.Maltepe.Edu.Tr/~Osmanurper/G%F6rselimajy%F6n/Algılama%20ve%20pazarlama%20uygulamaları.Pdf , (Erişim 08.09.2015).

Öztürk, Nazım (2013), Kamu Mali Yönetimi (Mali Kurumlar), Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.

Pehlivan, Osman (2011), Kamu Maliyesi, Trabzon: Murathan Yayınevi.

Rosen, Harvey S.Rosen Ve Ted Gayer (2008), Public Finance, Singapur: Mcgraw-Hill International Edition.

Sağbaş, İsa Ve Adem Başoğlu (2005); “İlköğretim Çağındaki Öğrencilerin Vergileri Algılaması: Afyonkarahisar İli Örneği”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İibf Dergisi, C Vıı, S.2, Ss 123-144.

Sağlam, Metin (2013);“Vergi Algısı Ve Vergi Bilinci Üzerine Bir Araştırma: İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencilerinde Vergi Algısı Ve Bilinci”, Sosyo Ekonomi, 2013-1,Ss-315-334.

Saraçoğlu, Fatih (2006), “Gelir Dağılımında Adaletin Sağlanması Ve Yoksullukla Mücadelede Vergilendirme Politikası”, Mali Kılavuz Dergisi, Yıl: 8, Sayı: 31, Ss 201-221.

Saruç, Naci Tolga (2015), Vergi Uyumu Teori Ve Uygulama, Ankara: Seçkin Kitabevi.

Stıglıtz, Joseph E. (1999), Economics Of The Public Sector, Third Edition, New York/London: W.W.Norton& Company.

Şenyüz, Doğan (1992), “Maliye Mükellef İlişkilerinde Karşılaşılan Sorunlar”, Sayıştay Dergisi, Sayı:7, Ss-17-22.

Taytak, Mustafa (2010), “İlköğretim Iı. Kademe Öğrencilerinde Vergi Bilincinin Tespiti: Ampirik Bir Araştırma”, Maliye Dergisi, Sayı 158 , Ss.496-512.

Tekir, Sabri (1993), Vergi Teorisi, İzmir: Anadolu Matbaacılık.

Turan, Bülent (2012), “Artan Oranlı Vergi Sistemi Yerine Düz Oranlı Vergi Sistemi Önerisi”, Mali Kılavuz Dergisi, Yıl: 14, Sayı: 56, Ss. 77-92.

Turhan, Salih (1998), Vergi Teorisi Ve Politikası, İstanbul: Filiz Kitabevi.

Ulusoy, Ahmet (2012), Maliye Politikası, İstanbul: Park Akademi-1 Kitap/20.

Uyumuna Etkisi: Bir Anket Çalışmasının Sonuçları”, Maliye Dergisi, Sayı 157, Temmuz-Aralık .

Uzgören, Nevin (2012), Bilimsel Araştırmalarda Kullanılan Temel İstatistiksel Yöntemler Ve Spss Uygulamaları, Genişletilmiş 2. Baskı, Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.

Yavuzer, M.Salih (2007), “Vergi Kayıp Ve Kaçağı, Ver