GÜÇLENDİRME İKLİMİ, ÖRGÜTSEL ÇİFT YÖNLÜLÜK VE FİRMA YENİLİKÇİLİĞİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR ÇALIŞMA

Günümüz rekabetçi iş koşullarında örgütlerin başarılı olmaları mevcut yeteneklerini devamlı olarak geliştirmelerine ve aynı zamanda da bu yeteneklere yenilerini eklemelerine bağlıdır. Bu durum stratejik yönetim yazınında örgütsel çift yönlülük olarak adlandırılmaktadır. Yapılan çalışmalarda, örgütlerin çift yönlülüklerini geliştirebilmelerinde ve sürdürebilmelerinde destekleyici bir iklimin, örgüt kültürünün, örgütsel öğrenmenin, örgüt yapısının, liderliğin ve örgütsel bağlamın etkileri ortaya konulmuştur. Bu çalışma kapsamında ise örgütsel çift yönlülüğün geliştirilmesinde güçlendirme iklimi bir öncül, firmaların yenilikçiliği ise çift yönlülüğün bir ardılı olarak ele alınmıştır. Bu çalışmanın temel amacı, güçlendirme iklimi, örgütsel çift yönlülük ve firma yenilikçiliği arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Belirlenen amaca yönelik olarak kolayda örneklem yöntemiyle bankacılık sektörünün çeşitli kurumlarında tam zamanlı olarak çalışan 245 yöneticiden toplanan veriler yapısal eşitlik modellemesi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçları; bilgi paylaşımının örgütlerin geliştirici yetenek ve keşifsel yetenek; yapılar ötesi otonominin keşifsel yetenek ve takım çalışmasının ise geliştirici yetenek boyutları üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca, geliştirici ve keşifsel yeteneğin firma yenilikçiliği üzerine pozitif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğunu açığa çıkarmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Güçlendirme, Güçlendirme İklimi, Örgütsel Çift Yönlülük, Firma Yenilikçiliği

EXPLORATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN EMPOWERMENT CLIMATE, ORGANIZATIONAL AMBIDEXTERITY AND FIRM INNOVATIVENESS: A STUDY IN THE BANKING SECTOR

The purpose of this study is to explore the relationship between empowerment climate, organizational ambidexterity and firm innovativeness. The data of this study collected from 245 managers in the banking sector by convenience sampling method were analyzed by structural equation modeling method. The findings of the study revealed that; information sharing had a positive and significant effect on exploitative capability andexplorative capability; structures beyond autonomy had a positive and significant effect on explorative capability, andteamworkhad a positive and significant effect on exploitative capability.Furthermore, exploitative capability and explorative capabilityhad a positive and significant effect on firm innovativeness. Finally the findings showed that explorative capability partly mediated the relationship between information sharing and firm innovativeness

Keywords:

Empowerment Climate, Organizational Ambidexterity, Firm Innovativeness, Banking Sector,

PDF

___

Akdoğan, Ş., Akdoğan, A.A., ve Cingöz, A. (2009) “Organizational Ambidexterity: An Empirical Examination of Organizational Factors As Antecedents of Organizational Ambidexterity”, Journal of Global Strategic Management, 3(2): 17-28.
Akturan, A. (2015) “Algılanan Güçlendirme İklimi, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Yaratıcı Performans Arasındaki İlişkilerin Saptanması”, Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi, SBE, Kocaeli.
Alpkan, L. ve Aren, S. (2009) “Ambidexterity: The Combination of Seemingly Conflicting Priorities”, Proceedings of 5th International Strategic Management Conference, July 02-04, Stellenbosch, South Africa, 191-196.
Amabile, T.M., Schatzel, E.A., Moneta, G.B. ve Kramer, S.J. (2004) “Leader Behaviors and The Work Environment For Creativity: Perceived Leader Support”, The Leadership Quarterly, 15(1): 5-32.
Attar, M. (2014) “Üst Düzey Yöneticilerin Liderlik Özelliklerinin Örgütsel Ustalık (Organizational Ambidexterity) Düzeyine Etkisi: Türk Bankacılık Sektörü Üzerine Bir Araştırma”, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, SBE, Konya.
Avcı, U. (2009) “Öğrenme Yönelimliliğin Yenilik Performansı Üzerine Etkisi: Muğla Mermer Sektöründe Bir İnceleme”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 5(10): 121-138.
Bakan, İ., Doğan, İ.F., ve Sezer, B. (2017) “Örgütsel Ustalık ve Örgütsel Öğrenme Arasındaki İlişki: Bir Alan Araştırması”, Turan-Sam Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, 9(33): 10-18.
Bakan, İ. ve Sezer, B. (2017) “Örgütsel Ustalığın Performans Yönetimi Üzerindeki Etkisi: Bir Alan Çalışması”, KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2): 323-346.
Birkinshaw, J. ve Gibson, C. (2004) “Building Ambidexterity into An Organization”, MIT Sloan Management Review, 45(4): 46-55.
Blanchard, K., Carlos, J.P. ve Randolph, A. (1995) “The Empowerment Barometer”, San Diego: Blanchard Companies.
Calantone, R.J., Çavuşgil, T. ve Zhao, Y. (2002) “Learning Orientation, Firm Innovation Capability, and Firm Performance”, Industrial Marketing Management, 31(1): 515-524.
Cheng, Y. ve Van de Ven, A.H. (1996) “Learning The Innovation Journey: Order Out of Chaos?”, Organization Science, 7(6): 593-614.
Chin, W.W., Marcolin, B.L. ve Newsted, P.R. (2003) “A Partial Least Squares Latent Variable Modeling Approach For Measuring Interaction Effects: Results From a Monte Carlo Simulation Study and an Electronic-Mail Emotion/Adoption Study”, Information Systems Research, 14(2): 89-217.
Cingöz, A. ve Akdoğan, A. (2014) “Örgütsel Ustalık (Organizational Ambidexterity): Örgütsel Ustalık Düzeyini Belirlemede Araştırıcı ve Yararlanıcı Stratejilerin Etkileşimsel Rolü”, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1): 59-67.
Crossan, M.M. ve Apaydın, M. (2010) “A Multi-Dimensional Framework of Organizational Innovation: A Systematic Review of the Literature”, Journal of Management Studies, 47(6): 1154-1191.
Cunningham, I., Hyman, J. ve Baldry, C. (1996) “Empowerment: The Power To Do What?”, Industrial Relations Journal, 27(2): 143-154.
Çekmecelioğlu, H.G., Günsel, A. ve İlhan, Ö.Ö. (2018) “Keşifsel ve Geliştirici Yeteneğe Dayalı Çift Yönlülük: Dönüşümcü Liderlik, Çift Yönlülük, Firma Yenilikçiliği Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi”, Business and Economics Research Journal, 9(1): 137-150.
Çömez, P., Erdil, O., Alpkan, L. ve Kitapçı, H. (2011) “The Effects of Ambidexterity and Generative Learning on Innovative Firm Performance: The Mediating Effect of Transformational Leadership”, Journal of Global Strategic Management, 10: 76-89.
Duncan, R. (1976) “The Ambidextrous Organization: Designing Dual Structures For Innovation”, In R. H. Killman, L. R. Pondy and D. Sleven (Eds.). The Management of Organization, New York: North Holland 1: 167-188.
Erstad, M. (1997) “Empowerment and Organizational Change”, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 9(7): 325-333.
Fındıklı, M.A. ve Pınar, İ. (2014) “Örgüt Kültürü Algısı ve Örgütsel Çift Yönlülük İlişkisi: Örgütsel Düzeyde Bilgi Paylaşımının Aracılık Etkisi”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 21(1): 155-171.
Fornell, C. ve Larcker, D.F. (1981) “Evaluating Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error”, Journal of Marketing Research, 18: 39-50.
Gibson C.B. ve Birkinshaw, J. (2004) “The Antecedents, Consequences, and Mediating Role of Organizational Ambidexterity”, Academy of Management Journal, 47(2): 209-226.
Ghoshal, S. ve Bartlett, C.A. (1994) “Linking Organizational Context and Managerial Action: The Dimensions of Quality of Management”, Strategic Management Journal, Special Issue: Strategy: Search for New Paradigms, 15: 91-112.
Güleş, H.K. ve Bülbül, H. (2004) ”Yenilikçilik: İşletmeler İçin Stratejik Rekabet Aracı”, Ankara: Nobel Yayın.
Günsel, A., Altındağ, E., Keçeli, S.K., Kitapçı, H. ve Hızıroğlu, M. (2018) “Antecedents and Consequences of Organizational Ambidexterity: The Moderating Role of Networking”, Kybernetes, 47(1): 186-207.
Günsel, A., Akgün, A.E. ve Keskin, H. (2010) “Duygusal Zeka Takım Öğrenmesi İlişkisi: Yazılım Geliştirme Takımları Üzerinde Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 24(3): 117-138.
Hair, J.F., Hult, T.M., Ringle, C.M. ve Sarstedt, M. (2013) “A Primer on Partial Least Squares Structural Equation Modeling (Pls-Sem)”, Thousand Oaks. CA: Sage.
He, Z.L. ve Wong, P.K. (2004) “Exploration vs. Exploitation: An Empirical Test of the Ambidexterity Hypothesis”, Organization Science, 15(4): 481-494.
Honold, L. (1997) “A Review of The Literature on Employee Empowerment”, Empowerment in Organizations, 5(4): 202-212.
Hurley, R.F. ve Hult, G.T.M. (1998) “Innovation, Market Orientation, and Organizational Learning: An Integration and Empirical Examination”, Journal of Marketing, 62(3): 42-54.
Hurt, H.T., Joseph, K. ve Cook, C.D. (1977) “Scales for the Measurement of Innovativeness”, Human Communication Research, 4(1): 58-65.
Jansen, J.J.P., Vera, V. ve Crossan, M. (2009) “Strategic Leadership for Exploration and Exploitation: The Moderating Role of Environmental Dynamism”, The Leadership Quarterly, 20: 5-18.
Jansen, J.J.P., George, G., Van den Bosch, F. A. J. ve Volberda, H. W. (2008) “Senior Team Attributes and Organizational Ambidexterity: The Moderating Role of Transformational Leadership”, Journal of Management Studies, 45(5): 982-1007.
Jansen, J.J.P., Van den Bosch, F.A.J. ve Volberda, H.W. (2005) “Exploratory Innovation, Exploitative Innovation, and Ambidexterity: The Impact of Environmental and Organizational Antecedents”, Schmalenbach Business Review, 57: 351-363.
Keçeli, S.K. (2015) “Dinamik Bir Yetenek Olarak Stratejik Çift Yönlülük ve Firma Performansı: Örgüt Bağlamındaki Davranışsal Öncülleri ve Şebekeleşmenin Moderatör Etkisi”, Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi, SBE, Kocaeli.
Keller, R.T. (1992) “Transformational Leadership and The Performance of Research and Development Project Groups”, Journal of Management, 18: 489-501.
Keskin, F.F. ve Wasti, S.S. (2017) “Teknopark Firmalarında Sosyal Sermaye, Bilgi Paylaşımı, Örgütsel Çift Yönlülük ve Firma Performansı Arasındaki İlişki”, 25. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 25-27 Mayıs, Ankara.
Kiernan, M.J. (1998) “Değişime ya Uyun ya da Kaybolun”, Kaan Tunçbilek, (Çev.). İstanbul: Form Yayınları, No:56.
Kitapçı, H. ve Çelik, V. (2013) “Ambidexterity and Firm Productivity Performance: The Mediating Effect of Organizational Learning Capacity”, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 99, 1105-1113.
Kitapçı, H., Kaynak, R. ve Ökten, S.S. (2013) “Güçlendirmenin İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Kamu ve Özel Sektörde Mukayeseli Bir Araştırma”, International Review of Economics and Management, 1(1): 49-73.
Koçel, T. (2007) “İşletme Yöneticiliği”, 11. Baskı, İstanbul: Arıkan Basım Yayın ve Dağıtım.
Lubatkin, M.H., Simsek, Z., Ling, Y. ve Veiga, J.F. (2006) “Ambidexterity and Performance in Small to Medium-Sized Firms: The Pivotal Role of Top Managemant Team Behavioral Integration”, Journal of Management, 32(5): 646-672.
Madani, A.A ve Andersson, D. (2016) “Innovation in the Banking Sector -Ambidextrous Management Control Systems”, Accounting and Management Control Master Program, BUSN68 Degree Project, Lund University.
March, J. G. (1991) “Exploration and Exploitation in Organizational Learning”, Organization Science, 2(1): 71-87.
Nunnally, J.C. (1978) “Psychometric Theory”, McGraw Hill: New York.
O’Reilly, C.A. ve Michael, L.T. (2004) “The Ambidextrous Organization”, Harvard Business Review, 82(4): 74-83.
Raisch, S., Birkinshaw, J., Probst, G. ve Tushman, M.L.L. (2009) “Organizational Ambidexterity: Balancing Exploitation and Exploration for Sustained Performance”, Organization Science, 20(4): 685-695.
Raisch, S. ve Birkinshaw, J. (2008) “Organizational Ambidexterity: Antecedents, Outcomes, and Moderators”, Journal of Management, 34(3): 375-409.
Randolph, W.A. (1995) “Navigating The Journey To Empowerment”, Organizational Dynamics, 23(4): 19-32.
Saeman, R. (1992) “The Environment and The Need For New Technology: Empowerment and Ethical Values”, The Colombia Journal of World Business, 17: 186-193.
Sasson, A. ve Minoja, M. (2010) “Banking on Ambidexterity: A Longitudinal Study of Ambidexterity, Volatility and Performance”, Pietro Mazzola ve Franz W. Kellermanns (Ed.). Handbook of Research on Strategy Process, UK: Edward Elgar Publishing Limited.
Seibert, S.E., Silver, S.R. ve Randolph, W.A. (2004) “Taking Empowerment To The Next Level: A Multiple-Level Model of Empowerment, Performance, and Satisfaction”, Academy of Management Journal 47(3): 332-349.
Sharma, M.K. ve Kaur, G. (2008) “Employee Empowerment: A Conceptual Analysis”, Journal of Global Business Issues, 2(2): 7-12.
Si, S. ve Wei, F. (2012) “Transformational and Transactional Leaderships, Empowerment Climate, and İnnovation Performance: A Multilevel Analysis in The Chinese Context”, European Journal of Work and Organizational Psychology, 21(2): 299-320.
Smith, W. ve Tushman, M. (2005) “Managing Strategic Contradictions: A Top Management Model For Managing Innovation Streams”, Organization Science, 16(5): 522-536.
Spreitzer, G.M. (1995) “Psychological Empowerment in the Workplace: Dimensions, Measurement, and Validation”, Academy of Management Journal, 38(5): 1442-1465.
Şahin, N. (2007) “Personel Güçlendirmenin İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Uygulama”, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi SBE, İzmir.
Şimşek, Z., Heavey, C., Veiga, J.F. ve Souder, D. (2009) “A Typology For Aligning Organizational Ambidexterity’s Conceptualizations, Antecedents and Outcomes”, Journal of Management Studies, 46(5): 864-894.
Tan, M. ve Liu, Z. (2014) “Paths to Success: An Ambidexterity Perspective on How Responsive and Proactive Market Orientations Affect Smes’ Business Performance”, Journal of Strategic Marketing, 22(5): 420-441.
Taş, Y. (2011) “İş Tatmini ve Bilgi Paylaşımı Düzeyinin Duygusal Bağlılığa Etkisi: Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinde Bir Araştırma”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1): 117-131.
Thomas, K.W. ve Velthouse, B.A. (1990) “Cognitive Elements of Empowerment: An “Interpretive” Model of Intrinsic Task Motivation”, The Academy of Management Review, 15(4): 666-681.
Tushman, M.L. ve O’Reilly, C.A. (1997) “Winning through Innovation”, Boston: Harvard Business School Press.
Tushman, M.L. ve O’Reilly, C.A. (1996) “Ambidextrous Organizations: Managing Evolutionary and Revolutionary Change”, California Management Review, 38(4): 8-30.
Wilkinson, A. (1998) “Empowerment: Theory and Practice”, Personnel Review, 27(1): 40-56.
Yazıcı, M. (2011) “Bankacılığa Giriş”, 2. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları.
Yılmaz, G. (2014) “Örgütsel Değişim Yönetimi ve Örgütsel Çift Yeteneklilik Üzerindeki Etkileri”, Yüksek Lisans Tezi, 9 Eylül Üniversitesi, SBE, İzmir.
Yu, Y., Patterson, P. ve De Ruyter, K. (2010) “Acting Ambidextrously in Retail Banking To Achieve Service and Sales Goals Simultaneously: A Multilevel Perspective”, University of Canterbury, Proceedings of the Australian and New Zealand Marketing Academy Conference.
Zhao, J. (2013) “Individual Ambidexterity and Knowledge Transfer Effectiveness: The Mediating Role of Trust”, Masters’s Thesis, University of Amsterdam.