TEKSTİL ve MODA TASARIMI EĞİTİMİNDE SEKTÖR İŞ BİRLİĞİYLE YÜRÜTÜLEN TASARIM PROJELERİNİN TARAFLAR AÇISINDAN ÖNEMİ

Yaratıcılık içeren ve endüstriyel bir disiplin olan tekstil ve hazır giyim alanında sektör kuruluşlarının eğitim programları kapsamında üniversitelerle iş birlikleri yaparak projeler yürütebilmesinin taraflar açısından önemli kazanımları, değerli sonuçları vardır. Bilgi toplumunda yaşanan değişimler tüm alanlarda ve tüm sektörlerde değişime, dönüşüme, yenilenmeye öncülük etmiştir. Bu bağlamda tekstil ve moda tasarımı eğitiminde de programlar güncel bilgi, beceri ve yetkinlikler çerçevesinde, yeni teknolojiler doğrultusunda güncellenmektedir. Teknolojik gelişmeler sektör ve eğitim kurumlarını etkileşim içinde olmaya yönlendirmiş, iletişim içinde olmayı gerektiren başlıca neden oluşturmuştur. Bu makalede Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü’nde sektör ve sanayi kuruluşlarıyla geliştirilen tasarım projelerinin süreçleri ve sonuçları, üniversite sektör iş birliğini temel alan bir eğitim modeli kapsamında ele alınmıştır. Son 10 yıldır sektörden gelen iş birliği talebinin artmasıyla gerçekleştirilen tasarım projelerinin tüm süreçleri, özellikle de endüstriyel üretim aşaması yaparak ve yaşayarak öğrenme düşüncesiyle geliştirilmiştir. Uygulanan bu öğrenme modelinde süreçler takip edilerek üniversite sanayi iş birliğinin tasarım eğitimi, tekstil ve hazır giyim sektörleri açısından kazanımları tespit edilmiştir. Tasarım eğitiminde iş birliğiyle gerçekleştirilen projelerde taraflar açısından süreç yönetimi ve hedeflenen sonuçlar gözlem, analiz, sentez yoluyla elde edilen verilerle değerlendirilmiştir. Akademik bilgi, beceri, yetkinlikler çerçevesinde, eğitim programları kapsamında sektör iş birlikleri geliştirmenin, akademik dünya ile sektörün iş birliği yapmasının önemine değinilerek, eğitim ve sektör açısından kazanımları ve yararları vurgulanmıştır. Tekstil ve hazır giyim sektörü ile tasarım konulu üniversite iş birliğini içeren kaynak sayısı oldukça az olduğundan bu çalışmada öncelikle “üniversite sektör/sanayi iş birliği” her sektör açısından ele alınmış, geniş bir yelpazede araştırma ve inceleme yapılmıştır. Özellikle endüstriyel üretimde sanayi ve sektör iş birliğini ele alan kaynaklar referans alınarak, makale konusuna uygun olan yaklaşımlar değerlendirilmiş ve yöntem belirlenmiştir. Çalışmaları ve araştırmaları bu konuyla ilişkili olan akademisyenler için kaynak oluşturarak bir yol açacağı düşüncesiyle, konu kapsamlı ve farklı açılardan referanslarla ele alınmıştır. Tekstil ve hazır giyim alanında sektör firmalarının üniversitelerle iş birlikleri yapması, tasarım anlayışının gelişmesi, tasarımcının önemi ve tasarım eğitimine yaklaşım açısından önemli bir çalışmadır. İşbirliğine dayalı tasarım projeleri kapsamındaki uygulama ve yürütme modellerine dayanan bilgilerle konunun ele alındığı bu çalışmanın farklı açılardan yaklaşımlarla daha sonra yapılacak çalışmalara öncü olması, katkı sağlaması beklenmektedir.

___

  • Aktaş G. G. (2019). “İç Mimarlık Eğitiminde Üniversite-Sanayi İş birliği Modeli: Yerinde, Yaparak Öğrenme”, STD, 35-49.
  • Alüftekin N.& Yüksel Ö. & Taş A. & Çakar G. & Bayraktar F. (2009). “Küresel Krizden Çıkışta Kümelenme Modeli: Tekstil ve Hazır Giyim Sektörü Örneği”, Zkü Sosyal Bilimler Dergisi, cilt 5, sayı 10, 1–19.
  • Apaydın B. (2015). “Eğitimci Gözüyle Tasarımda Yaratıcılık Söylemi”, The Turkish Online Journal Of Design, Art And Communication - TOJDAC July 2015 Volume 5 Issue 3, 12- 21.
  • Peker İ. & Ar İ. & Baki B. (2014). “Üniversite Sanayi İşbirliğinin Gelişmesinin Önündeki Engellerin AAS Yöntemiyle Belirlenmesi Karadeniz Teknik Üniversitesi Örneği”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, cilt: 28, sayı: 3, 107-126.
  • Bıyıklı, N. (2014). “Tekstil ve Giysi Tasarımı Eğitiminde Sanayi ile İş birliği Projelerine Örnek Uygulamalar ve Sonuçları”, Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Uluslararası Sanat ve Tasarım Kongresi.
  • Büyüközkan G. (2005). “Ürün Geliştirme Sürecine Destek Tasarım Teknikleri ve Anahtar Başarı Faktörleri”, İstanbul Ticaret Üniversitesi V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu.
  • Çelik D. & Tufan M. (2009). “Tekstil Sektöründe Üniversite Sanayi İşbirliğinin Gerekliliği ve Önemi”, Journal Of Azerbaijani Studies, 667-677. Deniz M. (2011). “Kobi’lerde Yenilik, Yenilik Stratejileri ve Bir Uygulama”, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, volume 11, issue 22, 141- 175.
  • Er Ö. & Er H. A. & Manzakoğlu B. T. (2010). “Tasarım Yönetimi: Tanım Kapsam ve Uygulama”, 1-136.
  • Erdil E.& Pamukçu T. M. & Akçomak İ. S. & Erden Y. (2013). “Değişen Üniversite-Sanayi İşbirliğinde Üniversite Örgütlenmesi”, Ankara Üniversitesi, SBF Dergisi, cilt 68, no. 2, 95-127.
  • Karaçor Z. & Üçler, T. Y. (2014). “Bölgesel Kalkınmada Üniversite- Sanayi İş birliği: Konya Örneği”, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı. 31, 167-183.
  • Kiper M. (2010). “Dünyada ve Türkiye’de Üniversite-Sanayi İş birliği ve Bu Kapsamda Üniversite-Sanayi Ortak Araştırma Merkezleri Programı”, 1-161.
  • Kerimoğlu, E. & Güven-Güney B. (2018). “İstanbul’da Yaratıcı İşgücünün Eğitimi ve Endüstri Pratikleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Sosyoekonomi, vol. 26(37), 57-80.
  • Kurt Ü. & Yavuz M. (2013). “Üniversite-Sanayi İş birliği: Dünü, Bugünü, Geleceği”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 17(1), özel sayı, 50-57.
  • Öztürk A. (2016). “Tasarım Eğitiminde Disiplinlerarası Yaklaşımlar ve Tasarımcı Düşünüş Modeli”,cilt 1, sayı:1 International Journal Of Interdisciplinary And Intercultural Art, 57-72.
  • Tunalı H. & Toprak B. (2017). Dünyada ve Türkiye’de Üniversite Sanayi İş Birliği ve Yenilikçi Üretim”, Siyaset Ekonomi Yönetim Araştırmaları Dergisi, cilt: 5, sayı: 4, 237-257.
  • Yalçıntaş M. (2014). “Üniversite-Sanayi-Devlet İşbirliğinin Ülke Ekonomilerine Etkileri: Teknopark İstanbul Örneği”, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, cilt: 5, sayı: 10, 83-106.
  • Yücel, İ. H. (1997). “Bilim-Teknoloji Politikaları ve 21. Yüzyılın Toplumu”, Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü Araştırma Dairesi Başkanlığı, 1-119.