İTİRAZIN İPTALİ DAVASINI DAVA ŞARTI OLARAK ARABULUCULUK KAPSAMINDA DEĞERLENDİREN BİR YARGITAY KARARININ İNCELENMESİ

7155 sayılı Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun ile Türk Ticaret Kanunu’na 5/A maddesi eklenerek ticari davalardan konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açmadan önce arabulucuya başvurma zorunluluğu getirilmiştir. Anılan düzenlemede kullanılan ifade, kuralın farklı şekilde anlamlandırılmasına müsait olup bölge adliye mahkemeleri nezdinde farklı uygulamalar doğmasına sebep olmuştur. İnceleme konusu karar, ticari niteliği haiz itirazın iptali davasının dava şartı arabuluculuk kuralına tabi olup olmadığı hususunda bölge adliye mahkemelerince verilen farklı yöndeki kararların uyumlaştırılması talebi üzerine Yargıtay 23. Hukuk Dairesi tarafından tesis edilmiştir. Kararda, dava şartı arabuluculuk uygulamasının avantajlarına işaret edilerek bir miktar para ödemesine ilişkin alacak ve tazminat talebine dayanan itirazın iptali davasının bu uygulamaya tabi olduğu görüşü benimsenmiştir. Oysa, hukuki niteliği itibarıyla icra hukukuna özgü bir dava olan ve ilgili olduğu icra takibi ile sıkı bağlantı içerisindeki itirazın iptali davasını başka herhangi bir değerlendirme yapmadan bu uygulamaya tabi tutmak, düzenleme ile amaçlananın aksine yargılamanın hızlı ve masrafsız şekilde çözülmesi amacından uzak sonuçlar doğmasına sebebiyet verebilir.

Anahtar Kelimeler:

İtirazın İptali Davası, Arabuluculuk, Dava Şartı Olarak Arabuluculuk, İlamsız İcra Takibi.

AN ANALYSIS OF THE COURT OF CASSATION’S DECISION WHICH ACCEPTS THAT THE ACTION FOR ANNULMENT OF OBJECTION IS SUBJECT TO COMPULSORY MEDIATION

The Code of 7155 has added the rule of compulsory mediation to the Turkish Commercial Code. It’s regulated that some commercial disputes are subject to the mediation process just before filing a lawsuit. This regulation mainly aspires to enable the parties to get rid off the contradictions in a short term with less expenses. However, the action for annulment of objection related to commercial disputes may not appropriate for the compulsory mediation. The decision enacted by the Court of Cassation, argued that the action for annulment of objection is subject to the compulsory mediation rule. However, it should be analyzed whether the action for annulment of objection is suitable for this rule. If the action for annulment of objection is not suitable for the compulsory mediation this practice may cause consequences in contrary to the aims of the rule.

Keywords:

Action for Annulment of Objection, Mediation, Compulsory Mediation, Proceeding Without Judgement,

PDF

___

Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder/Taşpınar-Ayvaz, Sema/Hanağası, Emel (2021) İcra ve İflas Hukuku, 7. Baskı, Yetkin, Ankara.
Atalı, Murat/Erdoğan, Ersin (2020) “Türk Ticaret Kanunu’nun 5/A Maddesi Çerçevesinde Menfi Tespit Davaları Sorunu”, ÇÜHFD s.e.t. 10.1.2022.
Atalı, Murat/Ermenek, İbrahim/Erdoğan, Ersin (2022) İcra ve İflas Hukuku, 5. Bası, Yetkin, Ankara. (Atalı/Ermenek/Erdoğan (2022))
Atalı, Murat/Ermenek, İbrahim/Erdoğan, Ersin (2021) Medeni Usul Hukuku, 4. Bası, Yetkin, Ankara. (Atalı/Ermenek/Erdoğan (2021))
Atalı, Murat/Korkut, Serra M. (2019) “İtirazın İptali ve Takipli İflasta İflas Davasının Islah Yoluyla Doğrudan İflasa Dönüştürülmesi Mümkün Müdür?”, MİHDER s.e.t.15.1.2022.
Börü, Levent (2012) “Dava Konusu Kavramı ve Teoriler”, BATİDER, s.e.t.10.1.2022.
Budak, Ali C. (2019) “Ticari Davalarda Dava Şartı Olarak Arabuluculuk”, MİHDER s.e.t.12.1.2022.
Çağa, Tahir (1979) “Ödeme Emrine İtirazın İptaline Dair”, BATİDER 1976 C VIII S. 3.
Ekmekçi, Ömer/Özekes, Muhammet/Atalı, Murat/Seven, Vural (2019) Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk, On İki Levha, İstanbul.
Eminoğlu, Cafer/Erdoğan, Ersin (2020) Ticari Uyuşmazlıklarda İhtiyari ve Dava Şartı (Zorunlu) Arabuluculuk, Adalet, Ankara.
Erdoğan, Ersin (2020) Medeni Usul Hukuku Kurallarının Yer Bakımından Uygulanması, 2. Baskı, Yetkin, Ankara.
Erdoğan, Ersin (2017) “7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nda Öngörülen Zorunlu Arabuluculuk ve Hak Arama Özgürlüğü Açısından Değerlendirilmesi, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi”, s.e.t.20.1.2022.
Ermenek, İbrahim/Azaklı-Arslan, Betül (2020) “İcra ve İflas Hukuku Açısından Ticari Davalarda Arabulucuya Başvuru Zorunluluğu (TTK m 5/A)”, Türkiye Barolara Birliği Dergisi s.e.t.7.1.2022. Ermenek, İbrahim (2014) Medeni Usul Hukukunda Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması, Yetkin, Ankara.
Gözler, Kemal (2013) “Yorum İlkeleri”, s.e.t.25.07.2022.
Hanağası, Emel (2009) Davada Menfaat, Yetkin, Ankara.
Koçyiğit, İlker/Bulur, Alper (2019) Ticari Uyuşmazlıklarda Dava Şartı Arabuluculuk, Adalet Bakanlığı Yayınları, Ankara.
Kurt Konca, Nesibe (2018) “Ticari Uyuşmazlıklarda Dava Şartı (Zorunlu Arabuluculuk)”, Seta Perspektif s.e.t.15.1.2022. Kuru, Baki (2013) İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, Adalet, İstanbul.
Oğuzman, Kemal/Barlas, Nami (2019) Medeni Hukuk, Giriş, Kaynaklar, Temel Kavramlar, 25. Bası, Vedat, İstanbul.
Özekes, Muhammet (2021) Temel Hukuk Bilgisi, 11. Bası, On İki Levha, İstanbul.
Özekes, Muhammet (2009) İcra Hukukunda Temel Haklar ve İlkeler, Adalet, Ankara.
Paslı, Ali (2019) Ticari İşletme ve Ticaret Şirketleri Bakımından Zorunlu Arabuluculuğun Değerlendirilmesi: Türk Ticaret Kanunu 5/A Maddesinin Yorumlanması (Ed. Süral- Efeçınar, Ceyda/Yardım, M. Ertan), Seçkin, Ankara.
Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Sungurtekin-Özkan, Meral/Özekes, Muhammet (2021) İcra ve İflas Hukuku Ders Kitabı, 8. Baskı, On İki Levha, İstanbul.
Rüzgaresen, Cumhur (2013) Medeni Muhakeme Hukukunda Usul Ekonomisi İlkesi, Yetkin, Ankara.
Saraç, Şükrü (2019) İnşaat Sektöründeki Uyuşmazlıkların Arabuluculuk Yöntemiyle Çözümlenmesi, İnşaat Sanayii Dergisi s.e.t.15.1.2022.
Tanrıver, Süha (2022) Hukuk Uyuşmazlıkları Bağlamında Arabuluculuk, 2. Bası, Yetkin, Ankara.
Tanrıver, Süha (2021) Medeni Usul Hukuku, C. 2, Yetkin, Ankara. Tanrıver, Süha (2020) “Dava Şartı Arabuluculuk Üzerine Bazı Düşünceler”, TBB Dergisi, s.e.t.12.1.2022.
Tanrıver, Süha (2007) Medeni Usul Hukukunda Derdestlik İtirazı, 2. Bası, Adalet, Ankara.
Yardım, M. Ertan (2019) “Ticari Uyuşmazlıklarda Zorunlu Arabuluculuğa Başvuru, Ticari Uyuşmazlıklarda Zorunlu Arabuluculuk”, (Ed. Süral- Efeçınar, Ceyda/Yardım, M. Ertan), Seçkin, Ankara.
Yıldırım, M. Kamil/Deren-Yıldırım, Nevhis (2009) İcra ve İflas Hukuku, Beta, İstanbul.
Yılmaz, Abdülhamit (2018) “Bölge Adliye Mahkemesi Kararları Işığında Ticari Davalarda Zorunlu Arabuluculuk ve Tüketici Kredisi Sözleşmeleri”, s.e.t 12.01.2022.
Yılmaz, Ejder (2016) İcra ve İflas Kanunu Şerhi, Yetkin, Ankara.
Yılmaz, Ejder (2009) “İtirazın İptali Davasının Hukuki Niteliği”, Prof. Dr. Saim Üstündağ Armağanı, Adalet, Ankara.