Osmanlı Kuruluş Dönemi'nde Gayri-Müslimler ile ilişkiler

Gayrimüslim tebaanın Osmanlı güdümüne sığınmasını sadece Osmanlı Beyleri’nin  sergilemiş olduğu hoşgörü, adalet ve eşitlik anlayışı ile sınırlandırmak doğru değildir. Bilindiği gibi Bizans İmparatorluğu’nun takip etmiş olduğu  idari, mali ve dini siyaset gayrimüslim halk arasındaki hoşnutsuzluğun temel kaynağını teşkil etmiştir. Bizans’a tabi olan tebaa, artık kendilerini koruyup savunmayan, sadece ağır vergi ile mükelleflendiren bir İmparatorluğa tabi olmaktansa, hafif vergi dahilinde mal ve can güvenliğini sağlayan Osmanlı idaresine girmeyi tercih ediyorlardı. Bu çalışmanın konusu, iki kısım şeklinde ele alınmaktadır. İlk kısım Kuruluş Osmanlı Döneminde gayrimüslimler ile siyasi ilişkilerdir. Bu kısımda Osman Gazi ve Orhan Gazi’nin 1334 yılına kadar Bizans İmparatorluğu ile olan siyasi ilişkilerine yer verilecektir. Bir diğer kısımda ise, Osman ve Orhan gazilerin gayrimüslim tebaa ile olan ilişkileri ele alınacaktır. 

RELATİONS WİTH NON-MUSLİMS İN THE OTTOMAN ESTABLİSHMENT PERIOD

Abstract İt is not right to limit the refuge of non-Muslim subjects to the Ottoman rule only by the understanding of tolerance, justice, and equality that the Ottoman Beys exhibited. As it is known, administrative, financial and religious politics, which the Byzantine Empire followed, constituted the main source of dissatisfaction among the people. The Byzantine subjects preferred not to enter the Ottoman administration, which provided goods and life security within a slight tax, subject to an empire that protected and defended themselves but only with a heavy tax. The topic of this work is discussed in two parts. The first part ise political relations with non-Muslims during the establishment period of the Ottoman Empire. In this section, the political relations of Osman Gazi and Orhan Gazi with the Byzantine Empire until 1334 will be given. In the other part, the relation of Osman and Orhan Gazis  with non-Muslim subjects will be discussed.

___

  • Bibliyografya
  • Anonim, Osmanlı Kroniği (1299-1512), haz. Necdet Öztürk, İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, 2000
  • Âşıkpaşazâde, Osmanoğulları’nın Tarihi, haz. Kemal Yavuz-M. A. Yekta Saraç, İstanbul: K Kitaplığı, 2003
  • Enverî, Düsturnâme-i Enverî, neşr. Mükrimin Halil Bey, İstanbul: Evkaf Matbaası, 1929
  • Ebû Abdullah Muhammed İbn Battûtâ Tancî, İbn Battûtâ Seyahatnâmesi, C.I, çev. A. Sait Aykut, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2000
  • Mehmed Neşrî, Kitâb-ı Cihan-Nümâ (Neşrî Tarihi), C.I, yay. Faik Reşit Unat-Mehmed A. Köymen, Ankara: Türk Tarih Kurumu,1995
  • Emecen, Feridun M., İlk Osmanlılar ve Batı Anadolu Dünyası, İstanbul, Timaş yayınları,2012
  • Eryılmaz, Bilal, Osmanlı Devletinde Gayrimüslim Tebaanın Yönetimi, İstanbul, Risale Basımevi, 1996
  • Hammer, Büyük Osmanlı Tarihi, yay. Mümin Çevik, C.I, İstanbul, Milliyet, 2010
  • İnalcık, Halil, Kuruluş Dönemi Osmanlı Sultanları (1302-1481), İstanbul, İsam Yayınları, 2010
  • …………………, Devlet-i Aliyye (Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar Klasik Dönem: (1302-1606) Siyasal Kurumsal Ve Ekonomik Gelişim ), I, İstanbul, Türk İş Bankası Kültür Yayınları, 2009
  • …………………, Fatih Devri Üzerinde Tetkikler ve Vesikalar, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1954
  • …………………., “Orhan” , DİA, c.33, 2007
  • …………………., “Osman I” , DİA, c.33, 2007
  • …………………., Osmanlılar Fütühat İmparatorluk Avrupa ile İlişkiler, İstanbul, Timaş Yayınları, 2010
  • Karasu, Cezmi-Tuğçe M. Sakarya-Oktay Berber, Osman Gazi İlkler ve Karacahisar, Ankara, Kültür Yayınları, 2010
  • Kazıcı, Ziya, “Osmanlılar’da Hoşgörü”, Türkler Ansiklopedisi ,c.10, ed. Celal Güzel-Kemal Çiçek-Salim Koca, Ankara, Yeni Türkiye Yayınları, 2002
  • Köprülü, M.Fuad, Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi,1991
  • Nicol, Donald M., Bizans’ın Son Yüzyılları (1261-1453), çev. Bilge Umar, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2003
  • Ortaylı, İlber, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Millet Sistemi” , Türkler Ansiklopedisi ,c.10, ed. Celal Güzel-Kemal Çiçek-Salim Koca, Ankara, Yeni Türkiye Yayınları, 2002
  • Pachymeres, Georges, Bizanslı Gözüyle Türkler, çev. İlcan Birler Barlas, İstanbul, İlgi Kültür Sanat Yayıncılık, 2009
  • Panaıte ,Vıorel, “İslamî Gelenek ve Osmanlı Milletler Hukuku”, Türkler Ansiklopedisi ,c.10, ed. Celal Güzel-Kemal Çiçek-Salim Koca, Ankara, Yeni Türkiye Yayınları, 2002
  • Şahin, Haşim, “Yahşi Fakih”, DİA, c.43, 2013
  • Turğut, Vedat, “Karası Beyliği”, Anadolu Beylikleri El Kitabı, Ed. Haşim Şahin, Ankara, Grafiker Yayınları, 2016
  • Uzunçarşılı, İ. Hakkı, Büyük Osmanlı Tarihi, C.I, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2003