Velittin KALINKARA, Gülay GÜNAY, Ayfer AYDINER BOYLU, Hande ŞAHİN, Fatma ARPACI, Faruk AY, Gülüşan ÖZGÜN BAŞIBÜYÜK, İşıl KALAYCI, Cengiz KILIÇ, Meryem SALMAN, Taner ARTAN

7029

FARKLI ALANLARDA ÖĞRENİM GÖREN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN YAŞLI AYRIMCILIĞINA YÖNELİK TUTUMLARININ BELİRLENMESİ

Giriş: Kronolojik yaş toplumsal yaşam içinde önemli bir statü belirleyicisidir. Ancak hızlı gelişmelerin paralelinde ileri yaşlarda olan birey sayısının toplum içinde giderek artış göstermesi ve yaşam tarzlarının da değişime uğraması aile ve toplum içerisinde yaşlıların farklı sorunlarla yüzleşmesine neden olmaktadır. Bu çerçevede kronolojik yaşa bakış açısı değişerek toplumdaki diğer yaş grupları arasında yaşlı ayrımcılığı şeklinde ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle bu çalışmada Türkiye’nin farklı illerinde üniversite öğrenimi gören bireylerin yaşlılara ve yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Amaç: Farklı alanlarda öğrenim gören üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarını araştırmak ve diğer değişkenlerle ilişkisini belirlemek amaçlanmıştır. Yöntem: Bu çalışma,  tanımlayıcı, kesitsel bir çalışmadır. Örneklem Ankara, Antalya, Denizli, Erzurum, Isparta, İstanbul, Karabük, Kırıkkale, Siirt ve Sivas’ta farklı alanlarda öğrenim gören 1320 üniversite öğrencisini kapsamaktadır. İstatistiksel analizlerde parametrik olmayan ve parametrik olan testler kullanılmıştır. Bulgular: Farklı üniversitelerde öğrenimleri devam eden ve araştırmaya gönüllü olarak katılan öğrencilerin %18.6’sı yaşlılarla “aynı mahallede” %17.7’si “aynı yerleşim yerinde/kentte” yaşadıklarını ifade etmişlerdir. Yaşlı bireylerle aynı evde yaşadıklarını belirten öğrencilerin (n=209, % 15.8) %58.9’u anneanne veya babaanne ile birlikte yaşamaktadır. Öğrencilerin %47.5’i yaşlı bireyle olan ilişkilerinin “iyi”, %46.5’i ise “çok iyi” olduğunu ifade etmiştir. Ailedeki yaşlılarla “haftada bir veya 15 günde bir” görüştüklerini belirten öğrencilerin oranı ilk sırada yer almaktadır (%31.2). Öğrenciler arasında yaşlıların kendi evlerinde yaşamaları gerektiğini düşünenler (%58.9) ile yaşlıların bakıma ihtiyaç duyması halinde “çocuklarının evinde bakılması” gerektiğini düşünenler (%57.3) ilk sırada yer almaktadır. Yaşlı Ayrımcılığı Tutum ölçeğinin “yaşlıların yaşamını sınırlandırma”, “yaşlılara yönelik olumlu ayrımcılık”, “yaşlılara yönelik olumsuz ayrımcılık” alt boyutları ve ölçeğin geneli ile bağımsız değişkenler (eğitim alanı grubu, cinsiyet, halen yaşanılan yer, eğitim alanının yaşlılıkla ilgili olma durumu, kendilerini nitelendirme şekilleri ve yaşlı bireyle olan ilişkiler) arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar elde edilmiştir (p<0.05). Sonuç: Üniversite öğrenimleri devam eden öğrencilerin yaşlılara yönelik ayrımcılık tutumları yaşam tarzları, yaşadıkları toplumun normları ve yaşlılarla olan ilişkilerinden etkilenmektedir. 
Anahtar Kelimeler:

yaşlı, yaşlı ayrımcılığı, tutum, üniversite öğrencileri

Determination of attitudes for older adult discrimination of university students in different areas

Introduction: Chronological age is an important status determinant in social life. However, in parallel with the rapid developments, the increasing number of individuals in the elderly and their changing lifestyles cause the elderly to face different problems in the family and society. In this context, the chronological age perspective changes and emerges as elderly discrimination among other age groups in the society. Therefore Turkey to elderly individuals who work in this university education in different provinces and is aimed to examine their attitudes to ageism. Objective: The aim of this study was to investigate the attitudes of university students studying in different fields towards older adult discrimination and to determine their relationship with other variables. Method: This is a descriptive, cross-sectional study. The sample included 1320 university students from different fields in Ankara, Antalya, Denizli, Erzurum, Isparta, Istanbul, Karabuk, Kırıkkale, Siirt and Sivas. The nonparametric and parametric tests were used in statistical analysis. Results: 18.6% of the students attending to the research and continuing their studies at different universities stated that they lived in the same neighborhood with the elderly and 17.7% in the same neighborhood. Students living in the same house (n=209, 15.8%) 58.9% of the grandmother or grandmother is living with. While 47.5% of the students stated that their relations with the elderly person were “good” and 46.5% were “very good”. The ratio of the students who stated that they talked to the elderly in the family once a week or every 15 days 15 was the first one (31.2%). Among the students, those who think that the elderly should live in their own homes (58.9%) and those who think that “their children should be looked at in the home in should take the first place in case the elderly people need care (57.3%). Aged Discrimination Attitude Scale ın limiting the life of the elderly, positive discrimination towards the elderly, negative discrimination against the elderly “sub-dimensions and the general scale and the independent variables (education area group, gender, place of living, the status of education area related to old age, themselves There were statistically significant differences between qualitative forms and relationships with elderly individuals (p<0.05). Conclusion: Discrimination attitudes of the students who are studying at university are affected by their lifestyle, norms of the society they live in and their relations with the elderly.
Keywords:

Older adult, older adult discrimination, attitude, university students,

PDF

___

  • Aiken, L. R. (1995). Aging: An Introduction to Gerontology. California: Sage Publications, Inc.
  • Akçay, C. R. (2011). Yaşlılık Kavramlar, Kuramlar ve Yaşlılığa Hazırlık, İstanbul: Kriter Yayınları.
  • Akdemir, N., Çınar, F.İ., & Görgülü, Ü. (2007). Yaşlıların algılanması ve yaşlı ayrımcılığı. Turkish Journal of Geriatrics, 10(4), 215-222.
  • Altay, B., & Aydın, T. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 12(1), 11-18.
  • Aşiret, G. D., Kaymaz, T. T., Öztürk Çopur, E., & Akyar, İ. (2017). Ageism attitude towards elderly: Young perspective. International Journal of Caring Sciences, 10(2), 819-827.
  • Boz, H., Gökçe, N, Özüstün Kıral, A., Mutlu, E., Selvi, N., Ünlü, D., & Yılmaz, G. (2017). Sağlık Bilimleri Fakültesi ve İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Kastamonu Sağlık Akademisi Dergisi, 2(1), 32-54.
  • Bulut, E., & Çilingir, D. (2016). Yaşlı ayrımcılığı ve hemşirelik bakımına yansımaları. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15(5), 446-449.
  • Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (7.Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Ceylan, H., & Öksüz, M. (2015). Sosyal Hizmet lisans öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(39), 459-466.
  • Çilingir, D., Bulut, E., & Hindistan, S. (2017). Hemşirelik bölümü öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 10(3), 137-143.
  • Çilingiroğlu, N., & Demirel, S. (2004). Yaşlılık ve yaşlı ayrımcılığı. Turkish Journal of Geriatric, 7(4), 225-230.
  • Çınar, D., Karadakovan, A., & Sivrikaya Karaca, S. (2018). Investigation of the attitudes of university students to discrimination of the elderly. Northern Clinics of İstanbul, 5(1), 25-30.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Dinçer, Y.U., Usta, E., & Bulduk, S. (2016). Üniversite öğrencileri gözüyle yaşlılık nasıl algılanıyor? Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 9(1), 26-38.
  • Gerbing, D.W., & Anderson, J.C. (1992). Monte Carlo evaluations of goodness of fit indices for structural equation models. Sociological Methods and Research, 21(2), 132-160.Güven, Ş.D., Muz, G.U., & Ertürk N.E. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı değişkenlerle ilişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(2), 99-103.
  • Kalınkara, V. (2011). Temel Gerontoloji Yaşlılık Bilimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Kaya Tekin, N., & Örsal, Ö. (2018). Sosyal bir sorun: Yaşlı ayrımcılığı. Social Sciences Studies Journal, 4(16), 1350-1355.
  • Kite, M. E., & Wagner, L. S. (2002). Attitudes toward older adults. In T. D. Nelson (Ed.), Ageism: Stereotyping and Prejudice Against Older Persons (pp. 129-161). Cambridge MA: MIT Press.
  • Kline, R. B. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modelling (2nd Edition). New York: The Guilford Press.
  • Laditka, S. B., Fischer, M., Laditka, J. N., & Segal, D. R. (2004). Attitudes about aging and gender among aging and gender among young, middle age and older college-based students. Educational Gerontology, 30, 403-421.
  • Kite, M. E., & Wagner, L. S. (2002). Attitudes toward older adults. In T. D. Nelson (Ed.), Ageism: Stereotyping and Prejudice Against Older Persons (pp.129-161). Cambridge MA: MIT Press.
  • McConatha, J. T., Hayta, V., Rieser-Danner, L., McConatha, D., & Polat, T. (2004). Turkish and U.S. attitudes toward aging. Educational Gerontology, 30(3), 169-183.
  • Mosher Asley, P. M., & Ball, P. (1999). Attitudes of college students toward elderly persons and their perceptions of themselves at age 75. Educational Gerontology, 25, 89-102.
  • Moyle, W. (2003). Nursing students perceptions of older people continuing society’s myths. Australian Journal of Advanced Nursing, 20(4), 15-21.
  • Özdemir, Ö. (2009). Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Programı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
  • Palmore, E. B. (2004). Researchnote: Ageism in Canada and the United States. Journal of Cross Cultural Gerontology, 19(1), 41-46.
  • Power, B. (1993). Attitudes of young people to ageing and the elderly. National Council for The Elderly Report No. 16. http://www.ncaop.ie/publications/research/reports/16_Attitudes_Young_ Ageing.pdf
  • Reuben, D. B., Fullerton, J. T., & Tschann, J. M. (1995). Attitudes of beginning medical students toward older persons: A five campus study. The University of California Academic Geriatrics Society, 43(2), 1430-1436.
  • Ryan, A., Melby, V., & Mitchell, L. (2007). An evaluation of the effectiveness of an educational and experiential intervention on nursing students’ attitudes towards older people. International Journal of Older People Nursing, 2(2), 93-101.
  • Şahin, H. (2015). Research on university students’ attitudes about elders and elder discrimination. Turkish Journal of Geriatrics, 18(1), 47-53.
  • Schigelone, A.S., & Ingersoll-Dayton, B. (2004). Some of my best friends are old: A qualitative exploration of medical students’ interest in geriatrics. Educational Gerontology, 30, 643-661.
  • Shannon, J., Voogt, B. A., Mickus, M., Santiago, O., & Herman, S. E. (2008). Attitudes, experiences, and interest in geriatrics of first-year allopathic and osteopathic medical students. Journal of the American Geriatrics Society, 56(2), 339-344.
  • Soyuer, F., Ünalan, D., Güleser, N., & Elmalı, F. (2010). Sağlık Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı demografik değişkenlerle ilişkisi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2), 20-25.
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. (Sixth edition). United States: Pearson Education.
  • Tufan, İ. (2003). Modernleşen Türkiye’de Yaşlılık ve Yaşlanmak: Yaşlanmanın Sosyolojisi. İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi.
  • TUİK (2019). İstatistiklerle yaşlılar, www.tuik.gov.tr/PdfGetir.do?id=27595 (Erişim: 05.02.2019).
  • Ucun, Y., Mersin, S., & Öksüz, E. (2015). Gençlerin yaşlı bireylere karşı tutumu. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(37), 1143-1148.
  • UN (2017). World Population Ageing 2017. Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2017). Highlights (ST/ESA/SER.A/397). https://www.un.org/en/development /desa/population/publications/pdf/ageing/WPA2017_Highlights.pdf (24.04.2019)
  • Ünalan, D., Soyuer, F., & Elmalı, F. (2012). Geriatri merkezi çalışanlarında yaşlı tutumunun değerlendirilmesi. Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi, 2(3), 115-119.
  • Ünsar, S.E., Erol, Ö., Kurt, S., Türüng, F., Dinlegör Sekmen, I., Sak, C., & Türksen, S. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının incelenmesi. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 4(2), 61-67.
  • Vefikuluçay Yılmaz, D., & Terzioğlu, F. (2011). Development and psychometric evaluation of ageism attitude scale among the university students. Türk Geriatri Dergisi, 14(3), 259-268.
  • Velikuluçay, D. (2008). Üniversitede Öğrenim Gören Öğrencilerin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Programı Doktora Tezi. Ankara
  • Voogt, B. A., Mickus, M., Santiago, O., & Herman, S. E. (2008). Attitudes, experiences, and interest in geriatrics of first-year allopathic and osteopathic medical students. Journal of the American Geriatrics Society, 56(2), 339-344.
  • Wiles, J. L. Leibing, A., Guberman, N., Reeve, J., & Allen, R. E. S. (2012). The meaning of “aging in place” to older people. The Gerontologist, 52(3), 357-366.
  • Wilkinson, T. J., Gower, S., & Sainsbury R. (2004). The earlier, the better: The effect of early community contact on the attitudes of medical students to older people. Medical Education, 36, 540-542.
  • Yıldız, D., & Uzunsakal, E. (2018). Alan araştırmalarında güvenilirlik testlerinin karşılaştırılması ve tarımsal veriler üzerine bir uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 14-28.
  • Yılmaz, E., & Özkan, S. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanat Dergisi, 3(2), 35-53.
Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi-Cover
  • Başlangıç: 2015
  • Yayıncı: Yaşlı Sorunları Araştırma Derneği
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

ALZHEIMER HASTALIĞINA YÖNELİK SOSYAL HİZMET MÜDAHALELERİ

Ecem Naz NAZLIER KESER

YAŞLI BİREYLERDE İNTERNET KULLANIMI İLE YAŞAM DOYUMU, ALGILANAN SOSYAL DESTEK VE UMUTSUZLUK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Burak ŞAHİN, Asiye YILDIRIM

YAŞLI SOSYAL REFAHININ KÜRESEL YAŞLANMA İZLEM ENDEKSİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESI VE TÜRKİYE YAŞLI SOSYAL REFAHININ GÖRÜNÜMÜ

Sema OĞLAK

AKTİF YAŞ ALMA: MÜZİK ETKİNLİKLERİNE KATILAN VE KATILMAYAN BİREYLERİN SOSYAL DESTEK, YALNIZLIK VE YAŞAM DOYUMU

Ufuk YAĞCI, Şahin KAPIKIRAN

FARKLI ALANLARDA ÖĞRENİM GÖREN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN YAŞLI AYRIMCILIĞINA YÖNELİK TUTUMLARININ BELİRLENMESİ

Velittin KALINKARA, Gülay GÜNAY, Ayfer AYDINER BOYLU, Hande ŞAHİN, Fatma ARPACI, Faruk AY, Gülüşan ÖZGÜN BAŞIBÜYÜK, İşıl KALAYCI, Cengiz KILIÇ, Meryem SALMAN, Taner ARTAN

ERZİNCAN BİNALİ YILDIRIM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL HİZMET BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN YAŞLILIĞA BAKIŞI

Sevda ÖZÜTÜRKER