Türkiye’de Tüketici Fiyatları ile Hedonik Konut Fiyatları Arasındaki İlişki: Panel Veri Analizi

Konut piyasasında fiyatlarda meydana gelen dalgalanmalar ekonomik dinamikleri önemli ölçüde etkilemektedir. Bu bağlamda, konut fiyatlarını etkileyen mikro ve makro düzeyde değişkenlerin tespit edilmesi oldukça önemli bir konu haline gelmiştir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de 26 bölge bazında 2010:01–2018:02 dönemi itibariyle hedonik konut fiyatları ile tüketici fiyatları arasındaki kısa ve uzun dönemli dinamik ilişkileri test etmektir. Çalışmadan edinilen ampirik bulgulara göre, hedonik konut fiyat endeksi ile tüketici fiyat endeksi arasında eşbütünleşme ilişkisi söz konusudur. Ayrıca, tüketici fiyatlarının hem kısa hem de uzun dönemde hedonik konut fiyatlarını etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. Bu doğrultuda, tüketici fiyat endeksinde meydana gelecek %10’luk bir artış, uzun dönemde hedonik konut fiyat endeksini yaklaşık olarak %8.5 arttıracaktır. Hata düzeltme terimi değişkenler arasındaki uzun dönem denge ilişkisini doğrulamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Türkiye Ekonomisi, Hedonik Konut Fiyat Endeksi, Tüketici Fiyat Endeksi, Panel Veri Analizi

The Relationship between Hedonic House Prices and Consumer Prices in Turkey: Panel Data Analysis

PDF

___

Afşar, A., Yılmazel, Ö. ve Yılmazel, S. 2017. “Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Model İle Belirlenmesi: Eskişehir Örneği.” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 37, 195-205.
Akkaya, M. 2018. “Hedonik Konut Fiyat Endeksini Etkileyen Faktörlerin Analizi.” Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(2), 435-454.
Anari, A. ve Kolari, J. 2002. “House Prices and Inflation.” Real Estate Economics, 30(1), 67-84.
Arnold, S. ve Auer, B. R. 2015. “What Do Scientists Know About Inflation Hedging?.” North American Journal of Economics and Finance, 34, 187-214.
Badurlar, İ. O. 2008. “Türkiye’de Konut Fiyatları ile Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin Araştırılması.” Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 223-238.
Baldemir, E., Kesbiç, C. Y. ve İnci, M. 2008. “Estimating Hedonic Demand Parameters in Real Estate Market: The Case of Mugla.” Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20.
Baltagi, B., Feng, Q. ve Kao, C. 2012. “A Lagrange Multipier Test for Cross-Sectional Dependence in a Fixed Effects Panel Data Model.” Journal of Econometrics, 170(1), 164-177.
Bond, M. ve Seiler, M. 1998. “Real Estate Returns and Inflation: An Added Variable Approach.” Journal of Real Estate Research, 15(3), 327-338.
Breusch, T. S. ve Pagan, A. R. 1980. “The Lagrange Multiplier Test and its Applications to Model Specification in Econometrics.” Review of Economic Studies, 47(1), 239-253.
Bulut, H., Yüksel, Ö. ve İslamoğlu, E. 2015. “Samsun İli Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Fiyat Modeli İle İncelenmesi.” Alphanumeric Journal, 3(2), 121-130.
Chang, Y. 2004. “Bootstrap Unit Root Tests in Panels with Cross-Sectional Dependency.” Journal of Econometrics, 120(2), 263-293.
Chaudhry, M. K., Myer, F. C. N. ve Webb, J. R. “Stationarity and Cointegration in Systems with Real Estate and Financial Assets.” The Journal of Real Estate Finance and Economics, 18(3), 339-349.
Chu, Y. Q. ve Sing, T. F. 2004. “Inflation Hedging Characteristics of the Chinese Real Estate Market.” Journal of Real Estate Portfolio Management, 10(2), 145-154.
Cingöz, A. R. A. A. 2010. “İstanbul’da Kapalı Site Konut Fiyatlarının Analizi.” Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 129-139.
Colwell, P. F. ve Dilmore, G. 1999. “Who Was First? An Examination of an Early Hedonic Study.” Land Economics, 75(4), 620-626.
Court, A. T. 1939. “Hedonic Price Indexes with Automotive Examples.” The Dynamics of Automobile Demand, 99-117.
Çiçek, U. ve Hatırlı, S. A. 2015. “Isparta İlinde Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Fiyat Modeli İle Analizi.” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi SBE Dergisi, 7(13), 98-114.
Erdem, H. F. ve Yamak, N. 2018. “The Long-Run Relationship between Hedonic House Prices and Consumer Prices: ARDL Bounds Testing Approach.” (M. Kenan Terzioğlu Ed.), Econometrics: Methods & Applications, içinde (19-30), Ankara: Gazi Kitabevi.
Fama, E. F. ve Schwert, G. W. 1977. “Asset Returns and Inflation.” Journal of Financial Economics, 5(2), 115-146.
Feldstein, M. S. 1992. “Comment on James M. Poterba’s Paper, Tax Reform and The Housing Market in the Late 1980s: Who Knew What, and When Did They Know It.” Real Estate and Credit Crunch, Federal Reserve Bank of Boston Conference Series No: 36, 252-257.
Goetzmann, W. N. ve Volaitis, E. 2006. “Simulating Real Estate in the Investment Portfolio: Model Uncertainity and Inflation Hedging.” Yale International Centre for Finance Working Paper, No:06-04, 1-39.
Griliches, Z. 1961. “Hedonic Price Indexes for Automobiles: An Econometric Analysis of Quality Change.” National Bureau of Economic Research and Univesity of Chicago, 0-87014-072-8, 173-196.
Griliches, Z. 1971. “Introduction: Hedonic Price Indexes Revisited.” Zvi Griliches (Ed.), Price Indexes and Quality Change, içinde (3-15), Cambridge MA: Harvard University Press.
Haas, G. C. 1922. “A Statistical Analysis of Farm Sales in Blue Earth County, Minesota, As a Basis for Farm Land Apprasial.” Master Thesis, Univercity of Minesota.Hausman, J. A. 1978. “Specification Test in Econometrics.” Econometrica, 46(6), 1251-1271.
Hülagü, T., Kızılkaya, E., Özbekler, A. G. ve Tunar, P. 2016. “Türkiye Konut Fiyat Endeksi’nin Kalite Değişimi Etkisinden Arındırılması: Hedonik Konut Fiyat Endeksi.” Ekonomi Notları, TCMB, 2016-2, 1-15.
Inglesi–Lotz, R. ve Gupta R. 2013. “The Long-Run Relationship between House Prices and Inflation in South Africa: An ARDL Approach.” International Journal of Strategic Property Management, 17, 188-198.
İslamoğlu, B. ve Nazlıoğlu, Ş. 2019. “Enflasyon ve Konut Fiyatları: İstanbul, Ankara ve İzmir İçin Panel Veri Analizi.” Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 93-99.
Kangalli Uyar, S. G. ve Yayla, N. 2016. “Konut Fiyatlarinin Hedonik Fiyatlama Yaklaşimina Göre Mekânsal Ekonometrik Modeller İle Tahmini: İstanbul Konut Piyasasi Örneği.” Social Sciences (Nwsasos), 3c0153, 11(4), 326-342.
Kao, C. 1999. “Spurious Regression and Residual-Based Tests for Cointegration in Panel Data.” Journal of Econometrics, 90, 1-44.
Kao, C. ve Chiang, M. 2001. “On The Estimation and Inference of A Cointegrated Regression in Panel Data.” Advances in Econometrics, 179-222.
Karaağaç, G. A. ve Altınırmak, S. 2018. “Türkiye Konut Fiyat Endeksi ve Düzey Bazlı Konut Fiyat Endeksleri İle Seçili Değişkenler Arasındaki Nedensellik İlişkisi.” Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 39, 222-240.
Kargı, B. 2013. “Konut Piyasasi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Üzerine Zaman Serileri Analizi (2000-2012).” International Journal of Human Sciences, 10(1), 897-924.
Kaya, A. 2012. “Türkiye'de Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Fiyat Modeli ile Belirlenmesi.” TCMB Uzmanlık Tezi, Ankara.
Kayral, İ. E. 2017. “İstanbul, Ankara ve İzmir Konut Fiyat Değişimlerini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması.” Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(1), 65-84.
Kearl, J. H. 1979. “Inflation, Mortgages, and Housing.” Journal of Political Economy, 87, 1-29.
Kolcu, F. ve Yamak, N. 2018. “Gelir ve Faiz Oranlarının Konut Fiyatları Üzerindeki Kısa ve Uzun Dönem Etkileri.” Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 141-152.
Kördiş, G., Işık, S. ve Mert, M. 2014. “Antalya’da Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Fiyat Modeli İle Tahmin Edilmesi.” Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28, 103-132.
Lancaster, K. J. 1966. “A New Approach to Consumer Theory.” Journal of Political Economy, 74(2), 132-156.
Lee, H. K. N. 2013. “A Cointegration Analysis of Inflation and Real Estate Returns.” Journal of Real Estate Portfolio Management, 19(3), 207-223.
Ma, L. ve Liu, C. 2008. “Estimating Impact of Consumer Prices on House Prices.” In Proceeding of the 37th Australian Conference of Economists, The Economic Society of Australia: Queensland, Avusturalya.
Mutluer, D. 2008. “Gayrimenkul Fiyatlarının Derlenmesi Ülke Örnekleri ve Türkiye İçin Bir Uygulama.” TISK Akademi, 2008/11, 240-278.
Paksoy, S., Yöntem, T. ve Büyükçelebi, B. 2014. “Konut Fiyat Endeksi ve Enflasyon Arasındaki İlişki (TRC1, TRC2 ve TRC3 Düzey Bölgeleri Üzerine Ampirik Bir Çalışma).” ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 2, 54-69.
Pedroni, P. 1996. “Fully Modified OLS for Heterogeneous Cointegrated Panel and The Case of Purchasing Power Parity.” Indiana University WP.
Pedroni, P. 1999. “Critical Values for Cointegration Tests in Heterogeneous Panels with Multiple Regressors.” Oxford Bulletion of Economics and Statistics, 61, 653-670.
Pedroni, P. 2000. “Fully Modified OLS for Heterogeneous Cointegrated Panels.” (B. H. Baltagi ve Kao C. D. Eds.), Advances in Econometrics, Volume 15: Nonstationary Panels, Panel Cointegration and Dynamic Panels, içinde (93-130), New York: Elsevier Science.
Pedroni, P. 2004. “Panel Cointegration: Asymptotic and Finite Sample Properties of Pooled Time Series Tests with Application to The PPP Hypothesis.” Econometric Theory, 20(3), 597-625.
Persyn, D. ve Westerlund, J. 2008. “Error-Correction-Based Cointegration Tests for Panel Data.” The Stata Journal, 8(2), 232-241.
Pesaran, M. H. ve Smith, R. P. 1995. “Estimating Long-Run Relationship from Dynamic Heterogeneous Panels.” Journal of Econometrics, 68, 79-113.
Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. P. 1999. “Pooled Mean Group Estimation of Dynamic Heterogeneous Panels.” Journal of the American Statistical Association, 94(446), 621-634.
Pesaran, M. H. 2004. “General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels”, University of Cambridge, Faculty of Economics, Cambridge WP 0435 in Economics.
Pesaran, M. H. 2007. “A Simple Panel Unit Root Test in the Presence of Cross Section Dependence.” Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
Reilly, F. K., Marquardt, R. ve Price, D. vd. 1977. “Real Estate as an Inflation Hedge.” Review of Business and Economic Research, 12(3), 1-19.
Rosen, S. 1974. “Hedonic Prices and Implicit Markets: Product Differentiation in Pure Competition.” Journal of Political Economy, 82(1), 34-55.
Rubens, J., Bond, M. ve Webb, J. 1989. “The Inflation-Hedging Effectiveness of Real Estate.” Journal of Real Estate Research, 4(2), 45-55.
Savuran, O. İ. 2008. Gayrimenkul Fiyat Endeksleri ve İstanbul Etiler Bölgesinde Konutlar İçin Hedonik Fiyat Endeksi Uygulaması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi – Fen Bilimleri Enstitüsü.
Selim, S. (2008), “Determinants of House Prices in Turkey: A Hedonic Regression Model.” Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1), 65-76.
Selim, S. ve Demirbilek, A. 2009. “Türkiye’deki Konutların Kira Değerinin Analizi: Hedonik Model ve Yapay Sinir Ağları Yaklaşımı.” Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 73-90.
Sing, T. F. ve Low, S. H. 2000. “The Inflation-Hedging Characteristics of Real Estate and Financial Assets in Singapore.” Journal of Real Estate Portfolio Management, 6(4), 373-385.
Spellman, L. J. 1981. “Inflation and Housing Prices.” Real Estate Economics, 9(3), 205-222.
Üçdoğruk, Ş. 2001. “İzmir İlinde Emlak Fiyatlarına Etki Eden Faktörler-Hedonik Yaklaşım.” Dokuz Eylül İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 149-162.
Waugh, V. F. 1928. “Quality Factors Influencing Vegetable Prices.” Journal of Farm Economics, 10(2), 185-196.
Westerlund, J. 2007. “Testing for Error Correction in Panel Data.” Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 69, 709-748.
Yankaya, U. ve Çelik, H. M. 2005. “İzmir Metrosunun Konut Fiyatları Üzerindeki Etkilerinin Hedonik Fiyat Yöntemi İle Modellenmesi.” Dokuz Eylül İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 61-79.
Yayar, R. ve Gül, D. 2014. “Mersin Kent Merkezinde Konut Fiyatları Piyasa Fiyatlarının Hedonik Tahmini.” Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(3), 87-99.
Yayar, R. ve Karaca, S. S. 2014. “Konut Fiyatlarına Etki Eden Faktörlerin Hedonik Modelle Belirlenmesi: TR83 Bölgesi Örneği.” Ege Akademik Bakış, 14(4), 509-518.
Zhou, X. ve Clements, S. 2010. “The Inflation Hedging Ability of Real Estate in China.” Journal of Real Estate Portfolio Management, 16(3), 267-277.