Engelli Turizminde Turist Rehberliği Uygulamaları Üzerine Niteliksel Bir Araştırma

Dünya üzerinde tüm insanların turizme katılma hakları vardır ve tatile çıkmak engelli ya da engelsiz tüm bireyler için ortak bir gereksinimdir. Engelli bireylerin de engelsiz bireyler kadar özgürce ve sorunsuz biçimde tatil yapabilmeleri için ise turizm sektöründe faaliyet gösteren tüm işletmelere ve işletme çalışanlarına önemli görevler düşmektedir (Ayyıldız, Atay ve Yazıcı, 2014:84). Bu önemli görevlerden biri de seyahatleri süresince engelli bireylere eşlik eden rehberlere düşmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı rehberlerin bu pazara hizmet verebilme konusundaki mevcut düzeylerinin ve pazara yönelik bakış açılarının belirlenmesidir. Bu amaçtan hareketle araştırmada nitel bir araştırma yöntemi olan yarı yapılandırılmış görüşme tekniği benimsenmiş ve 21 rehberi ile yüz yüze mülakat gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda turizm sektöründe yer alan tüm işletmelerin engellilerin hareketliliklerini destekleyici bir takım tedbirleri almaları ve onların turizm faaliyetlerinde bulunmalarını kolaylaştırıcı bir etki yaratmaları beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Engelli Bireyler, Engelli Turizmi, Turist Rehberliği

PDF

___

Akıncı, Z. ve Sönmez, N. 2015. Engelli Bireylerin Erişilebilir Turizm Beklentilerinin Değerlendirilmesine Yönelik Nitel Bir Araştırma, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 26(1): 97-113. Arıcı, S. 2010. Bedensel Engellilerin Turizm Sektöründen Beklentilerinin Tespitine Yönelik Bir Araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Akdu, U. ve Akdu, S. 2018. Engelli Turizmi: Yasal Düzenlemeler ve Uygulamalar. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt 9 (23): 99-123. Ayyıldız, T., Atay, H. ve Yazıcı, A. 2014. Konaklama İşletmelerinin Engelliler İçin Olanakları ve Yöneticilerin Görüşleri: Kuşadası Örneği. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi , (2) , 84-100. Retrieved fromhttps://dergipark.org.tr/en/pub/gaziturizm/issue/48838/622239 Bulgan, G. 2015. Dünya’da ve Türkiye’de Engelli Turizmi İle İlgili Yapılan Çalışmalar. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (50), 102-125. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/abuhsbd/issue/32944/366042. ISSN:1694-528X Büyükşalvarcı, A., Şapçılar, C. M. ve Tuncel, M. 2017. Otel İşletmelerinde Engelli Olanaklarına İlişkin Yöneticilerin Görüşleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi Sayı: 13, 2017, ss. 249-263. Carvalho, I. 2018. The Accessible Tourism in Lisbon, as a Challenge forthe "Art" of Tourist Guiding, Sociology and Anthropology 6(1): 48-55 Chen, R. J. C. 2005. Uses of Hospitality and Leisure Services: Voices of Visitors with Disabilities. Advances in Hospitality and Leisure, 1: 89-102. Chikuta, O., Kabote, F. ve Chikanya, N. 2017.Tour Guides Experiences with Tourists with Disabilities, EJTHR 8(2) Creswell, J. W. 2013. Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. New York: Sage Çizel, B., Sönmez, N. ve Akıncı, Z. 2012. Antalya’da Engelli Turizminin Gelişimi İçin Arz ve Talep Üzerine Bir Araştırma. http://apgem.akdeniz.edu.tr/v2/template/content/projeler/eaet/ciktilar/kitap_engelli_ son_kapali.pdf (Erişim Tarihi: 02.08.2019). Daniels, M.J., Rodgers, E.B.D., ve Wiggins, B. 2005. Travel Tales: An Interpretive Analysis Of Constraints and Negotiation Stop Leasure Travel as Experienced by Persons With Physical Disabilities. Tourism Management, 26(6), 919-930 Darcy, S., Dickson, T., J. 2009. A Whole-of-Life Approach to Tourism: The Case for Accessible Tourism Experiences, Journal of Hospitality and Tourism Management, 16(1):32-44 European Commission (EU). 2013.DG Enterprise andIndustry (DG ENTR) Economic Impact and Travel Patterns of Accessible Tourism in Europe Final Reporthttps://www.academia.edu/7606067/Economic_Impact_and_Travel_Patterns_of_Accessible_Tourism_in_Europe (Erişim Tarihi: 18.07.2019) European Network for Accessible Tourism (ENAT). 2007. Services and Facilities for Accessible Tourism in Europe. www.accessibletourism.org/.../enat_study_1_ri... (Erişim Tarihi: 01.08.2019). Evci, A. ve Kuş Şahin, C . 2017. Bedensel Engelli Bireylerin Erişilebilir Turizmi Değerlendirmesi Üzerine Bir Araştırma. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6 (2) , 681-689 . DOI: 10.17100/nevbiltek.334625. Figueiredo, E., Eusébio, C. ve Kastenholz, E. 2012. How Diverse Are Tourists With Disabilities? A Pilot Study on Accessible Leisure Tourism Experiences in Portugal. International Journal of Tourism Research, 14(6): 531-550. Kilimci, S. 2008. Turizm Engel Tanımaz (Nisan-Mayıs 5). http://www.tursab.org.tr/tr/engelsiz-turizm/komite-haberleri/turizm-engel tanimaz_490.html (Erişim Tarihi: 01.08.2015). McKercher, B.,Packer, T., Yau, M. K. ve Lam, P. 2003. Travel Agents as Facilitators or Inhibitors of Travel: Perceptions of People With Disabilities. Tourism Management, 24: 465-474. Özoğul, G. ve Güçlütürk Baran, G. 2017.Bir İhtisaslaşma Modeli: Engelliler İçin Ulaşılabilir Turizm Tur Programı ve Tur Fiyatlandırması Örneği, Ulakbilge, 5(15) Patton, M. Q. 2005. Qualitative Research. New York: John Wiley & Sons, Ltd Poria, Y., Reichel, A. ve Brandt, Y. 2011. Dimensions of Hotel Experience of People with Disabilities: an Exploratory Study. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 23(5): 571-579. Shaw, G. ve Coles, T. 2004. Disability, Holiday Making and the Tourism Industry in The UK: A Preliminary Survey. Tourism Management 25: 397-403. Solmaz, S. A. ve Yenişehirlioğlu, E. 2020. Turizm Öğrencilerinin Engelli Bireylere ve Engelli Turizmine Bakış Açılarını Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1): 476-487. Toskay, T. 1989. Turizm Olayına Genel Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB). 2002. Seyahat Acentaları İhtisas Alanı Anketi-2002 Sonuç Raporu. http://www.tursab.org.tr/dosya/974/23_974_633248.pdf. (Erişim Tarihi: 19.02.2019). United Nations World Tourism Organization-UNWTO (BM Dünya Turizm Örgütü). 2013. Recommendations on Accessible Tourism. http://dtxtq4w60xqpw.cloudfront.net/sites/all/files/docpdf/accesibilityenok.pdf. (Erişim Tarihi: 12.10.2019). Wong, K.F. ve Ap, J. 2001.Case Study On Tour Guiding: Professionalism, Issues and Problems,Tourism Management 22(5):551-563 World Health Organization-WHO. (Dünya Sağlık Örgütü). 2011. World Report on Disability. http://www.who.int/disabilities/world_report/2011/accessible_en.pdf. (Erişim Tarihi: 05.08.2019). Yaylı, A., Öztürk, Y. 2006. Konaklama işletmeleri yöneticilerinin bedensel engelliler pazarına bakış açıları üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17(1), 87-98. Yau, M.K., McKercher, B. ve Packer, T.L. 2004. “Traveling With A Disability More Than An Access Issue”.Annals of Tourism Research, 31 (4), 946-960 Yıldız, Z., Yıldız, S. ve Karaçayır, S. 2017. Dünyada ve Türkiye’de Engelli Turizmi Pazarının Değerlendirilmesi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 70. Yıldız, Z., Yıldız, S ve Bozyer, S. 2018. İşitme Engelli Turizmi (Sessiz Turizm): Dünya ve Türkiye Potansiyeline Yönelik Bir Değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 9 (20) , 103-117 . DOI: 10.21076/vizyoner.339776. Zillinger, M., Jonass, M., and Adolf, P. 2012. Guided Tours and Tourism. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 12 (1), 1-7 Zbikowski, J., Kuzmicki, M., Dabrowski, D., ve Soroka, A. 2011. Vocational Activity As A Determinant of Participation in Tourism of Disabled People From the Area of Eastern Poland. Oeconomia, 10 (2), 121-129. Zajadacz, A. 2014. SourcesOf Tourist Information UsedByDeafPeople. Case Study: The Polish Deaf Community.Current Issues in Tourism, 17 (5), 434-454. Zeiger, D. 2011. For Travel Agencies, Specialization Key to Surviving in Digital Age. http://www.eastvalleytribune.com/money/article_bd153b58-b4ad-11e0-bcdd 001cc4c03286.html?mode=jqm(Erişim Tarihi: 15.07.2019). Zengin, B. ve Eryılmaz, B. 2013. Bodrum Destinasyonunda Engelli Turizm Pazarının Değerlendirilmesi. International Journal of Economic and Administrative Studies,6(11): 51-74.