Bireysel Emeklilik Sisteminde Otomatik Katılım Modelinin İrade Özerkliği Ve Sözleşme Hürriyeti Açısından Değerlendirilmesi

Gönüllülük esasına dayalı olarak başlayan Bireysel Emeklilik Sistemine, bireylerin tasarruf oranlarının yükseltilmesi ve aktif çalışma dönemindeki gelir düzeylerinin korunması amacıyla 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren otomatik katılım modeli eklenmiştir. Buna göre, artık 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Kanununun otomatik katılım kuralları uyarınca işverenlere çalışanlarını otomatik katılım sistemine dâhil etme yükümlüğü getirilmiştir. Otomatik katılım sisteminde emeklilik sözleşmesi, çalışan ad ve hesabına, işveren tarafından düzenlenmektedir. Bu sözleşmenin düzenlenmesi sırasında, emeklilik sözleşmesi isteyip istemediği veya hangi şirketle sözleşme yapılacağı konusunda çalışanın irade beyanına ihtiyaç duyulmamaktadır. Bu çalışmada otomatik katılım sözleşmelerinin hukuki durumu, özel hukuktaki irade özerkliği ve sözleşme hürriyeti ışığında incelenecektir.

AN ASSESSMENT OF THE AUTOMATIC ENROLLMENT MODEL IN THE INDIVIDUAL PENSION SYSTEM, IN VIEW OF PRIVATE AUTONOMY AND FREEDOM OF CONTRACT

On January 1st, 2017, the Individual Pension System, which began on a voluntary basis,  saw the addition of the Automatic Enrollment System, the purpose of which was to increase the savings ratios for individuals, and to preserve their income levels during their period of active working. Referring to the automatic participation of Individual Pension Savings and Investment System Law No. 4632, employers are obliged to put their employees in an Automatic Enrollment System (AES). In the Automatic Enrollment System, the pension contract is issued by the employer in the employee's name and account. During the preparation of this contract, there is no need to get a statement from the employee that they wish to sign the pension contract, or which company they wish to sign it with. In this study, the legal status of the Automatic Enrollment System will be examined in the light of private autonomy and freedom of contract.

___

  • Alper, Yusuf: Sosyal Güvenlik Reformu ve Beklentiler, Sosyal Güvenlik Dergisi, Haziran 2011, Cilt 1, Sayı 1, ss. 7 – 47 (http://dergipark.gov.tr/download/article-file/282884 Erişim Tarihi: 5.9.2018). Alper, Yusuf/ İmrohoroğlu, Selahattin/Sayan, Serdar: Türk Emeklilik Sisteminde Reform, Türk Sanayici ve İşadamları Derneği, Yayın No: TÜSİAD-T/2004-11/382, İstanbul, Kasım, 2004. Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş., Tarihçe (https://www.anadoluhayat.com.tr/hakkimizda/tarihce Erişim Tarihi 2.9.2018). Aral, Vecdi: Hukukta İrade Özgürlüğü, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Yıl 2011, Cilt 48, Sayı 1-4, ss. 249 – 282 (http://dergipark.gov.tr/download/article-file/95938 Erişim Tarihi: 3.9.2018). Arslan, Zühtü: Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlanması: Anayasa’nın 13. Maddesi Üzerine Bazı Düşünceler, Anayasa Yargısı Dergisi, 19. Cilt (2002), ss. 139-155 (http://www.anayasa.gov.tr/files/pdf/anayasa_yargisi/anyarg19/arslan.pdf, Erişim Tarihi: 2.9.2018). Artunç, Çiçek Ersoy: Vertragsfreiheit als Erscheinungsform der Privatautonomie im deutschen Zivilrecht Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul, Yıl 2008, Cilt 40, Sayı 57, ss. 295 – 320 (http://dergipark.gov.tr/download/article-file/7000 Erişim Tarihi: 3.9.2018). Ayrancı, Hasan: Sözleşme Kurma Zorunluluğu, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Yıl 2003, Cilt 52,Sayı 3, ss. 229-252 (http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/281/2554.pdf, Erişim Tarihi: 5.9.2018) Bozkurt, Tamer: Haklarında Özel Bir Sınırlama Nedeni Öngörülmemiş Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlandırılması Sorunsalı: Özellikle “Sözleşme Hürriyeti” Açısından Durumu, Ankara Barosu Hukuk Gündemi Dergisi Sayı 2008/9, ss. 144 -153 (http://www.ankarabarosu.org.tr/siteler/ankarabarosu/hgdmakale/2008-1/21.pdf, Erişim Tarihi: 2.9.2018). Çelik, Aziz: Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi: Sosyal Sigorta Değil Riske Dayalı Bir Tasarruf Macerası, Türkiye Barolar Birliği Yayınları: 345, Ankara, 24.2.2017, ss. 53-70 (http://tbbyayinlari.barobirlik.org.tr/TBBBooks/606.pdf Erişim Tarihi: 10.9.2018).
  • Çımrın, Füsun /Durdu, Zafer: Türkiye’de Sosyal Güvenlik Sisteminin Dönüşümü ve Bireysel Emeklilik Sistemi, Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, Cilt: 4, Yıl: 4, Sayı: 8 (2015/1), ss. 60-75 (http://dergipark.gov.tr/hakisderg/issue/7582/99531 Erişim Tarihi 5.9.2018).
  • Eren, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Yetkin Yayınları, Ankara, 2010.
  • Gözler, Kemal: İdare Hukukuna Giriş, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, 2012.
  • Gözler, Kemal: Türk Anayasa Hukuku Dersleri, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, 2011 (2011).
  • Gözler, Kemal: Türk Anayasa Hukuku, Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa, 2000.
  • Güzel, Ali /Okur, Ali Rıza /Caniklioğlu, Nurşen: Sosyal Güvenlik Hukuku, Beta Basım Yayın, İstanbul, 2016.
  • Kılıçoğlu, Ahmet, M.: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayınları, Ankara, 2010.
  • Kılıçoğlu, Yılmaz Kumru: Tam Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan, ss. 1759 – 1773 (http://dergipark.gov.tr/download/article-file/372513, Erişim Tarihi: 2.9.2018) .
  • Kocaayusufpaşaoğlu, Necip: Borçlar Hukukuna Giriş, Hukuki İşlem, Sözleşme, Filiz Kitapevi, İstanbul, 2014.
  • Küçükyalçın, Arzu: Karşılaştırmalı Hukukta Sözleşme Özgürlüğünün Sınırlandırılması, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Yıl 2004, Cilt 53, Sayı 4, ss. 101 – 124 (http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/276/2498.pdf, Erişim Tarihi: 3.9.2018).
  • Oğuzman, Kemal /Öz, Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt I, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2011.
  • Sözer, Ali Nazım: Hukukta Yöntembilim, Beta Yayınları, İzmir, 2013.
  • Şenol, H. Kübra Ercoşkun: Sözleşmenin İçeriğini Belirleme Özgürlüğü ve Bunun Genel Sınırı: TBK m. 27, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 74, Sayı 2, Ocak 2016, ss. 709 – 737 (http://dergipark.gov.tr/download/article-file/292465 Erişim Tarihi: 3.9.2018).
  • Yaslıdağ, Beyhan: Sigortacılık, Seçkin Yayınları, Ankara, 2017.