TÜRKİYE’DE YASAMA KANUN YAPIMI PERFORMANSI TARTIŞMALARI

Bu makalede, 1920-2018 dönemi Türk Parlamentosunun yasama performansı incelenmektedir. Yasama performansının teorik çerçevesi ele alınmış, yasama performansı konusundaki ulusal ve uluslararası literatür taranmıştır. Yasama performansı, kanun sayısı ya da yasama frekansına indirgenemez. Bununla birlikte, ülkemizde “kanun sayısı”ndan hareketle bir yasama performansı tartışması sürmektedir. Buradaki inceleme, yasama frekansıyla kanun sayısı, hacmi ve sözcük sayılarıyla sınırlı bir biçimde yapılmıştır. Yasama dönemleri esas alınmış, 14.830 adet kanun incelenirken, kanun sayısı, kanun hacmi ve sözcük sayısı ölçütleri kullanılmıştır. 2002-2018 dönemindeki kanun frekansında, yasama verimliliğinin üst düzeyde olduğu anlaşılmıştır

Anahtar Kelimeler:

Yasama Performansı, Kanun, Parlamento, Kanun Enflasyonu

LEGISLATIVE PERFORMANCE DEBATES IN TURKEY

In this article, the legislative performance of the Turkish Parliament in the period of 1920-2018 is examined. The theoretical framework of legislative performance is discussed and national and international literature on legislative performance is searched. Legislative performance cannot be reduced to the number of laws or frequency of legislation. However, in Turkey, legislative performance debates focus on the number of laws. The analysis here is limited to the legislative frequency. Legislative terms were taken as a basis. While 14.830 laws were examined, the number of laws, the volume of laws and the number of words were used as the criterion. According to the frequency of law in the period of 2002-2018, it was understood that the efficiency of legislature was at the highest level.

Keywords:

Legislative Performance, Law, Parliament, Law Inflation,

PDF

___

AKINCI, Müslüm (2012), “Normatif Düzen Kalitesi”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 1, ss. 187-213.
ARAÇ, İbrahim ve Şeref İba (2003), “Türkiye’de Yasa Önerisi Hazırlama ve Norm Koyma Tekniği ve Yasama Mesleğinin Nitelikleri Üzerine”, A.Ü. SBF Dergisi, Cilt 58, Sayı 3, s. 35-59.
ARTER, David (2007), Introduction: Comparing the legislative performance of legislatures, The Journal of Legislative Studies, 12:3-4, 245-257, DOI: 10.1080/13572330600875423. https://www.tandfonline.com/doi/ full/10.1080/13572330600875423
BOZ, Muhammed (1996), Yasama Sürecinde Verimlilik: Türkiye Büyük Millet Meclisi Örneği, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara
COMBRADE, Bertrand-Léo (2015), L’oblıgatıon D’étude D’ımpact Des Projets De Loı, Droit, Paris 1 - Panthéon-Sorbonne. CSTD (1965), C.S. Tutanak Dergisi, Dönem 1, Cilt 30, Toplantı 4, Birleşim 112.
ÇAKIN, Akın (2008), “Yasa Yapma Süreci ve Sosyal Kontrol (Şeffaflık ve Katılım)”, Yasama Dergisi, Sayı 9, ss. 57-73.
DÂVER, Bülent (1959), “Kanun Tekniği ile İlgili Bazı Meseleler Üzerine Bir Seminer, Tartışmada Ortaya Çıkan Unsurlar”, A.Ü. S.B.F. Dergisi, Cilt 16, Sayı 4, ss. 217-246.
DOC DU JURİST, “L’inflation législative”, https://www.doc-du-juriste.com/droit-prive-et-contrat/droit-autres-branches/dissertation/inflation-legislative-lutte-consequences-477307.html (erişim: 20/04/2019)
DOĞAN, Oğuz Kaan (2011), “Yasa Yapımında Bir Alternatif: Çift Meclis Sistemi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Yıl 24, Sayı 94 (Mayıs Haziran 2011), ss. 375-392
EKŞİ, Oktay (2013), “Parlamento mu Kanun Fabrikası mı?”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı 2013/4, ss.123-153.
ERTUĞ, Hasan Refik (1942), “Kanun Tekniğimiz Üzerine Düşünceler”, Siyasî İlimler Mecmuası, Cilt XII, Sayı 137, ss. 181-184.
ERTUĞ, Hasan Refik (1951), “Kanunlarımız ve Kanun Yapma Sanatı”, Siyasî İlimler Mecmuası, Cilt XXI, Sayı 242, s. 44-47.
GAETNER, Gilles (2008), “Il faut arrêter l’inflation législative”, http://www. lexpress.fr/ actualite/societe/justice/il-faut-arreter-l-inflation-legislative 589678. html (erişim: 20/04/2019)
GENÇKAYA, Ömer Faruk (1990), The Impact of Organizational Attiributes on Legislative Performance: A Structural - Functional Analysis of The Grand National Assambly of Turkey 1983-1987, Unpublished PhD dissertation, Boğaziçi University, İstanbul.
GENÇKAYA, Ömer Faruk (2000), “Türkiye’de Parlamento Reformu: Tarihsel Bir Değerlendirme”, Devlet Reformu: TBMM’nin Etkinliği, (Koord. İlter Turan), İstanbul, TESEV, ss. 31-54.
GÖZLER, Kemal (2000), Türk Anayasa Hukuku, Bursa, Ekin.
GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref (2004), Anayasa Hukuku, (13. Bası), Ankara, Turhan Kitabevi.
GRASS, Etienne (2003), “L’inflation législative a-t-elle un sens?” Revue du droit public et de la science politique en France et à l’étranger, (02/01/2003) t.119 : n°1, p.139-162 http://catalogue.sciencespo.fr/ark:/46513/sc0000521324 (erişim: 20/04/2019)
HİSPALİS, Georges (2005), “Pourquois tant de loi(s)?”, Revue pouvoir, 114, p. 101-115. http://www.revue-pouvoirs.fr/IMG/pdf/Pouvoirs_114_p101-115_ pourquoi_tant_lois.pdf (erişim:20/04/2019)
http://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/CS_/t04/c030/b112/ cs_040301120144.pdf (1965) Senatör Niyazi Ağırnaslı’nın konuşması. (Erişim: 17/12/2018). Aynı birleşimde yapılan ve kanun enflasyonuna atıfta bulunulan diğer iki konuşma için, bkz.
https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/CS__/t04/c030/b112/ cs__040301120156.pdf https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/ CS__/t04/c030/b112/cs__040301120184.pdf (Erişim: 20/04/2019)
HUET, Sophie (2007), “L’inflation législative, une exception française” http:// www.lefigaro.fr/politique/2007/03/24/01002-20070324 ARTFIG90719- l’inflation_legislative_une_exception_francaise.php (erişim: 20/04/2019)
İBA, Şeref (2007), Osmanlıdan Günümüze Meclis İçtüzük Metinleri, Ankara, TBMM Basımevi.
İBA, Şeref (2010), Parlamento Hukuku,(4. Baskı), İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür yayınları.
JAUNET, Philippe (2013), “Comment en finir avec l’inflation normative?” http://blog.turgot.org/index.php?post/Jaunet-inflation-normative2 (erişim: 20/04/2019)
KAGİ, Werner (1950), “Kanun Enflasyonu Tehlikesi”, Ankara Barosu Dergisi, (Çev. Alpaslan Ataman), No: 75-76, ss. 25-33.
MMTD (1967), Millet Meclisi Tutanak Dergisi, Birleşim 111, Oturum 1, 1.6.1967. https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/ MM__/d02/c017/ mm__02017111.pdf. İstanbul Milletvekili Abdurrahman Şeref Laç’ın konuşması.. (Erişim: 20/04/2019)
NEZİROĞLU, İrfan (2011), “Açılış Konuşması”, içinde, Kanun Yapım Süreci Sempozyumu 17/01/2011, Ankara, TBMM, ss. 13-14
ÖZALP, Nihal Yancı (2006), “Türkiye’de Yasa Yapımı: Nicelik Sorunu mu, Nitelik Sorunu mu?”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 61, Sayı 1, ss. 267-295.
ÖZBUDUN, Ergun (2011), Türk Anayasa Hukuku, (12. Baskı), Ankara, Yetkin yayınları.
ÖZCAN, Mehmet Tevfik (2010), “Yasama Faaliyetinin Sınırı Olarak Hukuk Devleti”, Prof. Dr. Tuncer Karamustafaoğlu’na Armağan, Yay. Haz. Nami Çağan vd., Ankara, Adalet, ss.529-566.
SASSIER, Philippe ve Dominique Lansoy (2008 ), “Inflation législative: la France a dépassé les 10 500 lois et 127 000 décrets”, http://www.politique. net/2008061802-les-lois-en-france.htm (erişim: 20/04/2019).
SEVİĞ, Veysi Raşit (1950), “23 Nisan 1920’den 24 Nisan 1924’e Kadar Anayasa Hareketleri”, A.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, C. VIII, sayı 1, ss. 1-72.
SÖYLER, Ali Nazım (2009), “Yeni Bir Bilim Dalı: Yasa Yapma Öğretisi”, Ankara Hukuk Toplantıları- Norm Koyma ve Hüküm Verme 17-18 Nisan 2009, Ankara, Ankara Üniversitesi yayını, ss. 69-101.
ŞAHİN, Mehmet Ali (2011), “Açılış Konuşması”, içinde, Kanun Yapım Süreci Sempozyumu 17/01/2011, Ankara, TBMM, ss. 22-26
TBMMTD (1984), TBMM Tutanak Dergisi, Yasama Dönemi: 17, yasama yılı:1, cilt 3, b. 41.
TBMMTD (2003), TBMM Genel Kurul Tutanağı, 22. Dönem 1. Yasama Yılı 60. Birleşim 02/Nisan /2003 Çarşamba. (Mersin Milletvekili Mustafa Özyürek’in konuşması)
TBMMTD (2011). http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tutanak_g. birlesim_ baslangic? P4=20893&P5=H&page1=39&page2=39 Denizli Milletvekili Emin Haluk Ayhan’ın konuşması. (Erişim: 20/04/2019)
TDK (2011), Türkçe Sözlük, Haz. Şükrü Halûk Akalın vd., (11. Baskı), Ankara, Türk Dil Kurumu yayını.
TEZİÇ, Erdoğan (1972), Türkiye’de 1961 Anayasasına Göre Kanun Kavramı, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi yayını.
TEZİÇ, Erdoğan (1980), Türk Parlamento Hukukunun Kaynakları ve İlgili Anayasa Mahkemesi Kararları, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi yayını.
TEZİÇ, Erdoğan (2014), Anayasa Hukuku (Genel Esaslar), (17. Bası), İstanbul, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
TURAN, İlter (2000), “Parlamentoların Etkinliği ve Türkiye Büyük Millet Meclisi”, Devlet Reformu: TBMM’nin Etkinliği (Koord. İlter Turan), İstanbul, TESEV, ss. 15-30.
URAS, Güngör (2004), “TBMM Her İki Saat 18 Dakikada Bir Kanun Yaptı”, Milliyet, 27 Temmuz 2004.
VENTURA, Alba (2016), “En France, on a la maladie de tout regler par la loi”, http://www.rtl.fr/actu/politique/en-france-on-a-la-maladie-de-tout-regler-parla-loi-peste-alba-alba-ventura-7785039801(erişim: 20/04/2019)
YASA İZLEME ENSTİTÜSÜ (2014), Ankara Barosu Yasa İzleme Enstitüsü Başkanı Savaş Özdağ’ın açıklamaları. http://www.diken.com.tr/yeni-bir-devlet-doguyor-11-yil-boyunca-kanun-fabrikasi-gibi-calisan-tbmm-bin-756-kanun-cikardi/ (Erişim: 20/04/2019)
YÜKSEL, İsmail (2017), “6771 Sayılı Anayasa Değişikliği Kanunu’nun Ardından Kanun Yapma Yöntemi” Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 7, Sayı 2, 251–274.
YÜKSEL, İsmail (2018), 1982 Anayasası’na Göre Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Kanun Yapma Yetkisi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara, İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü.
YÜKSEL, Nahit (2014), “Çerçeve Kanunları Adlandırma Yöntem ve Sorunları”, Yasama Dergisi, Sayı 26, (Ocak- Şubat-Mart-Nisan 2014), ss. 31-63.