Türkiye Büyük Millet Meclisi I. Yasama Dönemi ve Dış Politika, Dış Politikanın Parlamenter Denetimi ile TBMM'nin Dış İlişkileri

23 Nisan 1920'de Ankara'da olağanüstü şartlarda kurulan Türkiye BüyükMillet Meclisinin (TBMM) birinci amacı, İtilaf Devletleri'nin işgali altındaolan vatan topraklarını Misak-ı Milli sınırları çerçevesinde siyasi, mali ve ekonomik bağımsızlığa kavuşturmaktır. İç ve dış politikanın birbirinden ayrılamayacağı bir dönem olan 1920-1923 döneminin tek amacı bağımsızlık mücadelesi vermektir. Bir yandan işgalci İtilaf Devletleri'ne karşı mücadele verilirkendiğer taraftan içerden gelen tehlikelere ve İstanbul Hükümeti'ne karşı çetin birmücadele verilmiştir. Milli Mücadele dönemi olarak adlandırılan bu dönemdebağımsızlık adına çeşitli başarılar elde edilmiş ve bağımsız bir devlet olma yolunda büyük mesafeler kat edilmiştir. Bu çalışmada TBMM'nin var olma mücadelesi ele alınmış, yapılan anlaşmalar detaylı olarak incelenmiş ve Dış Politika ile Dış Politikanın Parlamenter Denetimi konuları irdelenmiştir

I. Legislative Term of Grand National Assambly of Turkey (1920-1923) and Foreign Policy: Parliamentary Scrunity Over ForeignPolicy And Foreign Relations of Gnat

purpose of the Grand National Assembly of Turkey was to, within the framwork of the National Pact, gain political, financial and economic independenceof homeland, which was under the invasion of Allied States. The sole purposeof the 1920-1923 era, a period during which domestic and foreign policycould not be separated from each other, is to struggle for independence. Onone hand a fight against invading Allied States was carried out, on the otherhand there was a hard struggle against internal threats and the IstanbulGovernment. During this period, also known as the National Struggle period,various achievements were obtained toward the goal of independence;remarkable progress was made to found a sovereign and independent state. Inthis study, GNAT's struggle of existence is discussed, agreements made forthis cause are examined in detail and the subjects of Foreign Policy and theParliamentary Oversight of Foreign Policy are investigated

___

  • AKIN, Rıdvan; TBMM Devleti (1920-1923) Birinci Meclis Döneminde Devlet Erkleri ve İdare, İletişim Yayınları, İstanbul, 2008
  • ARSLAN, Mücahit; "Anadolu İşgal Altındayken Dönemem!" , YEDİKITA Aylık Tarih ve Kültür Dergisi, Nisan 2014, Sayı: 68
  • ATATÜRK, Kemal; Nutuk 1919 - 1927, (Hazırlayan Zeynep Korkmaz), Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 1991
  • ÇOKER, Fahri; Türk Parlamento Tarihi: Milli Mücadele ve TBMM 1. Dönem 1919-23, TBMM Vakfı, 1994, 1. Cilt, 10. Bölüm
  • HÜR, Ayşe; "Mudanya'dan Lozan'a Giderken", Taraf Gazetesi, 26.07.2009
  • ORAN, Baskın; Türk Dış Politikası-Kurtuluş Savaş'ından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, Cilt-1 1919-1980, İstanbul, 2001
  • ÖZCAN, Mehmet Şah; Lozan Konferansı'nın Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne Yansımaları, Eskişehir 2011
  • SABANCI Üniversitesi, Birinci Meclis, Editör: Doç. Dr. Cemil Koçak, 1998
  • SOYSAL, İsmail; Türkiye'nin Siyasal Andlaşmaları C. 1, TTK Yayını, Ankara, 1989
  • SOYSAL, İsmail; Tarihçeleri ve Açıklamaları ile Birlikte Türkiye'nin Siyasal Andlaşmaları, I. Cilt (1920-1945), Ankara: Türk Tarih Kurumu,1983.
  • (Türk Tarih Kurumu Yayınları XVI. Dizi- Sa. 38)
  • SOYSAL, Mümtaz; Dış Politika ve Parlamento, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No 183-165
  • ŞEKERKIRAN, Selami; Türk-Sovyet Sınırı, Ankara, 2008
  • TBMM Genel Kurul Tutanağı, 1. Dönem, 1. Yasama Yılı
  • TBMM Genel Kurul Tutanağı, 1. Dönem, 2. Yasama Yılı
  • TBMM Genel Kurul Tutanağı, 1. Dönem, 3. Yasama Yılı
  • TBMM Genel Kurul Tutanağı, 1. Dönem, 4. Yasama Yılı
  • Türkçe Blog Portal, http://www.asaskan.net/2011/01/i-tbmmnin-hukumet-uyeleri-ilk-uyeleri-ve-meslekleri-egitim-durumlari-semali.html
  • http://www.ataturkdevrimleri.com/yazi-502-kars-antlasmasi.html
  • http://www.turkcebilgi.com/ansiklopedi/mudanya_ateskes_antlasması 1. Dönem Tutanak Dergisi, http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tutanakdergisi