İstanbul'un İşgali Sırasında Üsküdar Kadıköy Su Şirketi'ne El Konulması

Mondros Mütarekesi’nden sonra itilaf devletleri tarafından İstanbul işgal edilmiş ve beş yıl süren bu işgal döneminde birçok haksız uygulamalar yaşanmıştır. Bu haksızlıklardan biri de İstanbul’da Üsküdar Kadıköy Su Şirketi’ne el konulması yani şirketin işgal edilmesidir. Sermayesinin çoğunluğu Almanlara ait olduğu gerekçesiyle el konulan şirket, dört yıl boyunca Fransız sermayesine ait İstanbul Su Şirketi’nin idaresine verilmiştir. Bu süre içerisinde işgal güçleri ordu ve donanmalarının su ihtiyacı buradan sağlanmış, bedeli de, fahiş zamlar yapılarak ve zamlar geçmişe yürütülerek halka ödettirilmiştir. İstanbul’un işgalinin sona ermesinden kısa bir süre önce, itilaf devletleri esas amaçlarına ulaşmış olduklarından şirkete el koyma işlemini sona erdirmişlerdir

Anahtar Kelimeler:

Birinci Dünya savaşı, Mondros Mütarekesi, İtilaf Devletleri, İstanbul’un

PDF

___

BIYIKLIOĞLU, Tevfik, Tevfik Ercan, Türk Đstiklal Harbi, Mondros Mütarekesi ve Tatbikatı I, Genelkurmay ATASE Başkanlığı Yay., Ankara 1992.
TEMEL, Mehmet, Đşgal Yıllarında Đstanbul'un Sosyal Durumu, Ankara 1998.
TÜRKMEN, Zekeriya, “Đstanbul’un Đşgali ve Đşgal Dönemindeki Uygulamalar (13 Kasım 1918-16 Mart 1920)” Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı: 53, Cilt: XVIII, Temmuz 2002.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA). T.NFĐ. 1362/24.
BOA. HR.HMŞ.ĐSO. 1/5 (28/2)
BOA, DH.UMVM., 100/24 (2), lef.: 1.
BOA. HR.HMŞ.ĐSO. 1/5 (13)
BOA, DH.UMVM. 100/24, V.: (1).
BOA. Y.PRK. ŞH. 1/43.
Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA)
BCA, 230/64.14.5.
BCA, 230/64.14.5-5
BCA, 230/ 64.15.5.
BCA, 230/64.16.2.
BCA, 230/64.16.5.
BCA, 230/65.19.3.
BCA, 230/65.19.5.
BCA, 230/65.23.3-16
BCA, 230/ 64.15.5.
BCA, 230/65.24.2.
BCA, 230/65.18.6-1.
BCA, 230/65.21.7.
BCA, 230/65.22.5-(2)
BCA, 230/65.22.5-(1)
Tasvir-i Efkâr, 24 Temmuz 1919.
Takvimi Vekayi, 2 Nisan 1335 - No. 3512.
Düstur, tertip: II, C. XI, s. 162.
Sicilli Kavanin, C. 16, s. 854, C. XVI, s. 881
Cemiyet-i Umumiye-i Belediye Zabıt Ceridesi, , C. III, s. 299.