Doğa-Kültür Sürekliliği ve Ekolojik İnsan Bilimleri

İnsana ve dünyaya dair bildik çerçevelerin sarsıldığı kriz dönemleri daha önce yaşanmış olsa da çağımızda farklı olan, teknolojik ürünlerin canlılığın yerine ikame edilmeye çalışıldığı bir değişim sürecinin eşiğinde oluşumuz. Bu durumun yol açtığı toplumsal ve ekolojik kriz halleri, insanı tekrar canlılık ağında bir canlı olarak yorumlamanın gerekliliğini gösteriyor. Antroposen “insan çağı”nda insanın yol açtığı yıkımı vurgularken, insanı başka türlü kurmaya kapı aralıyor. Bu doğrultuda, maddeyi ve tini, doğayı ve kültürü karşıtlar olarak değil birbirine katılan ve birbirini dönüştüren unsurlar olarak yorumlayan Braidotti, Haraway, Plumwood, Latour, Whitehead gibi düşünürlerin yaklaşımlarına değinerek, yeni-materyalizm güzergahıyla kesişen bir Ekolojik İnsan Bilimlerini tartışmaya açmak bu çalışmanın ana hattını oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Ekolojik İnsan bilimleri, , doğa, , kültür, yeni-materyalizm

The Continuity of Nature-Culture and Ecological Humanities

Although there were crises about the ideas of “human” and the ideas of “world” have been experienced many times before, we are on the edge of a transformation in our age in which vitality is tried to be substituted by technological products. The social and ecological crises emerged by this transformation, show the necessity of reinterpreting the human as a living being in the web of vitality. While emphasizing the destruction caused by humans in the Anthropocene “human age”, it also opens a road to reconstruct human in a different way. In this direction, the main purpose of this study is to open a discussion of the Ecological Humanities that intersect with the path of neo-materialism by referring to the approaches of thinkers such as Braidotti, Haraway, Plumwood, Latour, Whitehead, who interpret matter and mind, nature and culture not as opposites but as transformative factors of each other.

Keywords:

Ecological Humanities, science, nature, culture, neo-materialism,

PDF

___

Braidotti, R. (2006). “Posthuman, All Too Human”, Theory, Culture & Society, SAGE, vol 23.
Braidotti, R. (2014). İnsan Sonrası, Çev. Öznur Karakaş, Kolektif Kitap, İstanbul.
Braidotti, R. (2019). Kadın Oluş, Çev. Ece Durmuş-Münevver Çelik, Otonom Yayıncılık, İstanbul.
Haraway, D. (2010). Başka Yer, Çev. Güçsal Pusar, Metis Yayınları, İstanbul.
Haraway, D. (2015). “Anthropocene, Capitalocene, Plantationocene, Chthulucene: Making Kin” Enironmantal Humanities, vol.6.
Haraway, D (2020). Tıpkı Bir Yaprak Gibi; Donna J. Haraway ile Söyleşi, Thyrza Nichols Goodeve, Çev. Aksu Bora, İletişim Yayınları.
Latour, B. (2018). Rota, Politikada yönümüzü nasıl bulacağız?, Çev. Orçun Türkay, Kolektif Kitap, İstanbul.
Margulis, L., Sagan, D. (2018). Doğanın Doğası, Çev. Avni Uysal-Gizem Uysal, GinkoBilim Yayınları, İstanbul.
Plumwood, V. (2005). “Place, Politics, and Spirituality: An Interview” (by Thom van Dooren), Pagan Visions for a Sustainable Future, Llewellyn Publications, p. 221-253. Prigogine, I. (1997). The End of Certainty, The Free Press, New York.
Rose, D. B. (2013). “Val Plumwood’s Philosophical Animism: Attentive Interactions in the Sentient World”, Environmental Humanities, p. 93-109.
Wark, MK. (2015). Moleküler Kızıl Antroposen Çağının Teorisi, Çev. Cemal Yardımcı, Metis Yayınları, İstanbul.
Whitehead, A. N. (2018). Doğa ve Yaşam, Çev. Sercan Çalcı, Öteki Yayınevi.