Devriş ÖZDEMİR, Zekeriya ÖZÜDOĞRU, Hülya BALKAYA, Hülya KARA, Emre ERBAŞ

Saksağan (Pica pica)’da Pancreas Dokusunun Morfolojik İncelenmesi

Pancreas, endokrin ve ekzokrin salgı özelliğine sahip, hayvan türleri arasında beslenme alışkanlıklarına bağlı olarak bazı karakteristik ve fonksiyonel farklılıklar gösteren bez yapısında bir organdır. Bu çalışmada, saksağan (Pica pica) pancreas dokusunun morfolojik ve fonksiyonel özelliklerinin makro-anatomik ve histolojik yöntemler ile araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada saksağanlardan elde edilen pancreas diseke edilerek %10'luk tamponlu formaldehit solüsyonuna alındı. Tespit edilen pancreas dokuları dehidratasyon ve şeffaflaştırma işlemlerinden sonra parafin bloklara gömülerek, 5 µm kalınlığında kesitler alındı. Alınan seri kesitlere histolojik ve immonohistokimyasal boyamalar uygulanarak endokrin ve ekzokrin pancreas alanları incelendi. Ekzokrin pancreas dokusunun zengin seröz asinuslardan oluştuğu, damarlara yakın olarak yerleşmiş olan endokrin adacıklarının ise tüm pancreas dokusunun %1-2' sini oluşturduğu belirlendi. Ayrıca endokrin adacıkların da alfa, beta ve miks adacıklardan oluştuğu görüldü. Sonuç olarak; endokrin ve ekzokrin pancreas dokusunun beslenmeye bağlı olarak bazı karakteristik ve fonksiyonel farklılıklar gösterebileceği tespit edildi.

Anahtar Kelimeler:

Morfoloji, Pankreas, Pica pica, Saksağan

PDF

___

- Nickel R., Schummer A., Seifirle E., 1977. Anatomy of the domestic birds. 40-61. Verlag Paul Parey, Berlin, Hamburg.
- Karadag H., Nur IH., 2002. Sindirim sistemi. In: Dursun N, editor. Evcil Kuşların Anatomisi. p. 71, Medisan, Ankara.
- Doğuer S., Erençin Z., 1964. Evcil kuşların komparatif anatomisi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Ders Kitapları, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
- Bailey TA., Mensah-Brown EP., Samour JH., Naldo J., Lawrence P., Garner A., 1997. Comparative morphology of the alimentary tract and its glandular derivatives of captive bustards. Journal of Anatomy. 191, 387-398.
- Baumel JJ., King SA., Breazile JE., Evans HE., Vanden Berge JC., 1993. Handbook of avian anatomy. Nomina Anatomica Avium, 2nd ed., Published By the Club, Cambridge, Massachusetts.
- Böck P., Abdel‐Moneim M., Egerbacher M., 1997. Development of pancreas. Microscopy Research and Technique, 37, 374-383.
- Simsek N., Özüdoğru Z., Alabay B., 2008. Immunohistochemical studies on the splenic lobe of the pancreas in young Japanese quails (Coturnix c. japonica). DTW Deutsche tierarztliche Wochenschrift, 115, 189-193.
- Kara A., Tekiner D., Şimşek N., Balkaya H., Özüdoğru Z., 2014. Distribution and location of endocrine cells in the pancreas of the Sparrowhawk, Accipiter nisus. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 2, 307-312.
- Rawdon BB., Larsson LI., 2000. Development of hormonal peptides and processing enzymes in the embryonic avian pancreas with special reference to co-localisation. Histochemistry and Cell Biology, 114, 105-112.
- Kim A., Miller K., Jo J., Kilimnik G., Wojcik P., Hara M., 2009. Islet architecture: a comparative study. Islets, 1, 129-136.
- Lucini C, Castaldo L, Lai O. An immunohistochemical study of the endocrine pancreas of ducks. European Journal of Histochemistry: EJH. 1995;40(1):45-52.
- Cooper K., Kennedy S., McConnell S., Kennedy D., Frigg M., 1977. An immunohistochemical study of the distribution of biotin in tissues of pigs and chickens. Research in Veterinary Science, 63, 219-225.
- Gülmez N., Kocamis H., Aslan Ş., Nazli M., 2004. Immunohistochemical distribution of cells containing insulin, glucagon and somatostatin in the goose (Anser anser) pancreas. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 28, 403-407.
- Simsek N., Alabay B., 2008. Light and electron microscopic examinations of the pancreas in quails (Coturnix coturnix japonica). Revue de Medecine Veterinaire, 159, 198-206.
- Şimşek N., Bayraktaroğlu AG., Altunay H., 2009. Localization of insulin immunpositive cells and histochemical structure of the pancreas in falcons (Falco Anaumanni). Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 56, 241-247.
- Lee J., Ku S., Lee H., 1998. Immunohistochemical study on insulin, glucagon and somatostatin immunoreactive cells of the pancreas of the duck (Anas platyrhynchos platyrhyncos, Linne). Korean Journal of Veterinary Research, 38, 239-245.
- Ku S-K., Lee J-H., Lee HS., 2000. An immunohistochemical study of the insulin-, glucagon-and somatostatin-immunoreactive cells in the developing pancreas of the chicken embryo. Tissue and Cell, 32, 58-65.
- Liu JW., Evans H., Larsen P., Pan D., Xu SZ., Dong HC., Deng XB., Wan B., Gi T., 1998. Gross anatomy of the pancreatic lobes and ducts in six breeds of domestic ducks and six species of wild ducks in china. Anatomia, Histologia, Embryologia, 27, 413-437.
- Watanabe T., Chikazawa H., Yamada J., 1984. Catecholamine-containing pancreatic islet cells of the domestic fowl. Cell and Tissue Research, 237, 239-244.
- Rawdon B., 1998. Morphogenesis and differentiation of the avian endocrine pancreas, with particular reference to experimental studies on the chick embryo. Microscopy Research and Technique, 43, 292-305.
- Yukawa M., Takeuchi T., Watanabe T., Kitamura S., 1999. Proportions of various endocrine cells in the pancreatic islets of wood mice (Apodemus speciosus). Anatomia, Histologia, Embryologia, 28, 13-26.
- Cowap J., 1985. The first appearance of endocrine cells in the splenic lobe of the embryonic chick pancreas. General and Comparative Endocrinology, 60, 131-137.