Erzurum Veteriner Kontrol Enstitüsünün Tarihçesi ve Günümüzdeki Durumu
Salgın hayvan hastalıkları, tarih boyunca önemli ekonomik kayıplara yol açmıştırve bu nedenle her zaman devletlerin gündeminde öncelikli bir konu olmuştur. Bu hastalıklarla mücadele etmek amacıyla çeşitli önlemler alınmıştır. Veteriner Kontrol Enstitüleri; hastalıkların teşhis ve kontrolü, koruyucu hekimlik, halk sağlığı, hijyen, halkın ve yetiştiricilerin bilgilendirilmesi, hizmet alanlarındaki serbest veteriner hekimler, kamu veteriner hekimleri ve veteriner sağlık teknisyenlerinin meslekî eğitimi gibi konularda Türkiye’de veteriner hekimliği hizmetleri yönünden önemli kuruluşlardır. Bu çalışmada, Erzurum Veteriner Kontrol Enstitüsünün tarihsel gelişiminin ve günümüzdeki durumunun değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Erzurum Veteriner Kontrol Enstitüsü arşiv belgeleri, laboratuvar kayıtları, fen kurulu kararları, ilgili Bakanlığa sunulan brifing dosyaları ve Kurum fotoğrafları incelenmiş, Kurum personeli ile yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Konuyla ilgili kitap ve makaleler taranmıştır. Elde edilen veriler, tarih araştırmalarında kullanılan retrospektif yöntem ile değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, Erzurum Veteriner Kontrol Enstitüsünün veteriner hekimliği hizmetleri ve Türkiye hayvancılığı için önemli bir Kurum olduğu sonucuna varılmıştır. Bu yüzden, gelecekte de çalışmalarına devam etmesinin önemli ve gerekli olduğu savunulabilir.
Anahtar Kelimeler:
Erzurum Veteriner Kontrol Enstitüsü, Veteriner Hekimliği Tarihi, Veteriner Kontrol Enstitüleri.
-
Epidemical animal diseases had caused important economical losses and therefore they were always prior subjects in the agenda of governments. Various measures have taken for struggling with these diseases. Veterinary Control Institutes are important establishments on the subjects such as preventive medicine, public health, hygiene, education of public and breeders, education of civil veterinarians and veterinary clinicians who are in their service areas for veterinary services across Turkey. In this study, it is aimed to assess the historical development of Erzurum Veterinary Control Institute and its position at present. Erzurum Veterinary Control Institute archive documents, laboratory registrations, science committee decisions, briefing records presented to relevant Ministry and photographs of Institute were examined, person to person interviews were done. Books and articles about the subject were scanned. The data were evaluated with retrospective to the method used in historical researches. As a result, it was concluded that Erzurum Veterinary Control Institute was an important institute for veterinary employments and animal husbandry across Turkey. Therefore, it can be advocated that it will be important and necessary that the institution continue its studies in the future too.
Keywords:
Erzurum Veterinary Control Institute, History of Veterinary Medicine, Veterinary Control Institutes.,
___
- Anonim, 1974. Erzurum il yıllığı cumhuriyetin 50. yılında. Kervan Kitapçılık Tesisleri, İstanbul, s. 300.
- Anonim, 2014. EVKEM TÜRKAK akreditasyon kapsamı. http://www.turkak.org.tr/online/search/kapsa m_html.asp?app=725&sc_id=2119&language= &sube=0&file_no=AB-0383-T, [Erişim Tarihi: 02014].
- Arşiv belgesi, 1967. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Veteriner İşleri Genel
- Müdürlüğü’nün 01967 tarih ve 1240 sayılı makam oluru.
- Arşiv belgesi, 1976. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Veteriner İşleri Genel
- Müdürlüğü’nün 001976 tarih ve 782 sayılı makam oluru.
- Arşiv belgesi, 1981. Erzurum Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü 23.10.1981 tarih ve 1981/1 sayılı fen kurulu kararı.
- Arşiv belgesi, 1982. Erzurum Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nün 18.10.1982 tarih ve 1530 sayılı yazısı.
- Arşiv belgesi, 1986. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Veteriner İşleri Genel
- Müdürlüğü’nün 001986 tarihli makam oluru.
- Arşiv belgesi, 1992: Erzurum Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü 14.09.1992 tarih ve 1992/18 sayılı fen kurulu kararı.
- Arşiv belgesi, 1994. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın 22.09.1994 tarih ve MKD-G-1/65 sayılı makam oluru.
- Arşiv belgesi, 2000. Erzurum Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü’nün 22.06.2000 tarih ve 443 sayılı yazısı.
- Arşiv belgesi, 2003: Erzurum Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü 26.06.2003 tarih ve 117 sayılı fen kurulu kararı.
- Arşiv belgesi, 2005. Erzurum Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü 27.05.2005 tarih ve 128 sayılı fen kurulu kararı.
- Arşiv belgesi, 2011a. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın 01.08.2011 tarih ve 2457 sayılı yazısı.
- Arşiv belgesi, 2011b. TÜRKAK tarafından düzenlenen 29 kasım 2011 revizyon tarihli akreditasyon sertifikası ve eki.
- Arşiv belgesi, 2013. EVKEM 2013 yılı brifing dosyası.
- Arşiv belgesi, 1967-2013. EVKEM personel dosyaları.
- Arşiv belgesi, 1981-2013 FKK ve 1991-2013 BD. EVKEM 1981-2013 fen kurulu kararları ve 19912013 brifing dosyaları.
- Bekman M., 1940. Veteriner Tarihi. Ankara Basım ve Cildevi, Ankara.
- Dunlop RH., Williams DJ., 1996. Veterinary medicine an illustrated history, Mosby-Year Book Inc., Missouri.
- Erk N., 1963. Pendik Veteriner Bakteriyoloji ve Seroloji Enstitüsü kuruluşu. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 10, 44-48.
- Erk N., 1966. Veteriner tarihi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi yayınları: 195, ders kitabı: 97, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
- Erk N., Akkerman NC., 1969. Türkiye’de sığır vebası salgınları ve eradikasyonu tarihi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi yayınları: 242, çalışmalar: 144, Ankara.
- Karasszon D., 1988. A concise history of veterinary medicine (Translated by E. Farkons). Akademiai Klado, Budapest.
- Spinage CA., 2007. Cattle plague a history. Kluwer Academic/Planum Publishers, USA.
- Öztürk R., Yerlikaya H., 2001. Etlik Merkez Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü’nün tarihçesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 12, 59-63.
- Resmi Gazete, 1937. Ziraat Vekâleti Vazife ve Teşkilât Kanunu. Kanun no: 3203, tarih: 14 haziran 1937, sayı: 2629.
- TÜİK, 2013. Türkiye ve EVKEM’in hizmet verdiği bölgenin 2012 yılı hayvan varlığı: Büyükbaş Türkiye 14 022 347, Erzurum Bölgesi 1 706 350;
- Küçükbaş Türkiye 35 782 519, Erzurum Bölgesi 2 997 994; Kanatlı Türkiye 275 505 341 Erzurum Bölgesi 1 486 250. Erişim tarihi: 14.04.2014.
- Türkmenoğlu E., Yaşar A., 2011. Konya Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü’nün tarihsel gelişimi ve Türkiye hayvancılığına katkıları. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 17, 59-63.
- Yerlikaya H., 2002. Elazığ Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsünün Kuruluş ve Gelişim Tarihi, ISBN-NO-975-97437-0-1, Elazığ.
- Başlangıç: 2022
- Yayıncı: Atatürk Üniversitesi