VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE UYGULAMA ALANI TÜRKİYE OLAN PERFORMANS ÖLÇÜMÜ ÇALIŞMALARI: LİTERATÜR ARAŞTIRMASI VE DEĞERLENDİRMELER

Parametrik olmayan bir performans ölçüm tekniği olan Veri Zarflama Analizi (VZA) uygulanma kolaylığı ve sonuçlarının önemli yönetsel sonuçlar üretme potansiyelinden dolayı hem dünyada, hem de Türkiye’de çeşitli sektörlerde sıklıkla uygulanmaktadır. Bu çalışmada, 2000 ile 2013 yılları arasında ulusal ve uluslararası hakemli akademik dergilerde yayınlanmış ve uygulama alanı Türkiye’deki çeşitli sektörler olan Veri Zarflama Analizi çalışmaları irdelenmektedir. Çalışmalar, genel istatistikler (yayın yılları, çalışmaların yayınlandıkları dergiler, yazarların bağlı bulundukları kurumlar ve yazar sayıları), uygulama alanları (sektörler ve anahtar kelimeler), ve metodolojik yönelimler (karar birimleri, girdi-çıktı değişkenleri, kullanılan ölçek, kullanılan odak, yazılımlar ve VZA ile birlikte kullanılan yöntemler) gibi kriterler açısından incelenmektedir. Bu çalışma, yayınlar ile ilgili kilit istatistikleri irdelemesinin yanı sıra, tekniğin uygulanışı ile ilgili metodolojik ipuçları ile ileriye dönük çalışmalar için fayda sağlayabilecek bir bibliyografya da sağlamaktadır. Yapılan kapsamlı tarama VZA yaklaşımının özellikle son on yılda Türk akademik camiasında çok kullanılan bir metot olduğunu göstermektedir. Yapılan ulusal yayınların çok büyük bir çoğunluğu İktisadi ve İdari Bilimler fakülteleri kapsamında yayın yapan hakemli dergilerde yer almaktadır. Veri Zarflama Analizi Türkiye’de en çok bankacılık, sağlık ve eğitim sektörlerinde etkinlik analizi yapmak amacı ile kullanılmaktadır. Çok çeşitli kurumlara bağlı çok yazarlı yayınlar ön plandadır. Veri Zarflama Analizi ile birlikte en çok kullanılan tekniklerin Çok Kriterli Karar Analizi teknikleri olduğu göze çarpmaktadır. Tekniğin özellikle son on yılda Türk akademik camiasında yaygınlığı düşünüldüğünde, bu çalışmada ortaya konan değerlendirmelerin teknik üzerine çalışacak araştırmacılara önemli bir referans olacağı düşünülmektedir.