Türkiye’de Sebze Üretimi ve Gelecek İçin Bazı Öneriler

Sebzeler insan beslenmesinde ve özellikle de sağlıklı belenmede önemli bir kaynaktır. Türkiye 25 milyon tonluk sebze üretimiyle dünyada Çin, Hindistan ve ABD’den sonra dördüncü sırada yer almaktadır. Türkiye’nin coğrafik koşulları tüm sebze çeşitlerinin yetiştirilmesine olanak tanımaktadır ve ülkede 805000 hektar alanda sebze üretimi yapılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de sebze üretim ve pazarlama yapılarını analiz etmek ve karşılaşılan sorunları belirlemektir. Ayrıca çalışmanın sonunda gelecekle ilgili bazı önlemler de önerilmektedir.

Vegetable Production in Turkey and Some Suggestions for the Future

Vegetables form an important resource in human nutrition and especially for healthy nutrition. Turkey takes the fourth place after China, India, and U.S.A in the world vegetable production with 25 million tons. The geographical conditions of Turkey let almost all kinds of vegetables to be grown in the country and 805 000 hectares area in the country are used for vegetable production. The purpose of this study is to analyse the production and marketing structures of vegetables in Turkey and determine vegetable production and marketing problems. Further, some measures for the future are proposed in the end of this study.

___

  • 1. Yanmaz, R., Özçoban, M., Gözlüklü, E., Okçu, G., 2002, AB Ülkelerinde Açıkta Sebze Yetiştiriciliği ve Yakın Gelecekte Beklenen Gelişmeler, AB’ye Uyum Aşamasında Bahçe Bitkileri Tarımı Sempozyumu, 25-26 Nisan, 2002, İzmir, s.67-83.
  • 2. Abak, K., Erkan, O., Eser, B., Halloran, N., Yanmaz, R., Sarı, N., Ekiz, H., 2000, Sebze Tarımında 2000’lerde Üretim Hedefleri, V. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi (17-20 Ocak 2000), TMMOB Zir. Müh. Odası, Ankara, 2.Cilt, s.617–644.
  • 3. TUİK, 2007, Tarımsal İstatistikler, http://www.tuik.gov.tr., Erişim: Mayıs 2007.
  • 4. FAO, 2007, Statistical Database-Agriculture, http://www.fao.org., Erişim: Mayıs 2007.
  • 5. Abak, K., 2007, Outlook on Vegetable Production in Turkey, Acta Horticulturae, 729:25-31.
  • 6. Atış, E., Artukoğlu, M.M., 2005, AB’de Meyve-Sebze Ortak Piyasa Düzenleri ve Türkiye’nin Uyumu Açısından Değerlendirilmesi, Türk Tarım Politikasının AB Ortak Tarım Politikasına Uyumu (Edit.E.Oktay, R.Tunalıoğlu), Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Yayınları No:134, Ankara, s.43-56.
  • 7. Eraktan, G., Olhan, E., Özkan, Z., 2002, AB’de Meyve-Sebze Alt Sektöründe Uygulanan Politikalar, Avrupa Birliğine uyum Aşamasında Bahçe Bitkileri Tarımı, 25-26 Nisan 2002, Ankara, İzmir, s.11-24.
  • 8. Güçin, M.S., 2004, Türkiye’nin Yaş Sebze ve Meyve İhracatındaki Sorunları ve Çözüm Önerileri, Türkiye IV. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi (08-12 Eylül, 2003, Ankara), Hasad Yayıncılık, İstanbul, s.347-349.
  • 9. Haskınacı, Ş., 2004, Sebzecilik Sektör Profili, İstanbul Ticaret Odası, İstanbul.
  • 10. Koç, D., 2005, Yaş Meyve ve Sebze Sektörü Ticaretini Etkileyen Gelişmeler ve Türkiye’nin Rekabet Üstünlüğü Analizi, T.C Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı, İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, Araştırma ve Geliştirme Başkanlığı Tarım Dairesi, Ankara.
  • 11. Öztürk, M., 2006, Türkiye’de Yaş Sebze Sektörü ve Dış Ticareti, VI. Sebze Tarımı Sempozyumu, 19-22 Eylül 2006, Kahramanmaraş.
  • 12. Paksoy, M., 2006, İyi Tarım Uygulamalarının Türkiye’nin Sebze İhracatına Olası Etkileri, VI. Sebze Tarımı Sempozyumu, 19-22 Eylül 2006, Kahramanmaraş.
  • 13. Sayın, C., Mencet, M.N., Taşçıoğlu, Y., 2004. AB’de EUREPGAP Uygulamaları ve Yaş Meyve ve Sebze İhracatımıza Olası Etkileri, Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi, 16-18 Eylül 2004, Tokat, s.37-43.
  • 14. Şeniz, V., Eser, B., Daşgan, Y., Akbudak, N., İlbi, H., Sürmeli, N., Başay, S., 2005, Sebze Üretiminde Gelişme ve Hedefler, Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, TMMOB Zir.Müh.Odası, 1.Cilt, 3-7 Ocak 2005, Ankara.
  • 15. Turhan, Ş., Tipi, T., Erol, A.O., 2005, EUREPGAP Uygulamalarının Türk Yaş Meyve-Sebze Üretimi ve Rekabet Gücü Üzerine Etkileri, Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi, Tokat, 16-18 Eylül, s.315-322.
  • 16. TKB, 2005, Tarımsal Araştırma Master Plan Revizyonu, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • 17. DPT, 2006, Dokuzuncu Beş yıllık Kalkınma Planı (2007–2013), Ankara.
  • 18. DPT, 2001, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Bitkisel Üretim (Sebzecilik) Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
  • 19. Karabağlı, A., 1990, AT Karşısında Türkiye Meyve ve Sebze Alt Sektörünün Durumu ve Rekabet Şansı, MPM Yayın No:421, Ankara.
  • 20. Güneş, T., 1996, Tarımsal Pazarlama, A.Ü.Ziraat Fakültesi Yayın No:1467, Ankara.
  • 21. Emeksiz, F., Albayrak, M., Güneş, E., Özçelik, A., Özer, O.O., Taşdan, K., 2005, Türkiye’de Tarımsal Üretimin Pazarlama Kanalları ve Araçlarının Değerlendirilmesi, Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi (3-7 Ocak 2005), TMMOB Zir. Müh. Odası, 2.Cilt, Ankara.
  • 22. Demirbaş, 2001, Türkiye’de Toptancı Halleri İle İlgili Yasal Düzenlemelerin Meyve-Sebze Üretim ve Pazarlama Politikalarının Başarısı Üzerine Etkileri: İzmir İli Örneği, Türkiye Ziraat Odaları Birliği Yayınları, Ankara, s.71.
  • 23. Engindeniz, S., 2001, Türkiye’de Organik Domates Üretimi ve Pazarlaması, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Adana Şubesi Ekin Bülteni, 12: 11, Adana.
  • 24. Akdeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği, 2007, Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği 2000-2004 Değerlendirme Raporları (Türkiye Geneli), http://www.akib.org.tr., Erişim: Mayıs 2007.
  • 25. Dış Ticaret Müsteşarlığı, 2007, Tarım Ürünleri Dış Ticaret Verileri (1995- 2004), http://www.dtm.gov.tr., Erişim: Mayıs 2007.
  • 26. Ege İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği, 2007, Tarım Ürünleri İhracat Verileri (2001-2004), http://www.egeliihracatcilar.com., Erişim: Mayıs 2007.
  • 27. TKB, 2006, Hububat ve Çeltik, Yaş meyve ve Sebze, Yemeklik Tane Baklagiller, Tohumculuk, Şarap, Canlı Bitkiler ve Süs Bitkileri Ortak Piyasa Düzenleri Alt Çalışma Grup Raporları, Cilt 3, Ankara.
  • 28. Anonim, 2005, EUREPGAP Global Report, FoodPLUS GmbH, Germany.
Verimlilik Dergisi-Cover
  • ISSN: 1013-1388
  • Başlangıç: 2004
  • Yayıncı: T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI STRATEJİK ARAŞTIRMALAR VE VERİMLİLİK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ