Sevgi YILDIZ, Sibel DOĞAN, Sevda KATITAŞ

Okul Yöneticileri Duygu Envanteri: Türk Kültürüne Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Duygular örgütsel davranış alanının uzun yıllar ihmal edilen konularındandır. Okul yönetiminde duygular konusu da son yıllarda dikkat çeken konulardandır. Bu araştırmada Chen (2021) tarafından geliştirilen Okul Yöneticileri Duygu Envanteri’nin (OYDE) Türkiye’de görev yapan okul yöneticileri üzerinde Türkçe uyarlaması ile geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yürütülmüştür. Araştırma Türkiye’nin çeşitli kamu okullarında görev yapan ve uygun örnekleme yöntemiyle seçilmiş 200 okul yöneticisi ile gerçekleştirilmiştir. Orijinali İngilizce olan ve 25 madde beş boyuttan oluşan envanter, her iki dile hâkim üç alan uzmanının görüşlerinden yararlanarak Türkçe’ ye çevrilmiştir. OYDE’nin yapı geçerliği Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ile güvenirliği ise Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı ile incelenmiştir. DFA sonuçları OYDE’nin orijinal formundaki gibi beş alt boyuttan oluştuğunu doğrulamıştır. Ancak kaygı boyutunda yer alan 16. madde yapılan analiz sonuçlarına göre çıkarılmıştır. Güvenirlik katsayıları ise OYDE’nin beş alt boyutunun da yüksek düzeyde güvenilir ölçümler ürettiğini ortaya koymuştur. Araştırma sonuçları Türkçe’ye uyarlanan OYDE’nin Türkiye bağlamında okul yöneticilerinin görev yaptıkları okulları ve okul yöneticiliği mesleğine yönelik duygularını değerlendirmede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir sonuçlar üreten 24 madde ve beş alt boyuttan oluşan bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Okul yöneticileri, duygu, duygulanım, okul yöneticilerinde duygu, örgütsel davranış., Principal, emotion, affect, emotion in school administrators, organizational behavior.

School Administrators Emotion Inventory: The Study of Adaptation to Turkish, Validity and Reliability

Emotions are one of the neglected topics of organizational behavior for many years. The issue of emotions in school management is one of the issues that has attracted attention in recent years. Validity and reliability studies were carried out in this study by adapting the School Administrators Emotion Inventory (SAEI) developed by Chen (2020) to Turkish on school administrators working in Turkey. The research was conducted with 200 school administrators working in various public schools in Turkey and selected by convenience sampling method. The inventory, originally in English and consisting of 25 items and five dimensions, was translated into Turkish by taking advantage of the opinions of three field experts who are fluent in both languages. The construct validity of the SAEI was examined by Confirmatory Factor Analysis (CFA), and its reliability was examined with the Cronbach alpha internal consistency coefficient. CFA results confirmed that SAEI consisted of five sub-dimensions as in its original form. However, one item in the anxiety dimension was removed according to the results of the analysis. Reliability coefficients revealed that all five sub-dimensions of SAEI produced highly reliable measurements. The research results showed that the SAEI, which was adapted into Turkish, was a measurement tool consisting of 24 items and five sub-dimensions that produced valid and reliable results that could be used to evaluate school administrators' feelings about the schools they work and the school administration profession in the context of Turkey.

Keywords:

Principal, emotion, affect, emotion in school administrators, organizational behavior.,

PDF

___

Altın, M., Koç, M., Özkan, Z., Kaplan, M., & Subatan, M. (2021). Okul yöneticilerinde duygu yönetimi ve örgütsel bağlılık. Journal Of Social, Humanities And Administrative Sciences, 7(45), 1960-1976. http://dx.doi.org/10.31589/JOSHAS.763
Arar, K. (2017). Emotional expression at different managerial career stages: Female principals in Arab schools in Israel. Educational Management Administration & Leadership 45(6), 929–943. https://doi.org/10.1177/1741143216636114
Argon, T. (2015). Öğretmenlerin sahip oldukları duygu durumlarını okul yöneticilerinin dikkate alıp almamalarına ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 377-404. https://dergipark.org.tr/tr/pub/aibuefd/issue/1514/18435
Bagozzi, R., P., Gopinath, M., & Nyer, P.,U. (1999). The role of emotions in marketing. Journal of the Academy of the Marketing Science, 27(2), 186-204. https://doi.org/10.1177/0092070399272005
Berkovich, I., & Eyal, O. (2015). Educational leaders and emotions : An International Review of Empirical Evidence 1992–2012. Review of Educational Research, 85(1), 129–167. https://doi.org/10.3102/0034654314550
Bush, T. (2021). Assessing successful school leadership: What do we know? Educational Management Administration & Leadership, 49(5), 687-689. https://doi.org/10.1177/174114322110346
Can, H., Aşan Azizoğlu, Ö., & Miski Aydın, E. (2015). Örgütsel davranış. Siyasal Kitapevi.
Caruso, D., R., & Salovey, P. (2012). Duygusal zekâ yöneticisi (H. Kayra, Çev.). Crea Yayıncılık.
Chen, J. (2021). Development and validation of the Principal Emotion Inventory: A mixed-methods approach. Educational Management Administration & Leadership, 49(5), 750–767. https://doi.org/10.1177/1741143220919764
Coşkun, H., & Gültepe, B. (2013). Duygudurum ve bazı davranışlarımız: yeni bulgular ışığında bir değerlendirme. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 81-100. https://www.researchgate.net/publication/346657286_Duygudurum_ve_bazi_davranislarimiz_Yeni_bulgular_isiginda_bir_degerlendirme
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Pegem Akademi.
Damasio, A., & Carvalho, G., B. (2013). The nature of feelings: Evolutionary and neurobiological origins. Nature Reviews Neuroscience, 14, 143-152. https://doi.org/10.1038/nrn3403
DeVellis, R., F. (2014). Scale Development: Theory and Applications. 2nd ed. Sage.
Eroğlu, Ş., G. (2014). Örgütlerde duygusal emek ve tükenmişlik ilişkisi üzerine bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 147-160. https://dergipark.org.tr/tr/pub/pausbed/issue/34741/384158
Fischer, A., H., & Manstead, A., S., R. (2008). Social functions of emotion. In M. Lewis, J. M. Haviland-Jones, & L. F. Barrett (Eds.), Handbook of emotions (pp. 456–468). The Guilford Press.
George, J., M. (2000). Emotions and leadership: The role of emotional intelligence. Human Relations, 53(8), 1027-1055. https://doi.org/10.1177/0018726700538001
Hargreaves, A. (2001) Emotional geographies of teaching. Teachers College Record, 103(6), 1056–1080. https://doi.org/10.1111/0161-4681.00142
James, C., Crawford, C., & Oplatka, I. (2019) An affective paradigm for educational leadership theory and practice: connecting affect, actions, power and influence. International Journal of Leadership in Education, 22(5), 617–628. https://doi.org/10.1080/13603124.2018.1481536
Keltner, D., & Haidt, J. (1999). Social functions of emotions at four levels of analysis. Cognition and Emotion, 13(5), 505–521. https://doi.org/10.1080/026999399379168
Lassila, E., T., Timonen, V., Uitto, M., & Estola, E. (2017). Storied emotional distances in the relationships between beginning teachers and school principals. British Educational Research Journal, 43(3), 486–504. https://doi.org/10.1002/berj.3280
Leithwood, K., & Beatty, B. (2009). Leadership for emotionally hot climates. International Studies in Educational Administration, 37(1), 91–103. https://distributedleadership.northwestern.edu/files/2019/03/managing_2008-1twyhki.pdf Lovely, S. (2004). Staffing the principalship: Finding, coaching, and mentoring school leaders. Association for Supervision and Curriculum Development.
Öztekin, A. (2006). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan yöneticilerin duygusal zekâ becerilerini okul yönetiminde kullanma düzeylerinin değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
Park, V., & Datnow, A. (2022). Principals’ emotions in school improvement: the role of people, practices, policies, and patterns. School Leadership & Management, 42(3), 256-274. https://doi.org/10.1080/13632434.2022.2071863
Robbins, S., P., & Judge, T. A. (2013). Örgütsel davranış (14. Basımdan Çeviri). Nobel akademik Yayıncılık.
Schmidt, M. (2010). Is there a place for emotions within leadership preparation programs? Journal of Educational Administration, 48(5), 626–641. https://doi.org/10.1108/09578231011067776
Seçer, H., Ş. (2010). Çalışma yaşamında duygular ve duygusal emek: sosyoloji, psikoloji ve örgüt teorisi açısından bir değerlendirme. Journal Of Social Policy Conferences, 0 (50) , 813-834. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusskd/issue/891/9938
Soto, P., L., M. (2021). School principals’ awareness of their emotional intelligence and connections to leadership. (Publication No. 3804) [Doctoral dissertation, Western Michigan University]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
Spector, P. E., & Fox, S. (2002). An emotion-centered model of voluntary work behavior: Some parallels between counterproductive work behavior and organizational citizenship behavior. Human Resource Management Review, 12(2), 269–292. https://doi.org/10.1016/S1053-4822(02)00049-9
Spillane, J., P., & Diamond, J. B. (Eds.). (2007). Distributed leadership in practice. Teachers College Press
Sutton, R., & Wheatley, K. (2003). Teachers’ emotions and teaching: A review of the literature and directions for future research. Educational Psychology Review, 15, 327–358. https://doi.org/10.1023/A:1026131715856
Winter, E. (2018). Akıllı hissetmek duygularımız neden düşündüğümüzden daha rasyoneldir? İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Yıldırım, K., & Akdoğan, E. (2019). Okul yöneticilerinin duygusal yükünün karar verme sürecine etkisi açısından incelenmesi. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi (Uled), 2(2), 20-30. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijolt/issue/50021/614951