Fırat Üniversitesi Hastanesi Akılcı İlaç Polikliniğine Başvuran Gebelerde İlaç Kullanımı

Giriş ve Amaç: Amerika Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) sınıflamasına göre ilaçlar güvenirliliğine göre beş kategoriye (A, B, C, D ve X) ayrılmıştır. Bunlardan, B grubu ilaçların hayvan çalışmalarında fetüs için bir risk oluşturduğu gösterilememiştir ancak gebe kadınlarda yeterli ve iyi kontrollü çalışmalar yapılmamıştır. C ve D grubu ilaçların deneysel olarak fetüs üzerinde zararlı etkileri gösterilmiş ve yarar/zarar dengesi gözetilerek kullanılmasına izin verilmiştir. X grubu ilaçların ise gebelerde kullanımı yasaktır. Çalışmamızda B,C, D ve/veya X kategorisi ilaç kullanım özellikleri araştırılmıştır. Yöntem: Fırat Üniversitesi Hastanesi Akılcı İlaç Polikliniğine 01.04.2019-01.04.2021 tarihleri arasında başvuran gebelerin kayıtları retrospektif olarak değerlendirilmiştir. İlaçların sınıflandırılması FDA sınıflandırmasına göre yapılmıştır. Bulgular: Çalışmamızda 35 gebe kaydı değerlendirilmiştir. Gebelerin 7 tanesi D ve/veya X kategorisine giren bir veya birden fazla ilaca maruz kalmıştır. Gebelerin 10 tanesi X ve C kategorisi, 6 tanesi D ve C kategorisi, 3 tanesi B ve C kategorisi, 3 tanesi B ve D kategorisi, 3 tanesi her üç kategoriden, 3 tanesi ise birden fazla C kategorisi ilaçlara maruz kalmıştır. Gebelerin hepsi birinci trimesterde bu kategorideki ilaçlara maruz kalmıştır. X kategorisinde seks hormonları, D kategorisinde santral sinir sistemi ilaçları, C kategorisinde ise analjezik ve antiinflamatuar ilaçlar çoğunlukta idi. Sonuç: Gebeler teratojenite riski olan ilaçlara yüksek oranda maruz kalabilmektedir. Gerek ilaç reçete eden hekimlerin, gerekse ilacı kullanan doğurganlık çağındaki kadınların, kullanım öncesi mutlaka gebelik durumunun sorgulaması gerekmektedir. Gebelik durumunda ise ilaç seçiminin mümkün olan en az risk taşıyan gruptan yapılması önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Gebelik, Teratojenite, İlaç

PDF

___

1. Bakker MK, Jentink J, Vroom F, Van De Berg PB, Walle De HFK, De Jong Van Den Berg LTW. Drug prescription before, during and after pregnancy for chronic, occasional and pregnancy related drugs in Netherlands. . An nternational Journal of Obtetrics and Gynaecology. 2006;113:559-68.
2. Andrade SE, Gurwitz JH, Davis RL, Chan KA, Finkelstein JA, Fortman K, et al. Prescription drug use in pregnancy. Am J Obstet Gynecol. 2004;191(2):398-407.
3. Olukman M, Parlar A, Orhan CE, Erol A. Gebelerde İlaç Kullanımı: Son Bir Yıllık Deneyim. . Uzmanlık Sonrası Eğitim ve Güncel Gelişmeler Dergisi. 2006;3(4):255-61.
4. Zorlu C, Arı E. Use of antıbıotıcs and treatment of parasıtıc ınfestatıons ın pregnancy. Türkiye Klinikleri Journal of Gynecology And Obstetrics. 2006;16(1):17-32.
5. Duman M. Different Risk Categorizations Related to the Use of Drugs During Pregnancy. Türkiye Klinikleri Journal of Gynecology and Obstetrics Special Topics. 2013;6(3):12-7.
6. Schirm E, Meijer WM, Tobi H, de Jong-van den Berg LT. Drug use by pregnant women and comparable non-pregnant women in The Netherlands with reference to the Australian classification system. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2004;114(2):182-8.
7. Cooper WO, Hickson GB, Ray WA. Prescriptions for contraindicated category X drugs in pregnancy among women enrolled in TennCare. Paediatr Perinat Epidemiol. 2004;18(2):106-11.
8. Sachdeva P, Patel BG, Patel BK. Drug use in pregnancy; a point to ponder! Indian J Pharm Sci. 2009;71(1):1-7. 9. Antonucci R, Zaffanello M, Puxeddu E, Porcella A, Cuzzolin L, Pilloni MD, et al. Use of non-steroidal anti-inflammatory drugs in pregnancy: impact on the fetus and newborn. Curr Drug Metab. 2012;13(4):474-90.
10. Nezvalova-Henriksen K, Spigset O, Nordeng H. Effects of ibuprofen, diclofenac, naproxen, and piroxicam on the course of pregnancy and pregnancy outcome: a prospective cohort study. BJOG. 2013;120(8):948-59.
11. Ulusoy KG. Bir Üniversite Hastanesine Gebelikte İlaç Kullanımı İçin Başvuran Gebelerin Değerlendirilmesi: Bir Olgu Serisi. Sakarya Tıp Dergisi. 2020;10(3):459-66.
12. Bookstaver PB, Bland CM, Griffin B, Stover KR, Eiland LS, McLaughlin M. A Review of Antibiotic Use in Pregnancy. Pharmacotherapy. 2015;35(11):1052-62.
13. Briggs GG, Freeman RK. Drugs in Pregnancy and Lactation: A Reference Guide to Fetal and Neonatal Risk. 11th ed. ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2017.
14. Crider KS, Cleves MA, Reefhuis J, Berry RJ, Hobbs CA, Hu DJ. Antibacterial medication use during pregnancy and risk of birth defects: National Birth Defects Prevention Study. Arch Pediatr Adolesc Med. 2009;163(11):978-85.
15. Guinto VT, De Guia B, Festin MR, Dowswell T. Different antibiotic regimens for treating asymptomatic bacteriuria in pregnancy. Cochrane Database Syst Rev. 2010(9):CD007855.
16. İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası 2005 yılı faaliyet raporu 2005 [Available from: www.ieis.org.tr/yeni_ site/asp_ sayfalar/index. asp?sayfa=415&menuk=15 .
17. Practice Committee of American Society for Reproductive Medicine in collaboration with Society for Reproductive E, Infertility. Progesterone supplementation during the luteal phase and in early pregnancy in the treatment of infertility: an educational bulletin. Fertil Steril. 2008;90(5 Suppl):S150-3.
18. Carmichael SL, Shaw GM, Laurent C, Croughan MS, Olney RS, Lammer EJ. Maternal progestin intake and risk of hypospadias. Arch Pediatr Adolesc Med. 2005;159(10):957-62.
19. Pedersen LH, Henriksen TB, Vestergaard M, Olsen J, Bech BH. Selective serotonin reuptake inhibitors in pregnancy and congenital malformations: population based cohort study. BMJ. 2009;339:b3569.
20. Huybrechts KF, Palmsten K, Avorn J, Cohen LS, Holmes LB, Franklin JM, et al. Antidepressant use in pregnancy and the risk of cardiac defects. N Engl J Med. 2014;370(25):2397-407.
21. Prady SL, Hanlon I, Fraser LK, Mikocka-Walus A. A systematic review of maternal antidepressant use in pregnancy and short- and long-term offspring's outcomes. Arch Womens Ment Health. 2018;21(2):127-40.