HUKUKUMUZDA KAMU TÜZEL KİŞİLİĞİ KAVRAMI VE KISTASLARI

ÖZHukukî anlamda kişi (şahıs-personne), hukukî ilişkilere taraf olabilen,hak sahibi ve yükümlü (alacaklı ve borçlu) olabilen hukuk öznesidir. Hukuknazarında kişiler “gerçek kişiler” ve “tüzel kişiler” olmak üzere ikiyeayrılmaktadır. Gerçek kişiler (hakikî şahıslar-personne physique), insanlardır.Günümüzün modern hukuk düzenleri cinsiyet, ırk, din, dil, vs. gibifarklar gözetmeksizin bütün insanları birer kişi olarak kabul etmektedirler.Tüzel kişiler (hukmî şahıs-personne morale) ortak bir amacın (gayenin)devamlı bir surette gerçekleştirilmesi amacıyla örgütlenmiş bulunan kişiya da mal topluluklarıdır. Tüzel kişiler de kendi içinde kamu tüzel kişilerive özel hukuk tüzel kişileri şeklinde ikiye ayrılmaktadır. Kamu tüzel kişisivasfına sahip olmanın da, kamu gücü ayrıcalıklarından yararlanma gibibir takım önemli sonuçları vardır.Hukukumuzda başta devlet tüzel kişiliği olmak üzere, mahalli idareler,düzenleyici ve denetleyici kurullar, meslek kuruluşları gibi bir kısımidarelerin kamu tüzel kişisi olduğu konusunda tereddüt bulunmamaktadır.Ancak öyle kuruluşlar da vardır ki, kamu tüzel kişisi olup olmadığıkonusunda tartışmalar hala devam etmektedir. Bu çalışmada kamu tüzelkişiliğine sahip olmanın kıstasları üzerinde durduktan sonra, niteliği tartışmalıkuruluşlar bakımından öğretinin ve yargı yerlerinin yaklaşımlarıaktarılmaya çalışılacaktır.