DEMOKRASİNİN SAYILARLA SINAVI: SEÇİM SİSTEMLERİ

ÖZSeçimler, demokrasilerin kalbidir; ancak bir ülkede uygulanan seçimsistemi, sadece seçimleri düzenlemez; partiler ve siyasal kültür üzerindede derin etkiler meydana getirirler. Demokrasilerin temelinde genel veeşit oy prensibi bulunsa da, benimsenecek seçim sistemi her zaman buprensibe uygun bir temsile yol açmayabilir.Seçim sistemleri; temelde çoğunluk sistemi ve nispi temsil sistemi ayrımındanhareketle sınıflandırılsalar da, her iki sistemin birçok alt uygulamaşekilleri ve bunların değişik kombinasyonları ile sonsuz sayıda sistemüretilebilir.Çoğunluk sistemi fikrinden yola çıkan ve çoğu kez ciddi ölçülerdeeksik temsile yol açan seçim sistemlerinde, siyasal partilerin aldıkları oyoranı ile parlamentoda temsil oranları arasında genellikle açık bir uyumsuzlukgörülür. Görece sayısal büyüklüğe sahip siyasal yapılar, parlamentodaçok daha avantajlı şekilde temsil imkânı bulurlar ve bu nedenle diğersiyasal gruplarla uzlaşma ihtiyacı duymazlar. Sonuçta, özellikle çatışmacıkültürlerin hâkim olduğu toplumlarda, siyasal fay hatlarının daha da derinleşmesineyol açılabilir. Bu tür toplumlarda, siyaset kurumuna ilişkinkurallar konurken, siyasal aktörlerin birbirleriyle uzlaşma gereğini duymalarınısağlayacak şekilde hareket edilmesi öncelikli bir önem taşır.