ANAYASA YARGISINDA OYLARIN EŞİTLİĞİ

Anayasa yargısının yargılama usulleri, genellikle, heyetler halinde çalışmaya ve görüşme, oylama ve oyçokluğuyla karar alma esaslarına dayalıdır. Oylama sonucunda oyların eşitliği durumunun ortaya çıkması, halledilmesi gerekli bir meseleye yol açmaktadır: Karşıt yöndeki oylar eşit sayıda olduğunda, mahkemeler nasıl bir yol izleyecektir; veyahut, nasıl bir karara varıldığı kabul edilecektir? Bu yazıda, ilkin karşılaştırmalı hukuk bakış açısıyla anayasa yargısında oyların eşitliği üzerinde durularak bu meseleye yönelik olarak getirilen farklı yaklaşımlar ele alınmaktadır. Ardından, Türkiye örneğine bakılarak, Anayasa, Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü ve 6216 sayılı Kanunla belirlenen çerçeve içinde oyların eşitliğine yönelik olarak getirilen çözüm incelenmekte ve Anayasa Mahkemesinin konuya ilişkin içtihadı ile uygulamasından örnekler ortaya konulmaktadır.

___

  • AKTAŞ Sururi, “Pozitif Hukukta Boşluk Kavramı,” Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 14/1–2, ss. 1-28.
  • BARIN Taylan, Anayasa Yargısının Demokratik Meşruiyeti, On İki Levha Yayınevi, İstanbul, 2016.
  • EROĞUL Cem, Çağdaş Devlet Düzenleri, 10. Baskı, İmaj Yayınevi, Ankara, 2016.
  • ETIEN R., “Jurisprudence Constitutionnelle: Le Président du Conseil Constitutionnel”, La Revue Administrative 46, no. 271, 1993, s.36-41.
  • EUROPEAN COMMİSSİO N FOR DEMOCR ACY THROUGH LAW, The Composition of Constitutional Courts, Council of Europe Publishing, 1997.
  • KIRCA Çiğdem, “Örtülü (Gizli) Boşluk ve Bu Boşluğun Doldurulması Yöntemi Olarak Uygun Sınırlama,” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 50/1, s.91-119.
  • LORZ Ralph Alexander, R. A. Lorenz, “Die Gefahr Der Stimmengleichheit: Ein Wenig Beachteter Sprengsa? in Der Konstruktion Des BVerfG”, Zeitschrift Für Rechtspolitik 36/2, 2003, s.36-39.
  • PIDOT Justin, “Tie Votes in the Supreme Court”, Minnesota Law Review 101/1, 2016, s.245-300.
  • SCHMIDT Thorsten Ingo, “Die Entscheidung Tro? Stimmengleichheit”, JuristenZeitung 58/3, 2003, s.133-38.
  • ÖZBUDUN Ergun “Türkiye’de Anayasa Yargısının Doğuşu: 1961
  • Anayasası Üzerindeki Kurucu Meclis Görüşmeleri,” Türkiye’de Demokratikleşme Süreci Anayasa Yapımı ve Anayasa Yargısı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2014.
  • Anayasa Mahkemesi 16.06.1970 Tarih E. 1970/1, K. 1970/31 sayılı karar
  • Anayasa Mahkemesi 13.04.1971 Tarih E. 1970/41, K. 1971/37 sayılı karar
  • Anayasa Mahkemesi 15.04.1975 Tarih E. 1973/19 K. 1975/87 sayılı karar
  • Anayasa Mahkemesi 23.03.1976 Tarih E. 1975/167 K. 1976/19 sayılı karar
  • Anayasa Mahkemesi 12.10.1976 Tarih E. 1976/26 K. 1976/47 sayılı karar
  • Anayasa Mahkemesi 12.10.1976 Tarih E. 1976/38 K. 1976/46 sayılı karar
  • Anayasa Mahkemesi 27.01.1977 Tarih E. 1976/43 K. 1977/4 sayılı karar
  • Anayasa Mahkemesi 27.09.1977 Tarih E. 1977/82 K. 1977/117 sayılı karar
  • Anayasa Mahkemesi 18.06.1987 Tarih E. 1987/9, K. 1987/15 sayılı karar
  • Anayasa Mahkemesi 05.07.2007 Tarih E. 2007/72, K. 2007/68 sayılı karar
  • Anayasa Mahkemesi 27.11.2007 Tarih E. 2007/99, K. 2007/86 sayılı karar
  • Anayasa Mahkemesi 05.06.2008 Tarih E. 2008/16, K.2008/116 sayılı karar
  • Anayasa Mahkemesi 07.07.2010 Tarih E. 2010/49, K.2010/87 sayılı karar
  • Emrah Yayla [GK], B. No: 2017/38732, 6/2/2020
  • Zübeyde Füsun Üstel ve diğerleri [GK], B. No: 2018/17635, 26/7/2019