AÇIK EKONOMİDE TRILEMMA
Açık ekonomide trilemma veya imkansız üçleme 1960’lı yıllarda Mundell ve Fleming tarafından yapılan çalışmalara dayanmaktadır. Trilemma hipotezi, bir ekonomide, sabit kur rejimi, serbest sermaye hareketliliği ve bağımsız para politikasının birlikte uygulanamayacağını ifade eder. Kurlarda aşırı dalgalanma yabancı yatırımcılar açısından risk oluşturduğu için kur istikrarı yabancı yatırımları desteklemektedir. Sermaye hareketleri üzerinde kontrollerin kaldırılması yabancı sermaye girişini ve dolayısıyla etkin kaynak dağılımını sağlayacaktır. Bunların dışında, bağımsız para politikası diğer politika araçları ile birlikte politika yapıcıların ekonomik hedeflere ulaşmasında önemli uygulama olarak görülebilir. Sözkonusu her üç hedef de potansiyel avantajlar sağlamaktadır; ancak trilemma yaklaşımına göre hükümetler bu üç hedeften sadece ikisini birlikte uygulayabilir. Başka bir deyişle hedeflerden birinden feragat edilmelidir. Bu çalışmanın amacı, trilemma kavramını, altın standardı, Bretton Woods sistemi ve Bretton Woods sonrası dönemde uygulanan farklı para sistemlerinde trilemma probleminin nasıl çözüldüğünü ve Türkiye ekonomisinde trilemma yapısını açıklamaktır.
Anahtar Kelimeler:
Trilemma, para sistemleri, döviz kuru rejimi
-
The trilemma or impossible trinity in open economies was introduced by Mundell and Fleming in the 1960s. The trilemma hypothesis asserts that an economy cannot simultaneously maintain a fixed exchange rate, free capital movement, and an independent monetary policy. A stable exchange rate supports foreign investments, because strong exchange rate volatility represents a risk for their returns. Unrestricted capital mobility is important to attract foreign investments and ensures optimal allocation of resources. Finally, with an independent monetary policy, policy makers are able to attend to domestic economic matters by additional instruments. Although all three of these goals are potentially beneficial for a country’s economy, the macroeconomic trilemma implies that governments can only combine two of them. In other words one has to be given up. The purpose of the paper is to explain the trilemma concept and how this trilemma problem has been resolved under different monetary regimes; i.e., Gold Standard, Bretton Woods system and Post Bretton Woods period, and trilemma configuration of the Turkish economy.
Keywords:
Trilemma, monetary systems, exchange rate regime,
___
- AKCELIK, Y., O. ÇÖRTÜK and I.M. TURHAN, 2012. “Mitigating Turkey’s Trilemma Tradeoffs”, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Working Paper, No: 12/29.
- AIZENMAN, J., M.D. CHINN and H. ITO, 2008. “Assessing the Emerging Global Financial Architecture: Measuring the Trilemma's Configuratıons Over Time”, NBER Working Paper, No: 14533, (çevrimiçi) http://www.nber.org/papers/w14533, indirme tarihi: 16 Ocak 2013.
- AIZENMAN, j. and H. ITO, 2012. “Trilemma policy convergence patterns and output Volatility”, NBER Working Paper, No: 17806, (çevrimiçi) http://www.nber.org/papers/w17806, indirme tarihi: 12 Ocak 2013.
- BASU, S. and A.M. TAYLOR, 1999. "Business Cycle in International Historical Perspective", The Journal Of Economic Perspectives, Vol. 13, No: 2, 45-68.
- CORTUK, O. and N. SINGH, 2011. “Turkey's trilemma trade-offs: is there a role for reserves”, MPRA Paper No. 33887, posted 5. October 2012, (çevrimiçi) http://mpra.ub.uni-muenchen.de/33887/, indirme tarihi: 12 Ocak 2013.
- DIETER, H., 1999. "Die Globalen Währungs- und Finanzmärkte nach der Asienkrise: Reformbedarf und Politische Hemnisse", INEF Report, (çevrimiçi) http://duepublico.uni-duisburg-essen.de/servlets/DerivateServlet/Derivate- 29345/report41.pdf, indirme tarihi: 15 Nisan 2013.
- DURRINGER, F., 2009. “The Trilemma: An Empirical Assessment over 35 years since the 1970s”, Global COE Hi-Stat Discussion Paper Series, No: 69, (çevrimiçi) http://gcoe.ier.hit-u.ac.jp/research/discussion/2008/pdf/gd09-069.pdf, indirme tarihi: 15 Nisan 2013.
- EĞİLMEZ, M. 2013. “İmkansız Üçleme ya da Üçlü Açmaz”, Kendime Yazılar, 5 Mart 2013,
- (çevrimiçi) http://www.mahfiegilmez.com/2013/03/imkansz-ucleme-ya-da-ucluacmaz.html, indirme tarihi: 22 Nisan 2013.
- FRANKEL, J.A. 1999, “No Single Currency Regime is Right for All Countries or At All Times", NBER Working Paper, No: 7338, (çevrimiçi) http://www.nber.org/papers/w7338, indirme tarihi: 17 Nisan 2013.
- GÖKÇE, D., 2000. “Trilemma Kurbanları”, Akşam Gazetesi, 13 Ocak 2000.
- GÖKÇE, D., 2003. “1994 yılını hatırlayan var mı?”, Akşam Gazetesi, 02 Haziran 2003.
- ITO, H. and M. KAWAI, 2012. “New Measures of the Trilemma Hypothesis: Implications for Asia”, ADBI Working Paper Series, No. 381, (çevrimiçi) http://web.pdx.edu/~ito/ADBIWP381.pdf, indirme tarihi: 8 Nisan 2013.
- AKCELIK, Y., O. ÇÖRTÜK and I.M. TURHAN, 2012. “Mitigating Turkey’s Trilemma Tradeoffs”, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Working Paper, No: 12/29.
- AIZENMAN, J., M.D. CHINN and H. ITO, 2008. “Assessing the Emerging Global Financial Architecture: Measuring the Trilemma's Configuratıons Over Time”, NBER Working Paper, No: 14533, (çevrimiçi) http://www.nber.org/papers/w14533, indirme tarihi: 16 Ocak 2013.
- AIZENMAN, j. and H. ITO, 2012. “Trilemma policy convergence patterns and output Volatility”, NBER Working Paper, No: 17806, (çevrimiçi) http://www.nber.org/papers/w17806, indirme tarihi: 12 Ocak 2013.
- BASU, S. and A.M. TAYLOR, 1999. "Business Cycle in International Historical Perspective", The Journal Of Economic Perspectives, Vol. 13, No: 2, 45-68.
- CORTUK, O. and N. SINGH, 2011. “Turkey's trilemma trade-offs: is there a role for reserves”, MPRA Paper No. 33887, posted 5. October 2012, (çevrimiçi) http://mpra.ub.uni-muenchen.de/33887/, indirme tarihi: 12 Ocak 2013.
- DIETER, H., 1999. "Die Globalen Währungs- und Finanzmärkte nach der Asienkrise: Reformbedarf und Politische Hemnisse", INEF Report, (çevrimiçi) http://duepublico.uni-duisburg-essen.de/servlets/DerivateServlet/Derivate- 29345/report41.pdf, indirme tarihi: 15 Nisan 2013.
- DURRINGER, F., 2009. “The Trilemma: An Empirical Assessment over 35 years since the 1970s”, Global COE Hi-Stat Discussion Paper Series, No: 69, (çevrimiçi) http://gcoe.ier.hit-u.ac.jp/research/discussion/2008/pdf/gd09-069.pdf, indirme tarihi: 15 Nisan 2013.
- EĞİLMEZ, M. 2013. “İmkansız Üçleme ya da Üçlü Açmaz”, Kendime Yazılar, 5 Mart 2013,
- (çevrimiçi) http://www.mahfiegilmez.com/2013/03/imkansz-ucleme-ya-da-ucluacmaz.html, indirme tarihi: 22 Nisan 2013.
- FRANKEL, J.A. 1999, “No Single Currency Regime is Right for All Countries or At All Times", NBER Working Paper, No: 7338, (çevrimiçi) http://www.nber.org/papers/w7338, indirme tarihi: 17 Nisan 2013.
- GÖKÇE, D., 2000. “Trilemma Kurbanları”, Akşam Gazetesi, 13 Ocak 2000.
- GÖKÇE, D., 2003. “1994 yılını hatırlayan var mı?”, Akşam Gazetesi, 02 Haziran 2003.
- ITO, H. and M. KAWAI, 2012. “New Measures of the Trilemma Hypothesis: Implications for Asia”, ADBI Working Paper Series, No. 381, (çevrimiçi) http://web.pdx.edu/~ito/ADBIWP381.pdf, indirme tarihi: 8 Nisan 2013.
- Başlangıç: 2007
- Yayıncı: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa