TÜRKİYE’DE ORGANİZE TÜREV PİYASA İLE FİNANSAL GELİŞİMİN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİLERİ: EŞ-BÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK TESTLERİ

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de organize türev piyasa gelişimi ile finansal gelişimin ekonomik büyüme üzerinde etkili olup olmadığını analiz etmektir. Bu bağlamda, 2005Q1 - 2012Q3 döneminde organize türev piyasa, finansal gelişim ve ekonomik büyüme ilişkisi, vektör otoregressif VAR modeli kullanılarak Johansen-Jesulius JJ eş-bütünleşme ve Granger nedensellik testleri ile araştırılmıştır. Ampirik uygulama sonunda, Türkiye’de uzun dönemde, finansal fonların etkin yatırımlara aktarılarak ekonomik büyümeyi pozitif etkilemesine rağmen; organize türev piyasa gelişimi ile ekonomik büyüme arasında negatif bir etki oluşturduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Granger nedensellik testine göre finansal gelişim ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü; finansal gelişimden organize türev piyasa gelişimine doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Organize Türev Piyasalar, Finansal Gelişim, Ekonomik Büyüme

THE EFFECT OF ORGANIZED DERIVATIVES MARKET AND FINANCIAL DEVELOPMENT ON ECONOMIC GROWTH IN TURKEY: CO-ENTEGRATION AND CAUSALITY TESTS

The aim of this study is to analyze if the organized derivative market development and financial developement have effect on economic growth in Turkey. The relationship between organized derivative market development, financial development and economic growth through 2005Q1 - 2014Q4 periods by empirical intervention of the study using vektor autoregressif VAR analyze, Johansen Jesulius JJ co-integration test, and Granger causality analyze. Also, containing structural breaks due to take place in the respective period of the 2007-2008 global economic crisis - Zivot- Andrews unit root and Gregory - Hansen cointegration tests are performed. In Turkey, long-term relationships have been identified between between economic growth and financial development. in the short run analysis coefficient of error correction term was seen statically significant and negative .According to Granger causality test, economic growth leads to financial development and to organized derivatives market development and financail development leads to organized derivatives market developement

Keywords:

Organized Derevatives Market, Financial Development, Economic Growth,

PDF

___

Arestis, P., & Demetriades, P.O. (1997). Financial development and economic growth: assessing the evidence. The Economic Journal, 107(442), 783-799.
Artan, S. (2007). Finansal kalkınmanın büyümeye etkileri: Literatür ve uygulama. İktisat İşletme ve Finans, 22(252), 70-89.
Aşıkoğlu, R., & Kayhan, C. (2008). Global finansal sistem etkileşimiyle Türkiye’nin türev piyasa görünümü. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, X(II), 157-179.
Bagehot, W. (2005). Lombard street a description of the money market. UK: The Echo Library.
Baluch, A. & Ariff, M. (2007). Derivative markets and economic growth: Is there a relation ship?. Bond University Globalisation & Development Center Working Paper Series, 13, 1-45.
Başoğlu, U., Ceylan, A., & Parasız, İ. (2009). Finans teori kurum uygulama. 2. Baskı, Bursa: Ekin Yayınevi.
Beccethi, L., Ciampoli, N. & L. (2012). What is new in the finance-growth nexus: OTC derivatives, bank assets and growth. Center for Economic and International Studies Tor Vergata Research Paper Series, 10(9), 1-27.
Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu (BDDK). (2011). Bankacılıkta yapısal gelişmeler. Ankara.
Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu (BDDK). (2012). Finansal piyasalar raporu. BDDK Yayın No: 27, Ankara.
Bozkurt, T. (2006). Finansal araçların muhasebeleştirilmesinin 32 ve 39 nolu uluslararası finansal raporlama standartları açısından incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Burton, M. & Brown B. (2009). The financial system and the economy: Principles of money and banking, 5.Ed., New York: M.E.Sharpe, Inc.
Dönmez, Ç.A. (2012). VOB’da tüm tartışmaları bitirecek sözler. VOBJEKTİF, 23, 20-31.
Goldsmith, R.W. (1969). Financial structure and development. New Haven CT: Yale University Press.
Granger, C.W.J. (1969). Investigating causal relations by econometric models and cross- spectral methods. Econometrica, 37, 424-438.
Gregory, C. W. & Hansen, B.E. (1996), Residual-based test for cointegration in models with regime shifts. Journal of Econometrics, 70(1), 99-126.
Haiss, P. & Sammer, B. (2010). The impact of derivatives markets on financial integration, risk, and economic growth. Athenian Policy Forum 10. Biennial Conference, Frankfurt.
Hull, J.C. (2006). Options, futures and other derivatives. 6th ed., New Jersey: Pearson Education Inc.
Johansen, S. & Juselius K. (1990). Maximum likelihood estimation and nference on cointegration - with applications to the demand for money. Oxford Bulletin Of Economics and Statistics, 52( 2), 169-210.
Kar, M. & Pentecost, E.J. (2000). Financial development and economic growth in Turkey: Further evidence on the causality issue. Loughborough University Economic Research Paper, 27, 1-20.
Kaya, A., Gülhan, Ü., & Güngör, B. (2012). Türkiye ekonomisinde finans sektörü ve reel sektör etkileşimi. Akademik Bakış Dergisi, 32, 1-15.
King, R.G., & Levine, R. (1993). Finance and growth: Schumpeter might be right. The Quarterly Journal of Economics, 108( 3), 717-737.
Lucas, R.E. (1988). On the mechanics of economic development. Journal of Monetary Economics, 22(1), 3-42.
Markham, J.W. (2002). A financial history of the United States, from the age of derivatives into the new millennium (1970-2001), New York : M.E.Sharpe Inc.
McKinnon, R.I. (1973). Money & capital in economic development, Washington D.C: The Brookings Institution.
Neave, E.H. (2009). Modern financial systems theory and aplications, New Jersey: John Wiley&Sons, Inc.
Örnek, İ. (2001). Enflasyonla mücadelede para kurulu sistem. Doktora tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
Pagano, M. (1993). Financial markets and growth: An overview. European Economic Review, 37, 613-622.
Rodrigues, P., Schwarz, C., & Seeger, N. (2012). Does the institutionalization of derivatives trading spur economic growth. Paper on SSRN, Erişim Tarihi: 22.10.2013, http://ssrn. com/abstract=2014805.
Romer, P.M. (1986). Increasing returns and long-run growth. The Journal of Political Economy, 94(5), 1002-1037.
Sermeye Piyasası Kurulu (SPK). (Aralık 2012). Finansal aylık raporu. Ankara
Sermeye Piyasası Kurulu (SPK). (Aralık 2013). Finansal aylık raporu. Ankara
Sermeye Piyasası Kurulu (SPK). (Aralık 2014). Finansal aylık raporu. Ankara
Shaw, E.S. (1973). Financial deepening in economic developement, New York: Oxford University Press, Inc.
Şendeniz-Yüncü, İ., Akdeniz, L., & Aydoğan, K. (2007). Futures market development and economic growth. Working Paper Series Bilkent University, Ankara, 1-44.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB). (2011). Finansal istikrar raporu, 13, Ankara.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB). (2012). Finansal istikrar raporu, 15, Ankara.
Wooldrigde, J.M. (2013). Ekonometriye giriş modern yaklaşım 1. (Çev. M. Tanık) 4.Basımdan Çeviri, Ankara: Nobel Yayınevi.
Tsetsekos, G. & Varangis, P. (2000). Lessons in structuring derivatives exchanges. The World Bank Research Observer, 15( 1), 85-98.
Yavuz, N.Ç. (2006). Türkiye’de turizm gelirlerinin ekonomik büyümeye etkisinin testi: yapısal kırılma ve nedensellik analizi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 162-171.
Zivot, E. & Andrews, D.W.K. (1992). Further evidence of the great crash, the oil-price shock and the unit root hypothesis. Journal of Business and Economic Statistics, 10(3), 251- 270.