Hakkı AKTAŞ, Eylem ŞİMŞEK

Bireylerin örgütsel sessizlik tutumlarında iş doyumu ve duygusal tükenmişlik algılarının rolü

Bu çalışmanın amacı bireylerin örgütsel sessizlik tutumları ile duygusal tükenmişlik veiş doyumu algıları arasındaki etkileşimi açıklamaktır. Bireylerin örgütsel sessizlik tutumlarıile duygusal tükenmişlik ve iş doyumu algıları arasında anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür.Regresyon analizi sonuçlarına göre, örgütsel sessizlik tutumları üzerindeki varyansın % 8,4üduygusal tükenmişlik algısı tarafından açıklanmaktadır. Kabullenici sessizlik üzerindekivaryansın %12,3ü, kişisel başarıda azalma, duygusal tükenme ve iş doyumu tarafından;savunmacı sessizlik üzerindeki varyansın %9,4ü duygusal tükenme ve duyarsızlaşma hissitarafından ve ilişkisel sessizlik üzerindeki varyansın %4,7si kişisel başarıda azalma hissi veiş doyumu tarafından açıklanmaktadır. Ayrıca, sessiz kalan grubun iş doyumunun konuşangruptan düşük, duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarıda azalma algılarının dahayüksek olduğu tespit edilmiştir.

PDF

___

Akgüç, O.M. (2011). Özel güvenlik görevlilerinin iş doyumu ve motivasyonlarıyla tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
Akıncı, Z. B. (1998). Kurum kültürü ve örgütsel iletişim. İstanbul: İletişim Yayınları.
Arı, G. S. & Bal, E. Ç. (2008). Tükenmişlik kavramı: Birey ve örgütler açısından önemi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15(1), 131-148.
Aslan, Ş. & Özata, M. (2008). Duygusal zekâ ve tükenmişlik arasındaki ilişkilerin araştırılması: Sağlık çalışanları örneği. Erciyes Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30, 77-97.
Aşık, N.A. (2010). Çalışanların iş doyumunu etkileyen bireysel ve örgütsel faktörler ile sonuçlarına ilişkin kavramsal bir değerlendirme. Türk İdare Dergisi, 467, 31-51.
Baycan, A. (1985). An analysis of the several aspects of job satisfaction between different occupational groups (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Brickman, P. & Campbell, D.T. (1971).Hedonic relativism and planning the good society. İçinde M. H. Appley (ed.), Adaptation level theory: A symposium (ss. 287-302). San Diego, CA: Academic Press.
Borman, W.C. & Mottowidlo, S.J. (1993). Expanding the criterion domain to include elements of contextual performance. İçinde N. Schmitt & W. C. Borman (eds.), Personnel selection in organizations , (ss.71-98). San Francisco: Jossey Bass.
Carrière, J., Bourque, O. C., & Bonaccio, S. (2007). The role of communication satisfaction as a mediator between an organizations internal communication systems and two job outcomes: Job satisfaction and organizational commitment. ASAC 2007, (pp. 60-75).
Retrieved May 14, 2010, from http://libra.acadiau.ca/ library/ASAC/v28/ 05/05_60.pdf. Campbell, J.P., McCloy, R.A., Oppler, S.H., & Sager, C.E. (1993). A theory of performance. İçinde N. Schmitt & W. C. Borman (eds.), Personnel selection in organizations , (pp. 35-70). San Francisco: Jossey Bass.
Cummins, R.A. (2003). Normative life satisfaction: Measurement issues and a homostatic model. Social Indicators Research, 64, 225-256.
Çakıcı, A. (2007). Örgütlerde sessizlik: Sessizliğin teorik temelleri ve dinamikleri. Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 145-162.
Dyne, L.V., Soon, A.& Botero, I.C. (2003).Conceptualizing employee silence and employee voice as multidimensional constructs. Journal of Management Studies , 1359-1392.
Ergin, C., (1992). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik ölçeğinin uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayın, 143-154.
Frankl, E.V. (1999). Duyulmayan anlam çığlığı: Psikoterapi ve humanizm . (Çev. S. Budak). Ankara: Öteki Psikoloji Dizisi.
Jawahar, I.M., Stone, T. H., & Kısamore, J. L. (2007). Role confict and burnout: The direct and moderating effects of political skill and perceived organizational support on burnout dimensions. International Journal of Stress Management, 14(2), 142-159.
Kalaycı, Ş. (Ed). (2006). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Keser, A. (2005). Çalışma yaşamı ile yaşam doyumu ilişkisine teorik bakış. İktisat Fakültesi Mecmuası, (Prof. Dr. Toker Dereliye Armağan Özel Sayısı). İstanbul, İ.Ü. İktisat Fakültesi Yayını, 55(1), 898-913.
Konak, E., (1997). Örgüt kültürü ve motivasyon teorilerinin uyumlaştırılması ve Arçelik buzdolabı işletmesi örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Maslach, C., & Jackson, S.E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior, 2(2), 99-113. Meier, S.T. (1983). Toward a theory of burnout. Human Relations, 36(10), 899-910.
Milliken, F.J. & Morrison, E.W. (2003). Shades of silence: Emerging themes and future directions for research on silence in organizations, Journal of Management Studies . 40(6),1564-1568.
Miner, J.B. (1992). Industrial/Organizational psychology, Mcgraw Hill.
Morrison E.W. & Milliken F.J. (2000). Organizational silence: A barrier to change and development in a pluralistic world. The Academy of Management Review , 25(4), 706- 725.
Murphy, K.R. & Cleveland, J.N. (1995). Understanding performance appraisal: Social, organizational and goal based perspectives . Thousand Oaks: CA:Sage.
Noelle-Neumann, E. (1974). The spiral of silence, a theory of public opinion. Journal of Communication, 24(2), 43-51.
Orhunbilge, N. (2002). Uygulamalı regresyon ve korelasyon analizi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, İşletme Fakültesi Yayını.
Orhunbilge, N. (2010). Çok değişkenli istatistik yöntemler. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, İşletme Fakültesi Yayını.
Özipek, A. (2006). Ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerde meslekî tükenmişlik düzeyi ve nedenleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
Pedrabissi L, Rolland J.P.& Santinello M. (1993). Stress and burnout among teachers in Italy and France. The Journal of Psychology, 127(5), 529-537.
Perlman, B., & Hartman, E.A. (1982). Burnout: Summary and future research. Human Relations , 35, 283-305.
Pines, A.M. & Nunes, R. (2003). The relationship between career and couple burnout: Implications for career and couple counseling. Journal of Employment Counseling, 40(2), 50-64.
Pinder, C.C., (1998). Work motivation in organizational behavior. NJ: Prentice-Hall.
Pinder, C.C. & Harlos, H.P. (2001). Employee silence: Quiescense and acquiescence as responses to perceived injustice. Research in Personnel and Human Resource Management, 20, 331-69.
Serinkan, C. & Barutçu, E. (2006). Şirket yöneticilerinin motivasyon ve tükenmişlik düzeylerine ilişkin bir araştırma. 4. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Erzurum.
Sevimli, F. & İşcan, Ö. (2005). Bireysel ve iş ortamına ait etkenler açısından iş doyumu. Ege Akademik Bakış Dergisi, 5(1-2), 55-64.
Silah, M. (2005). Endüstride çalışma psikolojisi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Sucuoğlu, B.& Kuloğlu, N., (1996). Özürlü çocuklarla çalışan öğretmenlerde tükenmişliğin değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 10-36, 44-60.
Şimşek, E. (2011). Örgütsel iletişim ve kişilik özelliklerinin yaşam doyumuna etkileri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Şimşek, E. (2012). Social learning. Encyclopedia of the Sciences of Learning. Part 19, 3107- 3109, DOI: 10.1007/978-1-4419-1428-6_374.
Şimşek, E. & Aktaş, H. (2014). Örgütsel sessizlik ile kişilik ve yaşam doyumu etkileşimi: Kamu sektöründe bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14( 2), 121-136.
Taşkıran, E. (2010), Liderlik tarzının örgütsel sessizlik üzerindeki etkisinde örgütsel adaletin rolü ve bir araştırma (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Tutar, H., Yılmaz, M.K., & Erdönmez, C. (2005). İşletme becerileri grup çalışması. Ankara: Nobel.
Tüzmen, İ. (1992). Etken iletişim modeli (yöneticiler için). Ankara: MPM Yayınları.
Vella-Brodrick, D.A., Park, N., & Peterson, C. (2009). Three ways to be happy: Pleasure, engagement, and meaning-fndings from Australian and US samples. Social Indicators Research, 90, 165-17.
Vural, B.A. & Coşkun, G. (2007). Örgüt kültürü. Ankara: Nobel.
Williams, J.W. & Eggland, S.A. (1991). Örgütlerde iletişim. (Çev.Y. Büyükerşen, Ş. Öz-Alp, H. Seçim & A.A. Bir). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları (No: 628).
Weiss D.J., Davis René V., England G.W. & Lofquist L.H. (1967). Manual for the Minnesota satisfaction questionnaire . Minnesota studies in vocational rehabilitation: XXII. Minnesota: University of Minnesota.