İşgücü Piyasasında Kadının Konumu ve Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık: Neoklasik ve Marksist Yaklaşımlar Üzerine Bir Değerlendirme

Kadınların işgücüne katılımın zaman içinde artmasına rağmen iş gücü piyasasındaki temsil oranları halen önemli ölçüde erkeklerin gerisinde kalmakta ve kadınlar belli mesleklere, sektörlere yönlendirilmektedir. Diğer taraftan aynı verimlilikteki kadın ve erkek arasında kadınlar aleyhine gerçekleşen cinsiyete dayalı ücret ayrımcılığı en gelişmiş kapitalist ekonomilerin bile süregelen bir özelliği ortaya çıkmaktadır. Böylece kadınlar evrensel bir biçimde işgücü piyasasında ikincilleştirilmekte ve ücret dağılımın alt bölgelerinde yoğunlaşmaktadır. İşgücü piyasasında mesleklerin cinsiyetlendirilmesinin ve ayrımcılığın yarattığı cinsiyete dayalı eşitsizliklerin temeli geleneksel toplumsal cinsiyet rolleridir. Ancak iktisat disiplinindeki genel eğilim bu rolleri sorgulamadan bırakmakta ve kısmen onaylamak şeklinde ilerlemektedir. Bu eğilim ile şekillen analiz sınırları, tartışma alanı ve politika uygulamaları cinsiyete dayalı ayrımcılığın, eşitsizliklerin dirençli yapısını anlamaktan ve kırmaktan uzak kalmaktadır. Bu nedenle, bu çalışmada önde gelen iktisadi yaklaşımların işgücü piyasasında kadının konumuna ve cinsiyete dayalı ayrımcılığa yönelik bakış açıları ele alınmakta ve etkili bir politika için feminist yaklaşımın toplumsal cinsiyet çözümlemesinin hareket noktası olması gerektiği savunulmaktadır.

The Position of Women in the Labor Market and Gender-based Discrimination: An Evaluation on Neoclassical and Marxist Approaches

Despite the increasing participation of women in the workforce over time, their representation rate in the labor market still lags significantly behind men and women are directed to certain professions and sectors. On the other hand, gender-based wage discrimination against women between men and women of the same productivity is an ongoing feature of even the most advanced capitalist economies. Thus, women are universally subordinated in the labor market and concentrated in the lower regions of the wage distribution. The basis of gender-based inequalities created by the gendering of occupations and discrimination in the labor market are traditional gender roles. However, the general trend in the discipline of economics is to leave these roles unquestioned and to partially approve them. The boundaries of analysis, discussion area and policy practices shaped by this trend are far from understanding and breaking the resistant structure of gender-based discrimination and inequalities. Therefore, in this study, the perspectives of leading economic approaches on the position of women in the labor market and discrimination based on gender are discussed, and it is argued that the feminist approach should be the starting point of gender analysis for an effective policy

___

  • Akyüz, Y. (2009). Sermaye Bölüşüm Büyüme. Ankara: Efil Yayınevi.
  • Barber, J.W. (2007). İktisadi Düşünce Tarihi. İstanbul: Metropol Yayınevi.
  • Bart, E.& Olsen, H.D.(2009). Monopsonistic Discrimination, Worker Turnover, And The Gender Wage Gap. Labour Economics 16,589–597. Erişim:21.05.2019. ScienceDirect.
  • Becker, G.S. (1971). The Economics of Discrimination. London: The Unıversıty Of Chıcago Press.
  • Blau, F.D(1976). Discrimination Against Women: Theory and Evidence. Edit: William Darity, Jr. Labor Economics: Modern Views,53-91. Kluwer-NiJhoff Publishing.
  • Blau, D.F.& Jusenius,C .L. (1976). Economists' Approaches to Sex Segregation in the Labor Market: An Appraisal. Signs. 1(3):181-199. Erişim:25.05.2020. JSTOR Journals.
  • Caporaso, J.A. & Levine, D.P. (2012). Theories Of Political Economy. New York: Cambrıdge Unıversıty Press.
  • Cardwell, L.A.& Rosenzweig,M.R.(1980). Economic Mobility, Monopsonistic Discrimination and Sex D ifferen ces in Wages. Southern Economic Journal, Vol. 46, No. 4, pp. 1102-1117. Erişim: 20.02.2018. JSTOR.
  • Chain,G.G. (1986). The Economic Analysis Of Labor Market Discrimination: A Survey . Edit: Orley Ashenfelter, David Card . Handbook of Labor Economics, Volume 1, 693-785,Elsevier.
  • Clark, J. B. (1908). The Distribution of Wealth: A Theory of Wages, Interest and Profits. New York: Macmillan, Erişim : 04.01.2019. https://oll.libertyfund.org/titles/329
  • Desai, M.(2009). Marksist İktisat Teorisi. Çeviri : Nail Satlıgan. Ankara: Efil Yayınevi
  • Donovan, J. (2016). Feminist Teori. Çeviri: Aksu Bora, Fevziye Sayılan ve Meltem Ağduk Gevrek. İstanbul: İletişim Yayınları
  • Ercan, F. ve Özar, Ş. (2000). Emek Piyasaları Teorileri ve Türkiye’de Emek Piyasası Çalışmalarına Eleştirel Bir Bakış. Toplum ve Bilim Dergisi Güz, 86: 22-72.
  • Fang, H.& Moro, A. (2010). Theories of Statistical Discrimination and Affirmative Action: A Survey. Edited: Jess Benhabib, Alberto Bisin, Matthew O. Jackson, Handbook of Social Economics,p.133-200. Elsevier. Erişim: 15.02.2017. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1475 4991.1988.tb00564.x
  • Guryan, J.& Charles,K.K. (2013). Taste-Based Or Statıstıcal Dıscrımınatıon: The Economıcs Of Dıscrımınatıon Returns To Its Roots. The Economic Journal, 123(572):F417-F432. Erişim:20.02.2019. JSTOR Journals
  • Hartman H. (1992). Marksizmle Feminizmin Mutsuz Evliliği. Derleyen: Gülnur,A. Savran , Nesrin, T. Demiryontan. Kadının Görünmeyen Emeği,157-187. İstanbul: Kardelen Yayınları
  • Hunt, E.K. ve Lautzenheiser, M. (2016). İktisadi Düşünce Tarihi. Çeviri: V.Ulvi Aslan, Ankara: Phoenix Yayınevi.
  • Koçak, S.(1999). Gender Dıscrımınatıon In The Turkısh Labour Market. Faculty of Humanities and Social Sciences at the De Montfort University. Yayınlanmamış Doktora Tezi.
  • Lord, S.J. (1979). Neoclassical Theories of Discrimination: A Critique . Issues in Political Economy A Critical Approach Edited, Francis Green and Petter Nore,210-229. New York: The Macmıllan Press L
  • Marks, Karl (2011). Kapital: Ekonomi Politiğin Eleştirisi Cilt: 1. Çeviri: Mehmet Selik - Nail Satlıgan. İstanbul: Yordam Kitap 5. Basım
  • Marshall, A. (2013). Principles of Economics, 8. Baskı .
  • Millos , J.(2000). Social Classes in Classical and Marxist Political Economy. American Journal of Economics and Sociology, Vol. 59, No. 2. Erişim :20.03.2020. Business Source Complete
  • Peck, A.J. (1989). Labour Market Segmentation Theory. Labour & Industry: A Journal Of The Social And Economic Relations Of Work, 2:1, 119-144.
  • Pujol, Michele A. (1992). Feminism and Anti-Feminism in Early Economic Thought.