DOĞU TÜRKİSTAN’DAN ANADOLU’YA YAĞMUR TÖRENLERİ

Türk inanç sisteminde bereketin, bolluğun, hayatın kaynağının simgesi olan su ve yağmur, bu bağlamda bir inanç öğesi olarak birtakım ritüellere-törenlere konu olmuştur. İnsanoğlu bu sebeple, kuraklıktan korunmak ve ihtiyaç duyduğu suya kavuşmak için çeşitli dualara ve büyüsel işlemlere başvurmuştur. Kuraklığı Tanrı cezası olarak tasavvur eden insanoğlu, bu cezadan kurtulmak ve kendini affettirmek için “yada taşı”, “ters giyme”, “çömçe gelin”, “taklit”, “kurban” gibi sembolik vasıtalar ile dileklerini Tanrı’ya ulaştırmak isterler. Bu sembolik düşünce ve inançlar, Türk boyları arasında çok eski dönemden beri kabul edilmiş; İslamiyet’in kabul edilmesi ile birlikte dini hüviyet kazanarak varlığını sürdürmüştür. “Doğu Türkistan’dan Anadolu’ya Yağmur Törenleri” başlıklı bu çalışmada, öncelikle tarihî, sosyo-kültürel bakımlardan suyun mahiyeti ve toplumların hayatındaki yerinden kısaca bahsedildi, daha sonra da Uygur ve Anadolu Türkleri arasında görülen yağmur yağdırma törenleri hakkında bilgi verildi.

RAIN RITES FROM EASTERN TURKESTAN TO ANATOLIA

Water and rain, which are the source&symbol of plentifulness, abundance and life in Turkish belief system, became the subject of some rituals-ceremonies as a belief element in this context. Humanbeing, therefore, resorted to various prayers and magical transactions in order to be protected from drought and to gain the rain to which he needs. Humanbeing considering the drought as God's penalty wants to convey his wishes to the God through symbolic means such as ''yada tashy” (originator or rain stone)'', ''wearing inside-out'', ''çömçe gelin” (bride with ladle)'', ''mimic'' and ''sacrifice'' etc. to evade from this punishment and to redeem himself. Known since time immemorial among Turkic tribes, these symbolic thoughts and beliefs have continued their existances, by gaining a religious identify with the acceptance of Islam. In the study entitled ''Rain Rites from Eastern Turkestan to Anatolia'', we at first mentioned briefly nature of the water from socio-economic aspects and its place in lifes of societies, and later informed about making-it-rain rites which are seen among Uighur and Anatolian Turks.